Prawo Gay-Lussaca (gaz doskonały)

Ten artykuł dotyczy prawa Gay-Lussaca dla gazu doskonałego. Zobacz też: prawo Gay-Lussaca dotyczące reakcji chemicznej.

Prawo Gay-Lussaca – jedno z praw dotyczących zachowania się gazu doskonałego podczas zmiany jego stanu. Prawo Gay-Lussaca opisuje przemianę izobaryczną (przy stałym ciśnieniu) takiego gazu i stwierdza, że podczas przemiany stosunek objętości gazu do jego temperatury jest stały^[1]:

${\displaystyle {\frac {V}{T}}=\mathrm {const} }$

lub

${\displaystyle V\sim T,}$

gdzie:

${\displaystyle V}$ – objętość gazu,

${\displaystyle T}$ – temperatura.

Prawo Gay-Lussaca (zwane też prawem Gay-Lussaca-Charles’a) jest wnioskiem z równania stanu gazu doskonałego – jego odkrywcy sformułowali je jednak na drodze uogólnienia obserwacji empirycznych. Prawo to odkrył J.A. Charles na podstawie doświadczeń rozpoczętych w 1787 r. a ostatecznie sformułował Gay-Lussac na podstawie opublikowanych przez siebie danych w 1802 r.

Wraz z pozostałymi prawami gazowymi zostało wykorzystane przy wyprowadzeniu równania stanu gazu doskonałego zwanego równaniem Clapeyrona.

Prawo Gay-Lussaca można obecnie łatwo wyprowadzić przy wykorzystaniu równania Clapeyrona i założeniu stałego ciśnienia:

${\displaystyle {\frac {V}{T}}={\frac {nR}{p}}=\mathrm {const} ,}$

gdzie:

${\displaystyle n}$ – liczba moli gazu (liczność materii)

${\displaystyle p}$ – ciśnienie gazu

${\displaystyle R}$ – (uniwersalna) stała gazowa

${\displaystyle \mathrm {const} }$ – stała dla określonej ilości gazu i ustalonego ciśnienia

• prawo Grahama

• Prawa gazowe. chemia.sos.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-28)].