Vladas Jurgutis
Data urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
poseł Sejm Ustawodawczy Litwy | |
Okres | |
Prezes Banku Litwy | |
Okres | |
Minister Spraw Zagranicznych | |
Okres |
od 1922 |
Vladas Jurgutis (ur. 17 listopada 1885 koło Połągi, zm. 9 stycznia 1966 w Wilnie) - ksiądz rzymskokatolicki, ekonomista i działacz społeczny na Litwie, organizator i pierwszy prezes Banku Litwy, nieoficjalny ojciec litewskiej waluty narodowej lita.
W 1902 roku ukończył progimnazjum w Połądze, naukę kontynuował w seminarium duchownym w Kownie i Akademii Duchownej w Petersburgu. Od 1910 do 1913 roku studiował ekonomię w Monachium. W czasie I wojny światowej przebywał w Saratowie i Astrachaniu, gdzie pełnił posługę proboszcza.
Po powrocie na Litwę w 1918 roku pracował jako profesor w Żmudzkim Seminarium Duchownym. Zaangażował się w działalność polityczną przystępując do chrześcijańskiej demokracji, w latach 1919-21 był członkiem jej komitetu centralnego. Posłował na Sejm Ustawodawczy Litwy (1920–22), szefował komisjom finansów i budżetu. W 1920 roku prowadził pertraktacje pokojowe z Polską. Od stycznia do września 1922 roku pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych w gabinecie Ernestasa Galvanauskasa.
W 1922 roku prezydent mianował go pierwszym w historii Litwy prezesem banku narodowego. Od 1925 roku prowadził zajęcia na Uniwersytecie Litewskim w Kownie, po włączeniu Wilna do Litwy w 1939 roku przeniósł się na Uniwersytet Wileński, gdzie pracował na Wydziale Ekonomicznym. Później (1941–43) szefował Litewskiej Akademii Sztuki. Za antyniemiecką działalność był zesłany do obozu koncentracyjnego w Sztutowie.
Po powrocie na Litwę w 1945 roku kontynuował pracę jako profesor na Uniwersytecie Wileńskim.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]Był autorem kilku prac dotyczących ekonomii:
- "Finansų ir mokslo pagrindai", "Pinigai" (1938)
- "Bankai" (1940)
- Litewscy duchowni katoliccy
- Litewscy działacze społeczni
- Litewscy ekonomiści
- Litewscy ministrowie spraw zagranicznych
- Litewscy profesorowie
- Ludzie związani z Połągą
- Ludzie związani z Wilnem
- Posłowie na Sejm Republiki Litewskiej (1920–1940)
- Prezesi banków centralnych
- Absolwenci i studenci Cesarskiej Rzymskokatolickiej Akademii Duchownej w Petersburgu
- Urodzeni w 1885
- Zmarli w 1966