[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

Ursynów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy dzielnicy Warszawy. Zobacz też: inne znaczenia nazwy Ursynów.
Ursynów
Dzielnica Warszawy
Ilustracja
Ulica Cynamonowa na Ursynowie
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miasto

Warszawa

W granicach Warszawy

14 maja 1951[1]

SIMC

0988833[2]

Burmistrz

Robert Kempa

Powierzchnia

43,79 (1.01.2024)[3] km²

Populacja 
• liczba ludności


149 775 (1.01.2024)[3]

• gęstość

3420 (1.01.2024)[3] os./km²

Tablice rejestracyjne

WN

Plan Ursynowa
Plan Ursynowa
Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Urząd Dzielnicy i główna arteria Ursynowa – al. Komisji Edukacji Narodowej
Zabudowa mieszkaniowa przy ul. Kabacki Dukt
Pałac Krasińskich
Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego
Stacja Techniczno-Postojowa Kabaty obsługująca linie M1 i M2 warszawskiego metra
Tor wyścigów konnych Służewiec
Mieszko I, najstarszy dąb na Mazowszu
Głaz Ursynowski – największy głaz narzutowy na terenie Warszawy
Las Kabacki im. Stefana Starzyńskiego

Ursynów – dzielnica Warszawy położona w lewobrzeżnej części miasta. Jest jedną z 18 jednostek pomocniczych m.st. Warszawy[4].

Obszar dzisiejszej dzielnicy Ursynów włączono do Warszawy w 1951. Graniczy z dzielnicami: Wilanów, Mokotów i Włochy oraz gminami: Piaseczno, Konstancin-Jeziorna, Raszyn i Lesznowola[5].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie obecnej dzielnicy przez kilkaset lat istniały osady i wsie, takie jak Służew, Służewiec, Wolica, Kabaty, Imielin, Wyczółki, Moczydło, Dąbrówka i Pyry[6].

Prawdopodobnie od II połowy XI wieku teren, którego oś osadniczą stanowił Potok Służewiecki, był własnością kościelną i należał do opactwa kanoników regularnych z Czerwińska[7]. W 1238 roku we wsi Służew założono parafię oraz wzniesiono kościół św. Katarzyny[8]. Parafia jest najstarszą parafią rzymskokatolicką w Warszawie[9]. W 1240 roku książę Konrad I mazowiecki zmusił opactwo do zamiany Służewa na inną wieś, a w 1245 roku przekazał Służew jednemu ze swych możnych, Gotardowi[7]. W XIV wieku na terenie należącym do 13 potomków Gotarda – rodziny Służewskich herbu Radwan – istniało 17 miejscowości[10]. W 1528 miały one powierzchnię ok. 70 łanów, tj. ok. 1200 ha[10].

W 1776 roku na skarpie warszawskiej powstał zespół pałacowo-parkowy, od którego pochodzi nazwa dzielnicy[11][12]. Wybudowany tam pałacyk był przeznaczony na spędzenie miesiąca miodowego Stanisława Kostki Potockiego i Aleksandry z Lubomirskich i otrzymał nazwę Rozkoszy[13]. W 1822 roku Rozkosz kupił Julian Ursyn Niemcewicz, który chciał nazwę posiadłości, dla upamiętnienia swego pobytu w Stanach Zjednoczonych, zmienić na Amerykę lub Waszyngton[12]. Ostatecznie została ona nazwana Ursynowem – od starego przydomka rodu Niemcewiczów[12]. Od 1857 roku posiadłość znajdowała się w posiadaniu rodziny Krasińskich[11].

W latach 1818–1821 Stanisław Kostka Potocki wybudował w pobliżu kościoła św. Katarzyny rezydencję Gucin[14]. Po jego śmierci wdowa po nim założyła tam w latach 1821–1830 ogród nazywany Gucin Gajem[14]. Około 1890 roku na wzniesieniu nad doliną Potoku Służewieckiego zbudowano fort Służew, jeden z fortów pierścienia wewnętrznego Twierdzy Warszawa[15].

