TrackMania (seria gier)

Ten artykuł należy dopracować:

od 2020-07 → dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł,
→ poprawić styl – powinien być encyklopedyczny,
→ poprawić błędy językowe lub stylistyczne (pomoc: powszechne błędy językowe).
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

TrackMania

Producenci	Nadeo (PC; PlayStation 4, 5; Xbox One, X Firebrand Games (Nintendo DS, Wii)
Wydawcy	Digital Jesters, Focus Home Interactive (2003-2008) Atlus (2008) City Interactive (2011) Ubisoft (od 2009)
Dystrybutorzy	Wielka Brytania: Deep Silver Polska: Techland, Cenega Rosja: Buka Stany Zjednoczone: Enlight Australia: QV Software[a] Steam (dystrybucja cyfrowa)
Pierwsza gra serii	TrackMania (2003)
Ostatnia gra serii	Trackmania (2020)
Platformy	PC; Nintendo DS, Wii; Xbox One, X; PlayStation 4, 5
Gatunek	gra wyścigowa, zręcznościowa
Multimedia w Wikimedia Commons

TrackMania (tytuł zapisywany też jako Trackmania, w skrócie: TM) – seria komputerowych gier wyścigowych umożliwiających sztuczki kaskaderskie, budowę własnych tras, malowanie karoserii pojazdów, projektowanie ujęć. Cykl zawiera też elementy gier logicznych oraz zręcznościowych. Pierwsza część została opracowana przez francuskie przedsiębiorstwo Nadeo oraz wydana 28 listopada 2003 roku na platformę Microsoft Windows przez Digital Jesters. Oprócz odsłon TrackManii przeznaczonych na komputery osobiste powstały edycje na konsole Nintendo DS oraz Nintendo Wii zrealizowane przez firmę Firebrand Games. Najnowszą częścią serii jest TrackMania wydana przez Ubisoft w lipcu 2020 roku na Windowsa, a później w maju 2023 na konsolach PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One i Xbox Series X/S.

Pierwsza wersja gry TrackMania zadebiutowała w roku 2003 przez twórców francuskiej firmy Nadeo inspirowana wydaną na MS-DOSa grą Stunts^[1]. Grę opublikowano na światowy rynek 28 listopada 2003, a w Polsce – 16 czerwca 2004 roku^[2]. TrackMania zawierała 3 środowiska: Rajd (Rally), Śnieg (Snow) oraz Pustynia (Desert), każde z nich oferujące inny pojazd i styl prowadzenia. Dostępny był trójwymiarowy edytor tras, w którym można było wybrać środowisko, umieszczać różnego rodzaju elementy trasy zwane „segmentami”, a także skały i inne wzniesienia. Walutę w grze stanowiły „miedziaki”, które można otrzymać po ukończeniu tras zbudowanych przez producenta z wynikiem trzech medali. Ich głównym przeznaczeniem była budowa własnych tras, przy czym każdy segment kosztował określoną ilość miedziaków. TrackMania funkcjonuje na technologii graficznej engine 3D, dzięki której gra może płynnie działać nawet na komputerach zawierających niskie parametry^[3].

Rok później (2004) po pierwowzorze TrackManii powstała rozszerzona wersja tej gry – TrackMania Power Up. W kwietniu następnego roku powstał kolejny sequel – TrackMania Sunrise, zawierający dodatkowo 3 nowe środowiska: Wyspa (Island), Zatoka (Bay) oraz Wybrzeże (Coast). Pozycja ta wprowadziła wiele nowych rozwiązań. Dodano dwa nowe tryby rozgrywki - Platform i Crazy, nowe elementy do wykorzystania w edytorze tras i możliwość wyboru pory dnia. Pojawiła się również opcja kontroli lotu samochodu (kiedy pojazd leci w powietrzu to można nacisnąć przycisk hamulca do krótszego lądowania). Po raz pierwszy w grze pojawił się edytor – Media Tracker, polegający na nagrywaniu własnych filmów, które można umieścić podczas jazdy bądź też przed przejazdem i po zakończeniu danego przejazdu. Kolejnym rozwiązaniem tej części jest wbudowany edytor malowania swoich pojazdów, w którym można do wybranego pojazdu umieścić naklejki czy też nanieść kolor na całą karoserię samochodu. Oprócz tego można też wybrać samochody malowane domyślnie przez producenta. W grze zaimplementowano też bardziej rozbudowany tryb gry wieloosobowej^[4].

