Paluxy

Paluxy

Rzeka Paluxy w Parku Stanowym Dinosaur Valley
Kontynent	Ameryka Północna
Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Teksas
Długość	47 km
Źródło
Miejsce	North Paluxy River i South Paluxy River
Współrzędne	32°21′17,5″N 98°01′44,1″W/32,354861 -98,028926
Ujście
Recypient	Brazos
Współrzędne	32°14′48,5″N 97°43′05,1″W/32,246810 -97,718083
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych źródło ujście
Położenie na mapie Teksasu źródło ujście

Paluxy – rzeka płynąca w USA, w Teksasie, dopływ rzeki Brazos. Początek swój bierze z połączenia North Paluxy River i South Paluxy River w okolicy Bluff Dale w hrabstwie Erath w stanie Teksas. Ma długość 47 km, uchodzi do Brazos na wschód od Glen Rose w południowo-środkowym hrabstwie Somervell w tym samym stanie^[1].

Znana jest z licznych śladów dinozaurów znalezionych w jej korycie w okolicy Glen Rose w parku stanowym Dinosaur Valley i wiążących się z nimi kontrowersji. W latach trzydziestych XX wieku lokalni mieszkańcy donieśli o znalezieniu dinozaurzych i rzekomo ludzkich śladów w tej samej warstwie skalnej formacji Glen Rose, co zostało szeroko rozpowszechnione jako dowód przeciwko geologicznej skali czasu i świadectwo na korzyść kreacjonizmu młodej Ziemi. Jednak te rzekomo ludzkie ślady okazały się w rzeczywistości owocem błędnych interpretacji i fałszerstw^[2][3].

Wiele śladów nieptasich dinozaurów znaleziono w korycie rzeki, niektóre z nich już w 1908 roku. Większość z nich znajdowała się w kredowych wapieniach^[4]. Jedne z najbardziej znanych są zapisem pościgu przynajmniej jednego teropoda podążającego za stadem zauropodów^[5]. Inne dobrze znane i zbadane miejsca zawierające podobne ślady to Taylor Site, Blue Hole Ballroom i Blue Hole Parlor^[5]. W 1938 roku paleontolog Roland Bird odkrył ślady w rzece Paluxy. Dokumentacja i publikacja tych znalezisk uczyniła to miejsce sławnym, przyciągnęło uwagę. Niektórzy z poszukiwaczy zaczęli twierdzić, że część ze śladów należy do człowieka^[4].

Ślady z rzeki Paluxy przyciągnęły uwagę ewolucjonistów i wyznawców kreacjonizmu^[4]. Niektórzy z tych ostatnich twierdzili, że odciski pozostawili po sobie olbrzymi żyjący w czasach dinozaurów, które pozostawiły po sobie inne ślady w tej samej warstwie skalnej^[6]. John C. Whitcomb, Henry M. Morris, John D. Morris i Carl Baugh to obecni bądź byli zwolennicy hipotezy, jakoby były to ślady ludzkie^[4]. Niektórzy do dziś powołują się na nie jako na dowód przeciwko geologicznej skali czasu, jednak osiągnięto ogólnie przyjmowany konsensus, zgodnie z którym to, co uważano za ludzkie ślady było albo mistyfikacją, albo błędną interpretacją^[4][7][8].

Część ze śladów rzeczywiście okazała się fałszerstwem, dokonanym przez lokalną ludność w celu sprzedaży ich podczas wielkiego kryzysu^[3]. Odciski stóp nie obrazują w ogóle sposobu poruszania się człowieka idącego po błotnistym podłożu, nie wykazują też cech, których spodziewać by się można w śladach olbrzymiego humanoida^[6]. Niektóre z prawdziwych odcisków, które uważano za odciski stóp, wykazywały jednak cechy niepasujące do odcisków stóp człowieka. Zwolennicy poglądu o ich ludzkim pochodzeniu twierdzili, że obrazują one autentyczne „pompki” w mule i że czas powstania ludzkich i dinozaurzych śladów musiał być taki sam, jako że ślady się przecinają. W 1986 Glen Kuban przeprowadził badania śladów. Odkrył, że większość śladów tworzy szeroką literę „V” na końcu, wykazuje też rowki w miejscach, gdzie w przypadku stopy ludzkich by ich nie było. Kuban ustalił, że ślady pozostawił dwunożny dinozaur o trzech palcach na stopie. Te szczególne ślady pokazują, że dinozaury chodziły w tym wypadku raczej na podeszwach stóp niż na samych tylko palcach, jak to zwykle obrazują ślady^[7]. Dowody bazujące na anatomii człowieka również odrzucają tezę o ludzkim pochodzeniu tych odcisków. Pomiary długości stóp wykorzystano do oszacowania wysokości człowieka, który musiałby pozostawić takiej wielkości ślady. Wyniki nie zgadzają się ani z tempem przemieszczania się, ani z długością kroku. Czyni to ich ludzkie pochodzenie nieprawdopodobnym. Pomiary pasują natomiast do wartości cechujących dwunożne dinozaury^[6].

Inne poglądy obejmują powstałe bez udziału organizmów żywych na skutek erozji wzory przypominające odciski stóp, ślady jam niewielkich bezkręgowców, w znacznym stopniu zerodowane bądź niepełne ślady, a także inne odciski występujące na szlakach dinozaurów, tworzone innymi częściami ich ciał^[6][7][8].

W 2014 wykonany cyfrowy model sekwencji śladów obrazujących pościg. Wykorzystywano doń fotografie Birda z 1940, dzięki którym zrekonstruowano cyfrowo odciski w stanie, w jakim były w roku wykonania fotografii, jeszcze przed wykopaliskami. Rekonstrukcja cechuje się znaczną zmiennością co do jakości w różnych częściach modelu, stanowi jednak dobrą demonstrację historycznej fotogrametrii wykorzystywanej do modelowania zniekształconych miejsc i okazów^[9].