Phoebus Levene
Phoebus Aaron Theodor Levene (ur. 25 lutego 1869 w Żagorach, zm. 6 września 1940 w Nowym Jorku)[1] – amerykański biochemik pochodzący z rodziny rosyjskich/litewskich Żydów, jeden z pierwszych badaczy kwasów nukleinowych. Odkrył budowę DNA i RNA.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Fiszel Lewin[1][2] urodził się w Sagorze w Rosji[1][3][4] (obecnie Żagory na Litwie[1]) jako drugie z ósemki dzieci Soloma Lewina i Etty z domu Brick[3][4]. Gdy miał dwa[3] lub cztery[4] lata, z całą rodziną przeniósł się do Sankt Petersburga. Uczył się w tamtejszym gimnazjum klasycznym i studiował na Cesarskiej Wojskowej Akademii Medycznej. Jego nauczycielami byli Aleksandr Borodin, Iwan Pawłow i Aleksandr Dianin, w którego laboratorium prowadził swoje pierwsze badania. W 1891 r. rodzina Lewinów zdecydowała się emigrować z Rosji i 4 lipca 1891 przybyła do Stanów Zjednoczonych, gdzie osiadła w Nowym Jorku. Lewin wrócił na krótko do Petersburga ukończyć przerwane studia, a w marcu 1892 r. już na stałe zamieszkał w Nowym Jorku. Niedługo potem zdał odpowiednie egzaminy i uzyskał prawo do wykonywania zawodu lekarza; praktykował w Lower East Side do 1896 r.
Później zdecydował się zająć pracą naukową. Prowadził badania w laboratorium Johna G. Curtisa w College of Physicians and Surgeons of Columbia University. Rozpoczął też dodatkowe studia w Columbia School of Mines. Wyjeżdżał do Europy jako wizytujący naukowiec w laboratoriach Edmunda Drechsela w Bernie, Emila Fischera w Berlinie i Albrechta Kossela w Marburgu. W 1896 r. podjął pracę w nowo utworzonym Pathological Institute of the New York State Hospitals, kierowanym przez Irę van Giesona. W 1905 r. został zaproszony do kolejnej nowej jednostki naukowej – Rockefeller Institute for Medical Research, w którym pracował do końca życia.
Miał szerokie zainteresowania badawcze: chemia tłuszczów, białek i aminokwasów, enzymów, nukleoprotein, kwasów nukleinowych, glikoprotein, węglowodanów i ich pochodnych, np. aminocukrów, fosforany cukrów i kwasów uronowych. Badał też stereochemię produktów naturalnych.
W obszarze kwasów nukleinowych opracował nowe metody ich izolacji, odkrył różnice pomiędzy DNA i RNA, i ustalił, że składają się one z deoksyrybozy/rybozy, zasady nukleinowej i reszty fosforanowej, łączącej reszty cukrowe. Jest autorem nazw „nukleozyd”, „nukleotyd”, „polinukleotyd”, „kwas rybonukleinowy” i „kwas deoksyrybonukleinowy”[5].
W 1931 został wyróżniony Medalem Willarda Gibbsa, przyznawanym przez chicagowską sekcję American Chemical Society, a w 1938 nowojorska sekcja tego towarzystwa przyznała mu Medal Williama H. Nicholsa.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Phoebus Levene, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2024-01-19] (ang.).
- ↑ David E. Newton, DNA Technology. A Reference Handbook, Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO, 2010, s. 156, ISBN 1-59884-329-X, OCLC 435728426.
- ↑ a b c Donald D. Van Slyke, Walter A. Jacobs, Phoebus Aaron Theodor Levene. 1869-1940, „Biographical Memoirs”, 23, National Academy of Sciences of The United States of America, 1943, s. 75–126 [zarchiwizowane 2023-07-24] (ang.).
- ↑ a b c R. Stuart Tipson, Phoebus Aaron Theodor Levene. 1869–1940, „Advances in Carbohydrate Chemistry”, 12, Elsevier, 1957, s. 1–12, DOI: 10.1016/s0096-5332(08)60202-7, ISBN 978-0-12-007212-5, PMID: 13617111 (ang.).
- ↑ Eugenio Frixione, Lourdes Ruiz-Zamarripa, The “scientific catastrophe” in nucleic acids research that boosted molecular biology, „Journal of Biological Chemistry”, 294 (7), 2019, s. 2249–2255, DOI: 10.1074/jbc.CL119.007397, PMID: 30765511, PMCID: PMC6378961 [dostęp 2024-01-19] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- R. Stuart Tipson, Phoebus Aaron Theodor Levene. 1869–1940, „Advances in Carbohydrate Chemistry”, 12, Elsevier, 1957, s. 1–12, DOI: 10.1016/s0096-5332(08)60202-7, ISBN 978-0-12-007212-5, PMID: 13617111 (ang.).
- Walter A. Jacobs, Donald D. Van Slyke, Phoebus Aaron Theodor Levene. 1869-1940, „Journal of Biological Chemistry”, 141 (1), 1941, s. 1–2, DOI: 10.1016/S0021-9258(18)72816-0 (ang.).