Pół roku po wydaniu gry o wersji Sunrise producent Nadeo stworzył kolejną odmianę TrackManii – Original jako dodatek do części najstarszej oraz Power Up. Wydano ją na światowy rynek 12 października 2005, a na polski – w tym samym roku: 19 grudnia. Edycja ta zawiera więcej elementów w edytorze tras, posiada poprawioną grafikę znaną z TrackMania Sunrise, więcej wbudowanych tras, a także nowe tryby gry: Platformy (jazda po torach przy omijaniu przeszkód bez żadnego najazdu na pułapki) i Ewolucje (zdobywanie punktów poprzez wykonywanie akrobacji swoim autem). Znalazły się w niej też pozostałe funkcje znane z Sunrise, takie jak pora dnia przed budową tras, Media Tracker czy malowanie samochodów^[5].

Na początku roku 2006 powstało specjalne wydanie, wyprodukowane na potrzeby ogólnoświatowego turnieju Electronic Sports World Cup – TrackMania Nations Electronic Sports World Cup. W grze znalazło się nowe środowisko - Stadion (Stadium). Jest ona też jedną z sześciu produkcji, w której gracze mogą walczyć w turnieju ESWC. TrackMania Nations ESWC jest pierwszą grą z serii dostępną do pobrania przez internet bezpłatnie. W edytorze tras tej gry znajdują się bardziej zróżnicowane segmenty o nowo wprowadzonym module Existiential Mode. Zaimplementowano też nowy tryb multiplayer - HotSeat, która pozwala na pokonanie okrążenia dowolnej trasy na zmianę oraz branie udziału w zawodach w internecie^[6][7]. W tym samym roku wydano rozszerzenie do TrackManii Sunrise – TrackMania Sunrise eXtreme. Powiększona została liczba dostępnych elementów oraz opcji do budowy własnych tras, dodano także nowe poziomy autorskie^[8]. 17 listopada 2006 roku producent opublikował kolejną nową grę – TrackMania United. Jest ona kompilacją 7 dawniej utworzonych środowisk znanych z poprzednich gier, czyli Rajd, Pustynia, Śnieg, Zatoka, Wyspa, Wybrzeże i Stadion. Szata graficzna gry jest bardziej dopracowana, a liczba elementów tras dla danych środowisk nieznacznie się powiększyła.

W grze TrackMania United Forever wydanej w 2008 roku łączna liczba torów stworzonych przez producenta wynosi 250, z kolei aktualizacja tej wersji o nazwie TMUF Star Edition zawiera kolejne trasy utworzone przez graczy w liczbie 147^[9][10]. Od 16 kwietnia 2008 jest dostępna kolejna wersja tej gry jako następca wersji TrackMania Nations ESWC – TrackMania Nations Forever, która jest również darmowa. Według producentów gra w wersji „Nations Forever” jest nieco bardziej dopracowaną wersją poprzedniej gry. Charakteryzuje ją większa liczba segmentów do budowy własnych torów oraz przebudowany system publikacji wyników w sieci i sposobu współzawodnictwa, a także bardziej dopracowany tryb jednoosobowy i lepsza oprawa wizualna^[11].

W roku 2011 powrócono do produkcji nowych serii gier na komputery PC, wyróżniające się cyfrą „2” na indeksie górnym. Od tego momentu firma Nadeo 14 września tego roku opublikowała grę TrackMania 2: Canyon o nowym środowisku – Kanion (Canyon) przypominające nieco obszar pochodzący z Power Up oraz Original – Pustynię. Jest to pierwsza gra wydana o pojedynczym środowisku na platformę PC, a nawet jako pierwsza jest częścią społeczności ManiaPlanet, dzięki której gracz może w łatwiejszy sposób wymieniać się informacjami, wybudowanymi torami, a także zgłosić usterki gry. Gra Canyon zawiera bardziej rozbudowany edytor tras, większe pole do ich budowy, a także technika prowadzenia pojazdu jest bardziej zróżnicowana niż u pozostałych poprzedników serii. Nową koncepcją gry jest tryb rozgrywki w podzielonym ekranie oraz język skryptowy ManiaScript, w którym można korzystać ze złożonych funkcji^[12].