W 1898 roku uruchomiono kolejkę grójecką, której linia biegła wzdłuż ul. Puławskiej[16]. W 1921 roku Edward Raczyński przekazał państwu pałac Krasińskich i inne nieruchomości na Ursynowie z przeznaczeniem na cele szkolnictwa[17]. W latach 1931–1939 zbudowano tor wyścigów konnych, w tamtym czasie najnowocześniejszy tor wyścigów konnych w Europie[18]. W latach 30. XX wieku na terenie Lasu Kabackiego wzniesiono kompleks budynków dla Sztabu Głównego Wojska Polskiego, w którym do 1939 roku mieścił się Referat Niemiecki Biura Szyfrów[19]. W 1938 zadłużony dziedzic dóbr wilanowskich Adam Branicki sprzedał Las Kabacki Zarządowi Miejskiemu m.st. Warszawy, co uchroniło ten kompleks leśny przed parcelacją na cele budowlane[20].

Przed II wojną światową we wsiach znajdujących się na terenie obecnego Ursynowa znajdowało się ok. 400 domów w których mieszkało ponad 3 tys. osób[21]. W 1948 roku[22] uruchomiono pierwszą na tym terenie[23] miejską linię autobusową (nr 104), łączącą Dworzec Południowy z Wolicą[24]. W 1951 teren współczesnego Ursynowa włączono do Warszawy[1].

W 1956 roku pałac Krasińskich i tereny podarowane w 1921 roku Skarbowi Państwa przez Edwarda Raczyńskiego zostały przekazane Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW)[17]. W 1971 roku oddano do użytku pierwszy z zespołu budynków uczelni na Ursynowie[25], a w latach 90. XX wieku SGGW zaczęła budować tam swoją główną siedzibę[17].

W latach 60. XX wieku podjęto decyzję o budowie na Ursynowie wielkiego zespołu osiedli mieszkaniowych dla ok. 140–160 tys. osób[26][27]. Miały one stanowić tzw. południowe pasmo rozwojowe Warszawy[11]. Na podstawie wyników konkursu na plan ogólny zabudowy pasma Ursynów-Natolin opracowano wytyczne, jakie miał spełniać cały projekt urbanistyczno-architektoniczny[26]. Podzielono go na cztery części: Ursynów Północny, Ursynów Południowy, Natolin Północny i Natolin Południowy[11]. Razem z 36 tys. mieszkań miały powstać szkoły, przedszkola, szpitale, sklepy i lokale usługowe[28]. Układ komunikacyjny Ursynowa został oparty na trzech równoległych arteriach północ-południe: ul. Jana Rosoła, al. Komisji Edukacji Narodowej i ul. Pawła Findera (obecnie rtm. Witolda Pileckiego)[11].

W rozstrzygniętym latem 1971 roku konkursie na projekt Ursynowa Północnego pierwszą nagrodę otrzymał zespół Ludwika Borawskiego, Jerzego Szczepanika-Dzikowskiego i Andrzeja Szkopa[29]. Niespodziewana śmierć Ludwika Borawskiego spowodowała, że do zespołu dołączył Marek Budzyński[29]. Objęcie przez niego stanowiska projektanta generalnego spowodowało odejście od wcześniejszej koncepcji na rzecz zróżnicowanego zespołu domów oraz nowatorskiego systemu komunikacji pieszej i kołowej[30]. Konkurs na zabudowę Ursynowa Południowego, z innym układem domów, wygrał zespół Andrzeja Fabierkiewicza[26].

Budowę osiedla Ursynów Północny rozpoczęto w 1975 roku[31]. Jako pierwsze powstały budynki mieszkalne w rejonie ulic: Puszczyka, Koński Jar, Wiolinowej i Koncertowej[31]. 28 grudnia 1976 roku zakończono budowę pierwszego bloku przy ul. Puszczyka 5[32]. Pierwsi mieszkańcy otrzymali klucze do mieszkań w styczniu 1977 roku[33]. W 1977 roku budynek szkoły i przedszkola przy ul. Puszczyka 6 otrzymał tytuł Mistera Warszawy[34].

