Prezes Rady Ministrów

Ten artykuł od 2014-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Prezes Rady Ministrów

Obecny Premier
Donald Tusk
Stanowisko
Państwo	Polska
Data utworzenia	17 listopada 1918
Pierwszy Premier	Jędrzej Moraczewski
Długość kadencji	nieokreślona, nie dłużej niż kadencja Sejmu
Obecny Premier	Donald Tusk
Obecny od	13 grudnia 2023
Siedziba	Gmach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
Strona internetowa
Multimedia w Wikimedia Commons

Prezes Rady Ministrów (premier) – zgodnie z Konstytucją Polski osoba kierująca Radą Ministrów oraz zapewniająca wykonywanie polityki Rady Ministrów w ustroju politycznym Polski. Zwyczajowo nazywany jest premierem. Jest zarazem przewodniczącym Rady Ministrów oraz odrębnym naczelnym organem administracji rządowej.

• reprezentuje Radę Ministrów
• kieruje jej pracami
• zwołuje posiedzenia
• ustala porządek obrad
• przewodniczy posiedzeniom

• kieruje merytoryczną działalnością Rady Ministrów
• ponosi odpowiedzialność polityczną
• decyduje o składzie Rady Ministrów, wnioskując o powołanie ministrów do Prezydenta RP
• koordynuje i kontroluje pracę ministrów i pozostałych członków Rady
• zapewnia wykonanie polityki Rady Ministrów
• wydaje rozporządzenia
• sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym

• posiada kompetencje generalne – do jego zadań należy wszystko to, co nie jest zastrzeżone dla innych organów (tzw. domniemanie kompetencji)
• wydaje rozporządzenia i zarządzenia, orzeczenia, postanowienia i decyzje
• jest podstawowym łącznikiem administracji rządowej
• jest zwierzchnikiem służbowym wszystkich pracowników administracji rządowej
• dokonuje obsady personalnej szeregu organów administracji rządowej
• nadzoruje organy centralne i terytorialne administracji rządowej
• nadzoruje samorząd terytorialny w granicach określonych w Konstytucji i ustawach

Obsługę urzędu Prezesa Rady Ministrów zapewniają: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa oraz Rządowe Centrum Legislacji, obsługujące zarazem Radę Ministrów jako całość, ponadto podlega mu szereg innych jednostek organizacyjnych.

Osoba desygnowana postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na Prezesa Rady Ministrów jest prezydenckim kandydatem do objęcia urzędu Prezesa Rady Ministrów. Desygnowana osoba nie posiada żadnych uprawnień, z wyjątkiem politycznego przywileju do sformowania własnej Rady Ministrów, której skład przedstawia Prezydentowi RP. Prezydent RP nie ma uprawnienia do ingerencji w skład osobowy proponowanej Rady Ministrów i przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jest zobligowany do jej powołania (postanowienie Prezydenta RP publikowane w Monitorze Polskim wchodzące w życie z dniem podpisania) i odebrania od jej wszystkich członków, w tym od Prezesa Rady Ministrów, przysięgi.

Prezes Rady Ministrów i Rada Ministrów przejmują obowiązki z chwilą złożenia przysięgi wobec Prezydenta RP, niezależnie od udzielonego jej wotum zaufania przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.

Brzmienie przysięgi określa art. 151 Konstytucji RP^[1]:

Obejmując urząd Prezesa Rady Ministrów (Wiceprezesa RM, ministrów) uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji i innym prawom Rzeczypospolitej Polskiej, a dobro Ojczyzny i pomyślność obywateli będą zawsze dla mnie najwyższym nakazem.

Przysięga może być zakończona słowami:

Tak mi dopomóż Bóg.

Prezydent ma konstytucyjny obowiązek desygnowania tego funkcjonariusza publicznego w ciągu 14 dni od pierwszego posiedzenia nowo wybranego Sejmu RP lub w ciągu 14 dni od przyjęcia dymisji ustępującego gabinetu.

Prezes Rady Ministrów w ciągu 14 dni od złożenia przysięgi przedstawia w Sejmie RP exposé celem uzyskania wotum zaufania.

Przysługuje mu ochrona funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa (wcześniej Biura Ochrony Rządu), na mocy z zarządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, a ponadto inne przywileje przewidziane dla tego urzędu prawem.

