Tętnica jajnikowa

Tętnica jajnikowa (łac. arteria ovarica) – w anatomii człowieka tętnica występująca u kobiet, należąca do parzystych gałęzi trzewnych aorty brzusznej. Jej odpowiednikiem u mężczyzn jest tętnica jądrowa. Oba te naczynia dawniej określano jako tętnice nasienne wewnętrzne (arteriae spermaticae internae)^[1].

Tętnica jądrowa rozpoczyna się jako cienka gałąź na bocznym obwodzie aorty na poziomie L2 (rzadziej L3), w jej początku zdarzają się jednak odmienności. Często odchodzi ona od tętnicy nerkowej, rzadziej od tętnicy nadnerczowej środkowej lub tętnicy biodrowej wewnętrznej. Prawa i lewa tętnica jajnikowa mogą też odchodzić wspólnym pniem. Stosunkowo często występują tętnice nadliczbowe (w początkowych fazach rozwoju gonady są zaopatrywane przez 2 do 5 par tętnic). Następnie tętnica jajnikowa biegnie skośnie w dół i bocznie w przestrzeni zaotrzewnowej po mięśniu lędźwiowym większym. Prawa znajduje się między leżącą ku tyłowi (rzadko ku przodowi) od niej żyłą główną dolną, a leżącą ku przodowi częścią dolną dwunastnicy, zaś lewa za górną częścią okrężnicy esowatej. Następnie obie krzyżują moczowód biegnąc do przodu od niego i przechodząc z jego strony przyśrodkowej na boczną. Tętnica jajnikowa biegnie również do przodu od nerwu płciowo-udowego, a następnie do przodu od tętnicy biodrowej zewnętrznej. Tu skręca przyśrodkowo i biegnąc w więzadle wieszadłowym jajnika dochodzi do końca jajowodowego jajnika, a następnie biegnie wzdłuż jego brzegu krezkowego^[1].

Tętnica jajnikowa oddaje gałąź do bańki jajowodu, zespalającą się z gałęzią jajowodową tętnicy macicznej tworząc tętniczy łuk jajnikowy. Pień tętnicy jajnikowej zespala się z gałęzią jajnikową tętnicy macicznej. Jajnik zazwyczaj zaopatrywany jest głównie przez tętnicę jajnikową, a tylko częściowo przez tętnicę maciczną, choć zdarza się, że gałąź jajnikowa tętnicy macicznej jest równie mocno rozwinięta, a czasem nawet jest silniejsza^[1][2].