W 1979 roku rozpoczęto budowę Centrum Onkologii, stanowiącego główną inwestycję rządowego programu zwalczania chorób nowotworowych[35]. W sierpniu 1980 roku przy ul. Surowieckiego 10 otwarto Megasam, pierwszy samoobsługowy sklep na Ursynowie[36][37].

W czasie budowy osiedli mieszkaniowych i linii metra wykorzystując ziemię z wykopów usypano dwa sztuczne wzniesienia: Kopę Cwila i Górkę Kazurkę[38][39].

W 1982 roku liczba mieszkańców Ursynowa osiągnęła 75 tys.[40] W 1983 roku rozpoczęto tam budowę pierwszej linii metra[11]. W 1983 roku na ul. Puławskiej uruchomiono komunikację trolejbusową na trasie Dworzec Południowy – Piaseczno[41]; została ona zlikwidowana w 1995 roku[42]. W 1990 roku przy ul. Bacewiczówny 8 otwarto pierwszy w Polsce sklep spółki IKEA[43].

Do 1994 roku Ursynów stanowił południowo-zachodnią część Mokotowa[44]. Od marca 1994 stał się samodzielną gminą Warszawa-Ursynów[45].

W 2005 roku[46] ścieki z Ursynowa zaczęły być przesyłane do nowo uruchomionej Oczyszczalni Ścieków „Południe“ w dzielnicy Wilanów[47].

W 2017 roku rozpoczęła się budowa kolejnego (po zbudowanym w latach 2009–2013 odcinku od węzła „Warszawa Lotnisko” do węzła „Puławska”) odcinka drogi ekspresowej S2 – Południowej Obwodnicy Warszawy[48]. Droga częściowo przebiega w tunelu[49], oddanym do użytku w grudniu 2021[50].

Części Ursynowa

[edytuj | edytuj kod]

Podział według MSI

[edytuj | edytuj kod]

Według Miejskiego Systemu Informacji Ursynów dzieli się na 13 obszarów[51]:

Podział na Wysoki i Zielony Ursynów

[edytuj | edytuj kod]

Funkcjonuje także zwyczajowy podział na:

  • Wysoki Ursynów – jest to północna, wschodnia i południowa część dzielnicy, gdzie dominuje wysoka zabudowa mieszkaniowa[5],
  • Zielony Ursynów – jest to zachodnia część dzielnicy położona wzdłuż ul. Puławskiej, gdzie dominuje zabudowa jednorodzinna[5].

Burmistrzowie

[edytuj | edytuj kod]

Rada Dzielnicy

[edytuj | edytuj kod]
Ugrupowanie Kadencja 2002–2006[54] Kadencja 2006–2010[55] Kadencja 2010–2014[56] Kadencja 2014–2018[57] Kadencja 2018–2024[58] Kadencja 2024–2029[59]
Sojusz Lewicy Demokratycznej 8 (SLD-UP) 3 (LiD) – – – –
Platforma Obywatelska 7 11 11 11 13 (KO) 13 (KO)
Prawo i Sprawiedliwość 10 5 4 5 5 5
Nasz Ursynów / Otwarty Ursynów – 6 10 7 3 2
Inicjatywa Mieszkańców Ursynowa / Projekt Ursynów – – – 2 4 5

Przyroda

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie dzielnicy znajdują się dwa rezerwaty przyrody: Las Kabacki im. Stefana Starzyńskiego i Skarpa Ursynowska. Przy ul. Nowoursynowskiej rośnie Mieszko I – najstarszy dąb w województwie mazowieckim[60].

W parku im. Romana Kozłowskiego, przy ul. Nutki, znajduje się Głaz Ursynowski – największy (obwód 9,6 m) głaz narzutowy na terenie Warszawy[61].

W 1969 roku na terenie Ursynowa wykonano głęboki odwiert. Stwierdzono, że na głębokości ok. trzech kilometrów występują skały dewońskie, w których znaleziono kopalną faunę ramienionogów, opracowaną następnie przez Madisa Rubela i Lecha Tellera[62].

