Ulica Gołębia w Krakowie
Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||
Widok z ul. Brackiej | |||||||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||
Długość |
270 m | ||||||||||||||||||||||||
Plan | |||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa | |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||||||||||||||||
50°03′38,0″N 19°56′05,8″E/50,060556 19,934944 |
Ulica Gołębia – ulica w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto, na Starym Mieście.
Łączy ulicę Bracką z Plantami przy ulicy F. Straszewskiego[1].
Przy ulicy mieści się główny gmach Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Novum, a także Collegium Witkowskiego UJ, Collegium Minus UJ i główny budynek Wydziału Polonistyki UJ. Przy Gołębiej znajdował się także warsztat znanego introligatora krakowskiego, Roberta Jahody[2].
W 1830 roku przy ulicy Gołębiej zapłonęły pierwsze w Krakowie lampy zasilane z prowizorycznej gazowni. Kraków był pierwszym polskim miastem, w którym zaprezentowano oświetlenie gazowe. Profesor Karol Mohr przedstawił wtedy możliwości zastosowania gazu koksowniczego w celach oświetleniowych.
Ulica Gołębia pojawiła się w piosence „Kraków” wykonywanej przez zespół Myslovitz i Marka Grechutę.
Kamienice
[edytuj | edytuj kod]- nr 1. Kamienica Niderlandowska, narożna z ul. Bracką 7, ma obok portalu wykuty w czarnym marmurze herb Abdank z koroną hrabiowską. Dom ten należał w pierwszej połowie XIX w. do hrabiowskiej rodziny Ankwiczów. To właśnie w pannie Henriecie Ewie Ankwiczównie, podczas jej pobytu w Rzymie, pod koniec 1829 roku zakochał się Adam Mickiewicz. Jednakże ojciec, hrabia Stanisław, wywiózł pannę z Rzymu do Krakowa, gdyż nie uważał poety za odpowiednią partię dla swej ukochanej jedynaczki. Henrietta Ewa Ankwiczówna stała się prototypem Ewy z III części „Dziadów”, a także adresatką wierszy poety: „Do mego Cziczerona”. „Do H... Wezwanie do Neapolu. (Naśladowanie z Goethego)”. Henrietta Ewa (1810–1879 wyszła potem dwukrotnie za mąż (1 voto Sołtykowa, 2 voto Kuczkowska), była właścicielką pałacu Decjusza na Woli Justowskiej. Wsławiła się dużą rozrzutnością, na skutek czego wyrąbano sporą część lasu na Woli. Pomiędzy rokiem 1561, a 1564 kamienicę od rodziny Bonerów kupił Daniel Chroberski (złotnik, członek Rady Miejskiej, starszy zboru kalwińskiego w Krakowie). W tamtym czasie mieszkał w niej Faust Socyn. 30 kwietnia 1598 roku grupa krakowskich studentów, podburzonych przez miejscowy kler katolicki, wywlekła chorego Socyna z jego mieszkania, spaliła mieszkanie z jego księgozbiorem i usiłowała go zabić[3][4][5][6].
- nr 2. (róg ul. Brackiej 9) Kamienica Straszewskich była ośrodkiem szerokiego życia towarzyskiego w czasach, gdy mieszkał tu współtwórca Plant – Florian Straszewski.
- nr 3.
- nr 4. Kamienica Ligęzów w 1910 przeszła na własność Roberta Jahody, który prowadził w niej zakład introligatorski.
- nr 6. Kamienica Kamedułów Bielańskich.
- nr 11. Collegium Minus Uniwersytetu Jagiellońskiego (róg ul. Jagiellońskiej 17).
- nr 13. Collegium Witkowskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- nr 14. od około 1715 stanowiła własność Norbertanek, w latach 1803–1819 Drukarni Akademickiej, a od 1819 prywatnych właścicieli. W 1949 przekazano go Uniwersytetowi Jagiellońskiemu z przeznaczeniem na sale wykładowe (Kolegium Opolskie Uniwersytetu Jagiellońskiego).
- nr 16. Bursa Starnigielska, Kolegium Opolskie Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- nr 18. (zespół Kolegium Opolskiego UJ).
- nr 24. Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego to główny budynek Uniwersytetu Jagiellońskiego.
-
Część zachodnia. Po prawej Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ, po lewej budynki Wydziału Polonistyki UJ
-
Widok na wschód
-
Widok od skrzyżowania z ul. Wiślną na wschód
-
Widok na zachód, w kierunku Plant
-
ul. Gołębia 11
Collegium Minus Uniwersytetu Jagiellońskiego -
ul. Gołębia 13
Collegium Witkowskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego -
ul. Gołębia 24
Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jerzy Kossowski , Leszek Ludwikowski , Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968, s. 67-68 .
- ↑ Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Misja i historia
- ↑ Zenon Gołaszewski , Bracia polscy zwani arianami, Gdańsk 2018, s. 61-62 .
- ↑ Grażyna Kubica , Krakowscy ewangelicy w kulturowym i społecznym krajobrazie miasta - od Reformacji do połowy XIX wieku. Szkic z antropologii historycznej, [w:] Studia Sociologica, academia.edu, Kraków 2017, s. 156-186 .
- ↑ Czy wiesz, że... Złotnik z Chrobrza który podbił Kraków (8) [online], chroberz.info, 16 grudnia 2012 .
- ↑ Nasza Historia. Antyprotestancki tumult w Krakowie, czyli kres złotego wieku wolności [online], dziennikpolski.pl, 17 grudnia 2014 .