Prezes Rady Ministrów może sprawować jednocześnie funkcję ministra i przewodniczącego komitetu, może być posłem na Sejm RP lub senatorem RP, ale nie musi być parlamentarzystą. Nie może natomiast sprawować urzędu Prezydenta RP oraz innych wysokich urzędów państwowych (np. być Prezesem NBP). Może zdarzyć się dymisja Prezesa RM lub Rady Ministrów z powodu nieuchwalenia przez Sejm RP wotum zaufania lub rezygnacji. Wtedy Rada Ministrów nadal sprawuje swoją władzę do czasu powołania nowej. Zazwyczaj jest to proces trudny do przeprowadzenia przed wygaśnięciem kadencji Sejmu RP, gdyż na straży stabilnej władzy stoi Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.

Polska Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Polski System prawny Konstytucja Ustrój polityczny Władza ustawodawcza Sejm RP Posłowie X kadencji Marszałek Sejmu: Szymon Hołownia Senat RP Senatorowie XI kadencji Marszałek Senatu: Małgorzata Kidawa-Błońska Władza wykonawcza Prezydent: Andrzej Duda Prezes Rady Ministrów: Donald Tusk Rada Ministrów: Trzeci rząd Donalda Tuska Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Sąd Najwyższy Pierwszy Prezes: Małgorzata Manowska Naczelny Sąd Administracyjny prezes: Jacek Chlebny Trybunał Konstytucyjny prezes: Julia Przyłębska Trybunał Stanu Małgorzata Manowska Krajowa Rada Sądownictwa przewodnicząca: Dagmara Pawełczyk-Woicka Kontrola państwowa Najwyższa Izba Kontroli Marian Banaś Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek Rzecznik Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski Finanse Narodowy Bank Polski Adam Glapiński Rada Polityki Pieniężnej Samorząd terytorialny Samorząd gminny Samorząd powiatowy Samorząd województwa Podział administracyjny Polski Partie polityczne Kluby parlamentarne tworzą lub współtworzą: Prawo i Sprawiedliwość Suwerenna Polska Koalicja Obywatelska Platforma Obywatelska Nowoczesna Inicjatywa Polska Zieloni RS Agrounia Tak Lewica Nowa Lewica Lewica Razem Polska Partia Socjalistyczna Unia Pracy Polska 2050 Polskie Stronnictwo Ludowe Centrum dla Polski Unia Europejskich Demokratów Konfederacja Wolność i Niepodległość Nowa Nadzieja Ruch Narodowy Konfederacja Korony Polskiej Koło poselskie tworzy: Kukiz’15 Komitety ogólnopolskie, które nie przekroczyły progu w wyborach do Sejmu w 2023 roku: Bezpartyjni Samorządowcy Polska Jest Jedna Wybory Wybory parlamentarne: 2023 Wybory prezydenckie: 2020 Wybory do PE: 2024 Wybory samorządowe: 2024 Referenda: 2023 Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych minister: Radosław Sikorski Ambasadorowie Polski Placówki dyplomatyczne Komitet ds. Europejskich Parlamentarne Komisje Spraw Zagranicznych Sejmowa Senacka Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

Prezesowi Rady Ministrów podlegają^[2]:

• Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Agencja Wywiadu
• Centralne Biuro Antykorupcyjne
• Centrum Badania Opinii Społecznej
• Główny Urząd Statystyczny
• Instytut De Republica
• Instytut Europy Środkowej
• Instytut Pokolenia
• Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego
• Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka
• Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego
• Komisja Nadzoru Finansowego
• Krajowa Szkoła Administracji Publicznej
• Ośrodek Studiów Wschodnich
• Polska Agencja Kosmiczna
• Polska Akademia Nauk
• Polski Komitet Normalizacyjny
• Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej
• Rada do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii
• Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych
• Rządowe Centrum Bezpieczeństwa
• Rządowe Centrum Legislacji
• Rzecznik Finansowy
• Rzecznik Praw Pacjenta
• Szef Służby Cywilnej
• Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
• Urząd Regulacji Energetyki
• Urząd Transportu Kolejowego

Miejscem pracy premiera oraz Rady Ministrów (rządu), jest gmach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, znajdujący się w Warszawie przy Alejach Ujazdowskich 1/3.

• Lista prezesów Rady Ministrów
• Wiceprezes Rady Ministrów
• Nagroda Prezesa Rady Ministrów
• Małżonki i małżonkowie premierów Rzeczypospolitej Polskiej

• Kancelaria Prezesa Rady Ministrów