Sport

[edytuj | edytuj kod]

W 2021 roku w dzielnicy funkcjonowało 38 klubów sportowych działających jako stowarzyszenia kultury fizycznej i fundacje i 5 działających na zasadach komercyjnych[63]. Jednym z nich jest klub piłkarski KS SEMP Warszawa (SEMP Ursynów)[64][65].

Ważniejsze obiekty

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ursynów.

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]
  • W 2016 r. Rada m.st. Warszawy nadała skrzyżowaniu ulic Wawrzyńca Surowieckiego i Jana Zaorskiego na Ursynowie Północnym nazwę rondo Budowniczych Ursynowa[66].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 maja 1951 r. w sprawie zmiany granic miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199).
  2. ↑ Wyszukiwarka TERYT [online], Główny Urząd Statystyczny [dostęp 2022-10-12].
  3. ↑ a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku. Tabl. 21 Powierzchnia, ludność oraz lokaty według gmin. [w:] Główny Urząd Statystyczny [on-line]. stat.gov.pl, 22 lipca 2024. [dostęp 2023-08-02].
  4. ↑ Art. 5 i 14 ustawy z dnia 15 marca 2002 roku o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. z 2018 r. poz. 1817).
  5. ↑ a b c Dwa słowa o Ursynowie czy krótki przewodnik po dzielnicy. Warszawa: Dzielnica Ursynów m.st. Warszawy, 2009, s. 5.
  6. ↑ Dwa słowa o Ursynowie czy krótki przewodnik po dzielnicy. Warszawa: Dzielnica Ursynów m.st. Warszawy, 2009, s. 11.
  7. ↑ a b Józef Kazimierski, Ryszard Kołodziejczyk, Żanna Kormanowa, Halina Rostowska: Dzieje Mokotowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 25.
  8. ↑ Grzegorz Kalwarczyk: Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji Warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2015, s. 355. ISBN 978-83-7821-118-1.
  9. ↑ Grzegorz Kalwarczyk: Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji Warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2015, s. 357. ISBN 978-83-7821-118-1.
  10. ↑ a b Józef Kazimierski, Ryszard Kołodziejczyk, Żanna Kormanowa, Halina Rostowska: Dzieje Mokotowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 26.
  11. ↑ a b c d e f Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 920. ISBN 83-01-08836-2.
  12. ↑ a b c Tadeusz S. Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 67. ISBN 83-223-2047-7.
  13. ↑ Marek Kwiatkowski: Architektura mieszkaniowa Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 216. ISBN 83-06-01427-8.
  14. ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 233. ISBN 83-01-08836-2.
  15. ↑ Józef Kazimierski, Ryszard Kołodziejczyk, Żanna Kormanowa, Halina Rostowska: Dzieje Mokotowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972, s. 51.
  16. ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 343. ISBN 83-01-08836-2.
  17. ↑ a b c Lech Królikowski: Szkolnictwo dawnej Warszawy od połowy XVII wieku do wybuchu drugiej wojny światowej. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2008, s. 678. ISBN 978-83-88477-81-2.
  18. ↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1918–1939. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2006, s. 99. ISBN 83-60350-00-0.
  19. ↑ Enigma. [w:] Centrum Operacji Powietrznych – Dowództwo Komponentu Powietrznego [on-line]. [dostęp 2018-08-16].
  20. ↑ Grzegorz Piątek: Sanator. Kariera Stefana Starzyńskiego. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2016, s. 154–155. ISBN 978-83-280-2149-5.
