Wielka Wieś (powiat tarnowski)

Zobacz też: Wielka Wieś w innych znaczeniach tej nazwy.

Wielka Wieś

wieś
Wielka Wieś, widok z Dąbrówki Szczepanowskiej
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	tarnowski
Gmina	Wojnicz
Liczba ludności (2008)	1311
Strefa numeracyjna	14
Kod pocztowy	32-830[2]
Tablice rejestracyjne	KTA
SIMC	0836187
Położenie na mapie gminy Wojnicz Wielka Wieś
Położenie na mapie Polski Wielka Wieś
Położenie na mapie województwa małopolskiego Wielka Wieś
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego Wielka Wieś
49°56′07″N 20°49′27″E/49,935278 20,824167[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Wielka Wieś – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Wojnicz.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.
W 2008 roku Wielka Wieś liczyła 1311 mieszkańców i miała powierzchnię 871,85 ha.

Wielka Wieś, notowana w źródłach od 1420 roku, w końcu XIV i na początku XV wieku była własnością Deresława Białonia z Więckowic, Piotra z Brnia Trzewlińskiego i Andrzeja Trzewlińskiego; pieczętowali się oni herbem Rawicz. W XV wieku miejscowość wraz z zamkiem Trzewlin, wzniesionym w XIV wieku, przeszła w ręce Wielowieyskich herbu Półkozic, a w XVIII wieku stała się własnością Stadnickich herbu Szreniawa. Pozostawała w rękach Stadnickich do 1945 roku, gdy obszar dworski uległ parcelacji w ramach reformy rolnej.

Na szczycie Panieńskiej Góry, na lewym brzegu Dunajca, 120 metrów nad dnem doliny rzeki, znajdują się pozostałości średniowiecznego zamku rycerskiego Trzewlin. Jego budowę rozpoczęto w XIV wieku; zapewne miał on być centrum włości i siedzibą rodu Białoniów herbu Rawicz, którzy pisali się „z Trzewlina” lub posługiwali się nazwiskiem Trzewliński. Najstarsza wzmianka o Trzewlinie pochodzi z końca XIV wieku; wymieniony jest wówczas Mszczuj z Trzewlina. W XV wieku zamek Trzewlin przeszedł w ręce Wielowieyskich herbu Półkozic; w XVII wieku popadł w ruinę i został rozebrany przez mieszczan z Wojnicza. Obecnie zachowały się jedynie ślady suchej fosy oraz niewielkie fragmenty murów.

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[5].

• Zespół dworski: dwór, park, oficyna.
  Dwór rodu Stadnickich z XVIII wieku, w którym mieści się dziś plebania. Obok dworu znajduje się figura św. Jana Nepomucena z XVIII wieku z herbem Szreniawa na postumencie.
• Pozostałości zamku na Panieńskiej Górze.

• 
  Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
• 
  Kapliczka przydrożna
• 
  Zabytkowy dwór

Na Górze Panieńskiej znajduje się florystyczny rezerwat przyrody o obszarze 109 hektarów, chroniący występującą tutaj rzadką roślinność, głównie kilka rzadkich gatunków storczyków.

Do ruin zamku Trzewlin i do rezerwatu przyrody prowadzi niebieski szlak turystyczny rozpoczynający się na rynku w Wojniczu, dostępny także u stóp wzniesienia.

• Ochotnicza straż pożarna włączona do Krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.

W miejscowości znajduje się kościół parafialny zbudowany w latach 1985–1993, należący do parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, erygowanej w 1982 roku przez biskupa Jerzego Ablewicza. Parafia należy do dekanatu Wojnicz w diecezji tarnowskiej.
Na szczycie Panieńskiej Góry stoi monumentalny Krzyż Jubileuszowy, wzniesiony w 2000 roku, do którego odbywają się procesje.

• Klub piłkarski Zryw Wielka Wieś.

• Historia Wielkiej Wsi na stronie miasta i gminy Wojnicz
• Zamek rycerski Trzewlin