Wilhelm Archipelago
Booth Island (2011) | |
Kontynent | |
---|---|
Akwen | |
Położenie na mapie Antarktyki | |
Położenie na mapie Półwyspu Antarktycznego | |
65°08′S 64°20′W/-65,133333 -64,333333 |
Wilhelm Archipelago[1] – archipelag u zachodnich wybrzeży Półwyspu Antarktycznego, obejmuje wszystkie wyspy i skały na północ i zachód od Graham Coast, na południe od Cieśniny Bismarcka i na północ od Southwind Passage, leżące pomiędzy Archipelagiem Palmera a Wyspami Biscoe, rozciągające się na zachód do Lumus Rock.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Wyspy zostały nazwane przez przez niemiecką ekspedycję antarktyczną (1873–1874) pod dowództwem Eduarda Dallmanna (1830–1896) Kaiser Wilhelm Inseln na cześć cesarza Niemiec Wilhelma II (1859-1941)[1] .
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Wilhelm Archipelago leży u zachodnich wybrzeży Półwyspu Antarktycznego[2] . Obejmuje wszystkie wyspy i skały na północ i zachód od Graham Coast, na południe od Cieśniny Bismarcka i na północ od Southwind Passage, leżące pomiędzy Archipelagiem Palmera a Wyspami Biscoe, rozciągające się na zachód do Lumus Rock[1] .
Obok licznych wysepek i skał w skład archipelagu wchodzą (od północy na południe)[1] :
Zdjęcie | Wyspa | Opis |
---|---|---|
Wauwermans Islands | Pobieżnie zmapowane w 1898 roku przez Belgijską Wyprawę Antarktyczną Adriena de Gerlache’a (1866–1934)[3] . Nazwy poszczególnych wysp w większości pochodzą od postaci z opowieści kanterberyjskich Geoffrey’a Chaucera[3] . | |
Dannebrog Islands | Dostrzeżone w 1898 roku przez Belgijską Wyprawę Antarktyczną Adriena de Gerlache’a (1866–1934), nazwane na cześć flagi duńskiej[4] . | |
Booth Island | Odkryta w 1874 roku przez niemiecką ekspedycję antarktyczną (1873–1874) pod dowództwem Eduarda Dallmanna (1830–1896)[5] . W 1904 roku po północnej stronie wyspy w zatoce Port Charcot zimowała ekspedycja francuska pod dowództwem Jeana-Baptiste Charcota (1867–1936)[6]. Usypano tu kamienny kopiec, na którym zamontowano drewnianą kolumnę i tabliczkę z imionami członków ekspedycji Charcota, którzy zimowali na wyspie[7] . Kopiec znajduje się na liście historycznych miejsc i pomników w Antarktyce (ang. Historic Sites and Monuments in Antarctica, HSM), objętych ochroną na mocy Układu Antarktycznego ze względu na wartość historyczną, dokumentującą odkrycia i badania Antarktyki[8] . | |
Hovgaard Island | Odkryta przez niemiecką ekspedycję antarktyczną (1873–1874) pod dowództwem Eduarda Dallmanna (1830–1896)[9] . | |
Vedel Islands | Pobieżnie zmapowane w 1898 roku przez Belgijską Wyprawę Antarktyczną Adriena de Gerlache’a (1866–1934), a następnie przez ekspedycje francuskie pod dowództwem Jeana-Baptiste Charcota (1867–1936) w latach 1904–1905 i 1908–1910[10] . | |
Petermann Island | Pobieżnie zmapowana przez niemiecką ekspedycję antarktyczną (1873–1874) pod dowództwem Eduarda Dallmanna (1830–1896); zmapowana ponownie przez ekspedycję francuską pod dowództwem Jeana-Baptiste Charcota (1867–1936) w latach 1904–1905[11] . Na Megalestris Hill usypano kamienny kopiec, na którym zamontowano tabliczkę z imionami członków ekspedycji, którzy zimowali na wyspie[12] . Kopiec znajduje się na liście historycznych miejsc i pomników w Antarktyce (ang. Historic Sites and Monuments in Antarctica, HSM), objętych ochroną na mocy Układu Antarktycznego ze względu na wartość historyczną, dokumentującą odkrycia i badania Antarktyki[8] . Wyspa jej celem turystycznym[13] . | |
Roca Islands | Pobieżnie zmapowane przez ekspedycje francuskie pod dowództwem Jeana-Baptiste Charcota (1867–1936) w latach 1904–1905 i 1908–1910[14] | |
Cruls Islands | Pobieżnie zmapowane w 1898 roku przez Belgijską Wyprawę Antarktyczną Adriena de Gerlache’a (1866–1934)[15] . | |
Anagram Islands | Dostrzeżone w 1898 roku przez Belgijską Wyprawę Antarktyczną Adriena de Gerlache’a (1866–1934); pobieżnie zbadane przez ekspedycje francuskie pod dowództwem Jeana-Baptiste Charcota (1867–1936) w latach 1904–1905 i 1908–1910; obejmują m.in. Maranga Island i Nob Island[16] . | |
Argentine Islands | Zmapowane przez ekspedycję francuską pod dowództwem Jeana-Baptiste Charcota (1867–1936) w latach 1904–1905; obejmują: Fanfare Island, Irizar Island, Uruguay Island, Forge Island, Grotto Island, Corner Island, Galindez Island, Winter Island, Shelter Island, Skua Island, Leopard Island, Black Island i The Barchans[17] . Na Winter Island działała brytyjska stacja badawcza Station F, która została w 1954 roku przeniesiona na Galindez Island i w 1996 roku przekazana Ukrainie – obecnie funkcjonuje jako Wiernadski[18] . Dobrze zachowane pozostałości bazy na Winter Island – Wordie House[19] znajdują się a liście historycznych miejsc i pomników w Antarktyce (ang. Historic Sites and Monuments in Antarctica, HSM), objętych ochroną na mocy Układu Antarktycznego ze względu na wartość historyczną, dokumentującą odkrycia i badania Antarktyki[8] . | |