  21. ↑ Jacek Krawczyk: Ursynów wczoraj i dziś. Warszawa: Wydawnictwo Pagina, 2001, s. 37. ISBN 83-86351-37-3.
  22. ↑ 104 linia autobusowa zwykła. trasbus.pl. [dostęp 2023-10-21].
  23. ↑ Maciej Mazur: Czterdziestolatek. Historie z Ursynowa. Warszawa: Wydawnictwo Myśliński, 2017, s. 138. ISBN 978-83-934764-8-0.
  24. ↑ Jacek Krawczyk: Ursynów wczoraj i dziś. Warszawa: Wydawnictwo Pagina, 2001, s. 101. ISBN 83-86351-37-3.
  25. ↑ Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.
  26. ↑ a b c Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 81. ISBN 83-85028-56-0.
  27. ↑ Grzegorz Mika: Od wielkich idei do wielkiej płyty. Burzliwe dzieje warszawskiej architektury. Agencja Wydawniczo-Reklamowa Skarpa Warszawska, 2017, s. 365. ISBN 978-83-63842-67-3.
  28. ↑ Grzegorz Mika: Od wielkich idei do wielkiej płyty. Burzliwe dzieje warszawskiej architektury. Agencja Wydawniczo-Reklamowa Skarpa Warszawska, 2017, s. 374. ISBN 978-83-63842-67-3.
  29. ↑ a b Grzegorz Mika: Od wielkich idei do wielkiej płyty. Burzliwe dzieje warszawskiej architektury. Agencja Wydawniczo-Reklamowa Skarpa Warszawska, 2017, s. 375. ISBN 978-83-63842-67-3.
  30. ↑ Grzegorz Mika: Od wielkich idei do wielkiej płyty. Burzliwe dzieje warszawskiej architektury. Agencja Wydawniczo-Reklamowa Skarpa Warszawska, 2017, s. 376–378. ISBN 978-83-63842-67-3.
  31. ↑ a b Grzegorz Mika: Od wielkich idei do wielkiej płyty. Burzliwe dzieje warszawskiej architektury. Agencja Wydawniczo-Reklamowa Skarpa Warszawska, 2017, s. 382. ISBN 978-83-63842-67-3.
  32. ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1 X–31 XII 1976. „Kronika Warszawy”. 2 (30), s. 147, 1977. 
  33. ↑ Maciej Mazur: Witajcie na Ursynowie. Warszawa: Wydawnictwo Myśliński, 2012, s. 6. ISBN 978-83-934764-1-1.
  34. ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 497. ISBN 83-01-08836-2.
  35. ↑ Tadeusz Przemysław Szafer: Nowa architektura polska. Diariusz lat 1976–1980. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 1981, s. 323. ISBN 83-213-3065-7.
  36. ↑ Konrad Wojciechowski. Ursynów niestary i ciągle Jary. „Gazeta Stołeczna”, s. 9, 13 lipca 2018. 
  37. ↑ Maciej Mazur: Czterdziestolatek. Historie z Ursynowa. Warszawa: Wydawnictwo Myśliński, 2017, s. 27. ISBN 978-83-934764-8-0.
  38. ↑ Maciej Mazur: Czasoprzewodnik. 33 lata na Ursynowie. Warszawa: Wydawnictwo Myśliński, 2010, s. 24, 116. ISBN 978-83-915427-9-8.
  39. ↑ Maciej Mazur: Czterdziestolatek. Historie w Ursynowa. Warszawa: Wydawnictwo Myśliński, 2017, s. 152. ISBN 978-83-934764-8-0.
  40. ↑ Grzegorz Mika: Od wielkich idei do wielkiej płyty. Burzliwe dzieje warszawskiej architektury. Agencja Wydawniczo-Reklamowa Skarpa Warszawska, 2017, s. 384. ISBN 978-83-63842-67-3.
  41. ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 901. ISBN 83-01-08836-2.
  42. ↑ Encyklopedia Warszawy. Suplement '96. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 43. ISBN 83-01-12057-6.
  43. ↑ Jarosław Trybuś: Przewodnik po warszawskich blokowiskach. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, 2011, s. 194–195. ISBN 978-83-60142-31-8.
  44. ↑ Encyklopedia Warszawy. Suplement '96. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1996, s. 44. ISBN 83-01-12057-6.
  45. ↑ Ustawa z dnia 25 marca 1994 roku o ustroju miasta stołecznego Warszawy. (Dz.U. z 1994 r. nr 48, poz. 195).