Dwa lata później (2013) producent Nadeo stworzył kolejne dwie wersje gry, które również są „członkami” społeczności ManiaPlanet – TrackMania 2: Valley (4 lipca 2013), w której można poruszać się po trasach na nowym środowisku Dolina (Valley)^[13]. Kolejnym dziełem producenta jest TrackMania 2: Stadium (21 czerwca 2013), kontynuacja gier ze środowiskiem Stadion. Różnica między wersją Nations Forever polega na tym, iż posiada inne menu, zmienił się interfejs do budowy tras znany z wersji Canyon, rozbudowany edytor MediaTracker służący do nagrywania powtórek oraz zmiany kamery w trakcie gry, a także zawiera więcej segmentów w edytorze tras, jednak pole do budowy własnych torów nie zostało powiększone, gdzie w grze TrackMania 2: Canyon tak było. Oprócz tego w grze Stadium została opracowana lepsza grafika, przy której są widoczne bardziej zaawansowane efekty świetlne oraz opcja ustawiania jakości gry na wyższych detalach^[14]. W przeciwieństwie do dwóch poprzedników (Nations Forever oraz Nations ESWC) nie jest grą, którą można pobierać z Internetu bezpłatnie.

Producent Firebrand Games wyprodukował dwie nowe gry kompatybilne z konsolą Nintendo DS: TrackMania DS (2008) oraz TrackMania Turbo (wersja na konsole NDS, 2010), a także z konsolą Nintendo Wii (TrackMania Wii, 2010)^[15]. TrackMania Turbo, stworzona przez Nadeo, jest dostępna na trzy platformy: Windows, PlayStation 4 oraz Xbox One^[16].

Obecnie wydano siedem gier z serii oraz kilka dodatków, głównie darmowych, które charakteryzują się kolejnym słowem dodawanym do tytułu gry:

TrackMania zawiera gotowe trasy, nadane przez Nadeo, po których gracz może się ścigać, by móc zdobyć medale (brązowy, srebrny, złoty i medal autora) oraz „miedziaki” – obowiązującą w TrackManii walutę (nie dotyczy ona części Nations ESWC i Nations Forever). Medale są podstawą klasyfikacji graczy w rankingu solo (offline). Za miedziaki można natomiast kupować dzieła innych osób, takich jak trasy lub skiny samochodów.

Edytor tras jako trójwymiarowe narzędzie pozwala natomiast na tworzenie torów według koncepcji gracza za pomocą wielu elementów trasy i otoczenia dostępnych w grze. Głównie znanymi elementami segmentów są drogi proste, strome, pochyłe, specjalne, z dopalaczami, z fazą bezsilnikową, z punktami kontrolnymi, zakręty oraz różnorakie elementy ozdabiające planszę. Poprzez edytor można także dołączyć do trasy filmy, np. intro lub GPS dostępne w MediaTrackerze. Dodatkową opcją tego narzędzia podczas jazdy jest ustawianie efektów specjalnych typu smugi, zanikanie pojazdu czy trójkąty dwuwymiarowe. Stworzone dzieła dotyczące torów można opublikować w Internecie, na specjalnych serwisach TrackMania Exchange (TMX) lub Mania Exchange (MX, dotyczy wyłącznie TM²).

W grze zostało utworzonych 10 środowisk, do których w zależności od wersji gry istnieje opcja budowy własnych torów. Jednym z najbardziej znanych obszarów do wykonywania przez graczy tras jest Stadion (Stadium) utworzony w roku 2006 w grze TrackMania Nations ESWC. Pierwotnie wykonanymi terenami są 3 środowiska: Pustynia (Desert), Rajd (Rally) i Śnieg (Snow) znane z pierwotnej gry TrackMania, zaś ostatnio stworzonym jest Laguna (Lagoon) pochodzący z gry TrackMania Turbo z roku 2016.

W TrackManii nie można wybierać samochodu, którym chce się przemierzyć daną trasę. Do danego środowiska przyporządkowany jest tylko jeden pojazd. Można jedynie wybrać jego skin dostępny w grze, stworzony przez gracza w dołączonym do gry edytorze lub pobrany ze strony TrackMania Carpark (dotyczy to TMNF/TMUF). Gracze mogą wymodelować własny skin, lecz nie zmieni to osiągów pojazdu. W grach ManiaPlanet można zaimportować modele 3D z serii TrackMania Forever szczególnie przy pomocy odpowiednich instrukcji z forum platformy. Dla ManiaPlanet stworzono także stronę ManiaPark, w której można pobierać modele 3D oraz skórki 2D.

• Oficjalna strona gry TrackMania