Zamek Toompea
59°26′08″N 24°44′14″E/59,435556 24,737222 nr rej. 1101[1]
| |
 Widok z lotu ptaka (2015) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Ukończenie budowy |
XIII wiek |
| Ważniejsze przebudowy |
XIV, XVIII wiek |
Położenie na mapie Tallinna  | |
Położenie na mapie Estonii  | |
| 59°26′08″N 24°44′14″E/59,435556 24,737222
| |
| Strona internetowa | |
Zamek Toompea (est. Toompea loss) – średniowieczny zamek na wzgórzu Toompea w Tallinnie w Estonii, siedziba estońskiego parlamentu i najwyższych władz państwowych.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy zamek powstał prawdopodobnie w XIII wieku[2], postawili go Duńczycy[3]. W XIV wieku właścicielem zamku został zakon krzyżacki, który poddał go przebudowie[2]. W XVI wieku Szwecja przejęła Tallinn, a wraz z nim zamek, który od tego czasu stanowił centrum administracyjne i reprezentacyjne[2]. Po przyłączeniu ziem estońskich do Rosji w 1710 roku warowny zamek został przekształcony w pałac[2]. Dobudowano wówczas skrzydło barokowe i neoklasycystyczne od wschodu, które przeznaczono na cele mieszkalne i urzędowe[2]. Po uzyskaniu przez Estonię niepodległości na terenie zamku zbudowano gmach parlamentu wykorzystywany w tej funkcji do dziś, służy także jako siedziba najwyższych władz państwowych[2].
Zamek nie jest udostępniony turystycznie, można zwiedzać jedynie podziemia pod wieżą Długi Herman[2].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Od zachodu zamek ochrania wysoka skarpa, a cały zamek był otoczony międzymurzem[2]. Średniowieczny układ zamku górnego oraz przedzamczy jest nadal częściowo czytelny[2].
Zachowały się 3 z 4 wież narożnych wzniesionych przez krzyżaków[4][5]. Średniowieczna wieża Pikk Hermann (Długi Herman), jeden z symboli Tallinna, ma 45 m wysokości[2]. Wschodnia część zamku oraz dwie wieże północne: Landskrone i Pilsticker zachowały średniowieczny charakter[2]. Elewacje skrzydła barokowego zostały pomalowane na różowo[6].
We wnętrzach znajduje się m.in. Biała Sala o charakterze reprezentacyjnym[7].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok z lotu ptaka (2016)
-
Średniowieczna część zamku z trzema wieżami (2014)
-
Wieża Pikk Hermann (2012)
-
Wieża Landskrone (2011)
-
Wieża Pilsticker (2011)
-
Sala posiedzeń parlamentu (2011)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ 1101 Toompea linnuse, kubermanguvalitsuse hoone ja Riigikogu hoone kompleks, 1230.-1935. a • Mälestiste otsing • Mälestised [online], register.muinas.ee [dostęp 2024-04-10].
- ↑ a b c d e f g h i j k Tallinn - zamek zakonny Toompea [online], Architektura średniowiecza i starożytności [dostęp 2024-04-10] (pol.).
- ↑ Gunter Faure, Teresa Mensing, The Estonians; The long road to independence, Lulu.com, 2012, s. 15, ISBN 978-1-105-53003-6 [dostęp 2024-04-10] (ang.).
- ↑ Estonia, Latvia & Lithuania, Lonely Planet, 2003, s. 124, ISBN 978-1-74059-132-4 [dostęp 2024-04-10] (ang.).
- ↑ Ain Hinsberg, Key to Estonia, Areal, 1999, s. 81, ISBN 978-9985-9180-2-9 [dostęp 2024-04-10] (ang.).
- ↑ Jonathan Buckley, Martin Dunford, Europe: The Rough Guide, Rough Guides, 1996, s. 230, ISBN 978-1-85828-159-9 [dostęp 2024-04-10] (ang.).
- ↑ Estonia, Candidate for Membership in the European Union: International Business Handbook 2000-2001, Euroinformer, 2000, s. 323 [dostęp 2024-04-10] (ang.).