Yalour Islands | Pobieżnie zmapowane przez ekspedycję francuską pod dowództwem Jeana-Baptiste Charcota (1867–1936) w latach 1904–1905[20] . Wyspa jej celem turystycznym[21] . | |
Betbeder Islands | Dostrzeżone w 1898 roku przez Belgijską Wyprawę Antarktyczną Adriena de Gerlache’a (1866–1934); pobieżnie zmapowane przez ekspedycję francuską pod dowództwem Jeana-Baptiste Charcota (1867–1936) w latach 1904–1905[22] . |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zachodnie wyspy archipelagu zostały dostrzeżone przez Johna Biscoe (1794–1843) w lutym 1832 roku[1] . W styczniu 1874 roku archipelag został pobieżnie zmapowany przez niemiecką ekspedycję antarktyczną (1873–1874) pod dowództwem Eduarda Dallmanna (1830–1896)[1] . Północne wyspy archipelagu zostały sfotografowane z powietrza przez Falkland Islands and Dependencies Aerial Survey Expedition (FIDASE) w latach 1956–1957[1] .
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer ↓.
- ↑ a b SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Wauwermans Islands ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Dannebrog Islands ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Booth Island ↓.
- ↑ Riffenburgh 2007 ↓, s. 420.
- ↑ Secretariat of the Antarctic Treaty – HSM 28 ↓.
- ↑ a b c Secretariat of the Antarctic Treaty 2013 ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Hovgaard Island ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Vedel Islands ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Petermann Island ↓.
- ↑ Secretariat of the Antarctic Treaty – HSM 27 ↓.
- ↑ Secretariat of the Antarctic Treaty – Visitor Site Guidelines 9. ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Roca Islands ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Cruls Islands ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Anagram Islands ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Argentine Islands ↓.
- ↑ British Antarctic Survey ↓.
- ↑ Secretariat of the Antarctic Treaty – HSM 62 ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Yalour Islands ↓.
- ↑ Secretariat of the Antarctic Treaty – Visitor Site Guidelines 39. ↓.
- ↑ SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory – Betbeder Islands ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Anagram Islands (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Argentine Islands (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Betbeder Islands (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Booth Island (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- British Antarctic Survey: Faraday Station F — History. [dostęp 2024-08-01]. (ang.).
- Cruls Islands (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Dannebrog Islands (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- HSM 27: Charcot cairn. [w:] Secretariat of the Antarctic Treaty [on-line]. [dostęp 2024-07-24]. (ang.).
- HSM 28: Charcot's cairn 1904. [w:] Secretariat of the Antarctic Treaty [on-line]. [dostęp 2024-07-31]. (ang.).
- HSM 62: Base F (Wordie House), Winter Island. [w:] Secretariat of the Antarctic Treaty [on-line]. [dostęp 2024-07-31]. (ang.).
- Hovgaard Island (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- List of Historic Sites and Monuments approved by the ATCM (2013). Secretariat of the Antarctic Treaty, 2013. [dostęp 2024-07-31]. (ang.).
- Petermann Island (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Riffenburgh, Beau: Encyclopedia of the Antarctic. Taylor & Francis, 2007. ISBN 978-0-415-97024-2. [dostęp 2024-07-31]. (ang.).
- Roca Islands (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Wauwermans Islands (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Wilhelm Archipelago (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Wilhelm Archipelago (United States Gazetteer ). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Vedel Islands (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Visitor Site Guidelines 9. Petermann Island. Secretariat of the Antarctic Treaty. [dostęp 2024-07-31]. (ang.).
- Visitor Site Guidelines 39. Yalour Islands. Secretariat of the Antarctic Treaty. [dostęp 2024-07-31]. (ang.).
- Yalour Islands (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).