Pręgoopos czarnobarkowy

Pręgoopos czarnobarkowy
	Caluromysiops irrupta
	Sanborn, 1951
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	torbacze
Rząd	dydelfokształtne
Rodzina	dydelfowate
Podrodzina	wełnooposy
Rodzaj	Caluromysiops; Sanborn, 1951
Gatunek	pręgoopos czarnobarkowy
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pręgoopos czarnobarkowy^[3], opos czarnobarki (Caluromysiops irrupta) – gatunek torbacza z podrodziny wełnooposów (Caluromyinae) w obrębie rodziny dydelfowatych (Didelphidae).

Taksonomia

Rodzaj i gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1951 roku amerykański teriolog Colin Campbell Sanborn nadając im odpowiednio nazwy Caluromysiops i Caluromysiops irrupta^[1]. Miejsce typowe to Quincemil (13°S 71°W/-13,220000 -70,700000) na wysokości 680 m n.p.m., Region Cuzco, Peru^[4]^[1]^[5]^[6]. Holotyp to skóra i czaszka młodego samca o sygnaturze FMNH 68336 i przechowywany w Muzeum Historii Naturalnej w Chicago^[6]. Został odłowiony 11 lipca 1950 roku przez peruwiańskiego ornitologa Celestino Kalinowski^[1]. Jedyny przedstawiciel rodzaju pręgoopos^[3] (Caluromysiops)^[5]^[7]^[4].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy^[5].

Zasięg występowania

Pręgoopos czarnobarkowy zamieszkuje lasy tropikalne w Ameryki Południowej w południowej Kolumbii, wschodnim Peru, zachodniej Brazylii i prawdopodobnie w północnej Boliwii^[5]^[7]^[4]^[2].

Etymologia

Caluromysiops: rodzaj Caluromys J.A. Allen, 1900 (wełnoopos); ωψ ōps, ωπος ōpos ‘wygląd, oblicze’^[1]^[8].
irrupta: łac. irruptus ‘nierozerwalny’^[1]^[9].

Charakterystyka

Długość ciała 25–33 cm, długość ogona 31–34 cm; masa ciała 300–500 g^[7]^[10]. Prowadzi nadrzewny i nocny tryb życia. Ma duże oczy, dzięki którym dobrze widzi w ciemności. Jego sierść jest krótka, gęsta, czarna na grzbiecie, szara na reszcie ciała. Chwytny ogon służy do przytrzymywania się wśród gałęzi. Przednie kończyny są dłuższe od tylnych.

Ekologia

Pręgoopos czarnobarkowy odżywia się owocami i nektarem. Żyje w koronach drzew, w dzień przebywa w dziupli.

Status zagrożenia

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (ang. least concern „najmniejszej troski”)^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g C.C. Sanborn. Two new mammals from southern Peru. „Fieldiana”. Zoology. 31 (44), s. 474, 1951. (ang.).
↑ ^a ^b ^c S.S. Solari S.S., N.N. Cáceres N.N., Caluromysiops irrupta, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2017-2 [dostęp 2017-11-06] (ang.).
↑ ^a ^b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 2. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Caluromysiops irrupta. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2023-07-15].
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 42. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b R. Voss. An annotated checklist of Recent opossums (Mammalia: Didelphidae). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 455, s. 8, 2022. (ang.).
↑ ^a ^b ^c D. Astúa: Family Didelphidae (Opossums). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 133. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
↑ Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 155, OCLC 637083062 (ang.).
↑ K.F. Kumaniecki: Słownik łacińsko-polski. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 1957, s. 280. (łac. • pol.).
↑ Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 31. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

Bibliografia

Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 69. ISBN 83-01-14344-4.
J. Chuang: Caluromysiops irrupta. (On-line), Animal Diversity Web, 1999. [dostęp 2008-04-05]. (ang.).

[Sanborn-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g C.C. Sanborn. Two new mammals from southern Peru. „Fieldiana”. Zoology. 31 (44), s. 474, 1951. (ang.).

[iucn-2] S.S. Solari S.S., N.N. Cáceres N.N., Caluromysiops irrupta, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2017-2 [dostęp 2017-11-06] (ang.).

[Cichocki&inni-3] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 2. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[msw-4] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Caluromysiops irrupta. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2023-07-15].

[icmw-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 42. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[voss-6] R. Voss. An annotated checklist of Recent opossums (Mammalia: Didelphidae). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 455, s. 8, 2022. (ang.).

[hmw5-7] D. Astúa: Family Didelphidae (Opossums). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 133. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).

[jae-8] Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 155, OCLC 637083062 (ang.).

[kum-9] K.F. Kumaniecki: Słownik łacińsko-polski. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 1957, s. 280. (łac. • pol.).

[amw-10] Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 31. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]