  46. ↑ Oczyszczalnia Południe już startuje. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 20 czerwca 2005. [dostęp 2020-09-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-06)].
  47. ↑ Zakład „Południe”. [w:] Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie Spółka Akcyjna [on-line]. mpwik.com.pl. [dostęp 2020-09-04].
  48. ↑ Projekt i budowa drogi ekspresowej S2 Południowa Obwodnica Warszawy na odcinku od węzła „Puławska” do węzła „Lubelska”. Kalendarium. pulawska-lubelska.pl. [dostęp 2018-11-04].
  49. ↑ Projekt i budowa drogi ekspresowej S2 Południowa Obwodnica Warszawy na odcinku od węzła „Puławska” do węzła „Lubelska”. Dane ogólne. pulawska-lubelska.pl. [dostęp 2018-11-04].
  50. ↑ Najdłuższy tunel w Polsce otwarty. [w:] TVN Warszawa [on-line]. 20 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-22].
  51. ↑ Podział Warszawy na obszary Miejskiego Systemu Informacji. Dzielnica Ursynów. Zarząd Dróg Miejskich Warszawa. [dostęp 2016-07-12].
  52. ↑ Wyborcza.pl [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-27].
  53. ↑ Sensacja w Radzie! Platforma Obywatelska przejmuje władzę! Zdrada w NU. [dostęp 2014-12-19].
  54. ↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe. wybory2002.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
  55. ↑ Geografia wyborcza – Wybory samorządowe – Państwowa Komisja Wyborcza. wybory2006.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
  56. ↑ Wybory Samorządowe 2010 – Geografia wyborcza – Województwo mazowieckie – miasto st. Warszawa – dz. Ursynów. wybory2010.pkw.gov.pl. [dostęp 2015-10-18].
  57. ↑ Radni dzielnicowi wybrani. Oficjalne wyniki – Bielany, Mokotów, Praga Południe, Wawer, Wilanów, Włochy, Śródmieście. tvnwarszawa.tvn24.pl. [dostęp 2015-10-18].
  58. ↑ Wybory samorządowe 2018. Dzielnica Ursynów M. St. Warszawy. [w:] Państwowa Komisja Wyborcza [on-line]. pkw.gov.pl. [dostęp 2018-10-31].
  59. ↑ Wyniki w wyborach do Rad Dzielnic m. st. Warszawy. Rada Dzielnicy Ursynów m. st. Warszawy. [w:] Państwowa Komisja Wyborcza [on-line]. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-04-12].
  60. ↑ Przyroda województwa mazowieckiego. [w:] Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie [on-line]. warszawa.rdos.gov.pl, Warszawa. s. 10. [dostęp 2017-04-28].
  61. ↑ Warszawska przyroda. Obszary i obiekty chronione. Warszawa: Biuro Ochrony Środowiska Urzędu m.st. Warszawy, 2005, s. 126.
  62. ↑ Madis Rubel, Lech Teller, Lower Devonian stratigraphy and brachiopods from boreholes Bachus 1 and Ursynów 1, „Acta Geologica Polonica”, 28 (4), 1978, s. 471–502 [dostęp 2024-09-09] (ang.).
  63. ↑ Kluby sportowe. [w:] Urząd Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 18 marca 2021. [dostęp 2022-10-29].
  64. ↑ Historia, [w:] www.semp.com.pl [online], KS SEMP Warszawa, 22 września 2020 [dostęp 2022-10-20] (pol.).
  65. ↑ SEMP Arena wreszcie powstaje. Prace ruszyły pełną parą [online], www.haloursynow.pl, 27 maja 2022 [dostęp 2022-10-30] (pol.).
  66. ↑ Uchwała nr XXX/767/2016 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 16 czerwca 2016 r. w sprawie nadania nazwy ulicy w Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy województwa Mazowieckiego nr 5848 [on-line]. 1 lipca 2016. [dostęp 2019-04-08].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Dzielnice Warszawy

Godło

Osiedla warszawskiej dzielnicy Ursynów
Obszary MSI
Części miasta wg PRNG
Inne

Godło

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ursynów&oldid=74717611”