[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Szahara

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szahara
‏شهارة‎
Ilustracja
Państwo

 Jemen

Muhafaza

Amran

Wysokość

2600 m n.p.m.

Położenie na mapie Jemenu
Mapa konturowa Jemenu, po lewej znajduje się punkt z opisem „Szahara”
Ziemia16°11′06″N 43°42′06″E/16,185000 43,701667

Szahara[1] (arab. ‏شهارة‎, Shahārah) – miejscowość w północno-zachodnim Jemenie, w muhafazie Amran. Jest siedzibą administracyjną dystryktu Szahara[2]. To ufortyfikowana miejscowość leżąca na szczycie stromej góry o tej samej nazwie (Dżabal Szahara)[3] o wysokości 2600 m n.p.m.[4] Znajduje się tu wiele domów zbudowanych z kamienia, zbiorniki do przechowywania wody[4] oraz pola tarasowe[5].

Przez niemal tysiąclecie miejscowość była siedzibą i bastionem oporu imamów, głównie zajdytów (odmiana szyizmu)[6]. Trudno dostępne położenie Szahary zapewniało jej izolację. Po raz pierwszy i jedyny Szahara została zdobyta przez Turków osmańskich w 1587 roku, w trakcie pierwszej okupacji Jemenu przez Imperium Osmańskie[6]. Imam Kasim ibn Muhammad odbił miasteczko w czerwcu 1602 roku[7] i uczynił je swoją stolicą[5]. Stało się ono głównym centrum nauczania zajdyckiego[5]. W marcu 1608 roku imam zawarł z Turkami 10-letni traktat pokojowy, na mocy którego przyznano mu Szaharę i inne zdobyte przez niego miejscowości[7]. Ofensywa imama przeciwko Turkom, po jego śmierci kontynuowana przez jego syna, skończyła się wyzwoleniem kraju w 1635 roku[6]. Podczas drugiej okupacji Jemenu w XIX i XX wieku Turcy znów próbowali zdobyć Szaharę, jednak bezskutecznie[6]. W trakcie wojny domowej w latach 60. XX wieku miasteczko stało się jednym z ostatnich bastionów oporu imama i sił rojalistów[6]. Szahara została wówczas zbombardowana przez wspierające republikanów lotnictwo egipskie[6].

Most w Szaharze

[edytuj | edytuj kod]

W pobliżu miejscowości znajduje się słynny most nad przepaścią, zbudowany z wapiennych bloków w XVII wieku z polecenia miejscowego władcy, Al-Usta Saliha. Ma on długość 20 m, a szerokość około 3 m i wznosi się około 200 m nad dnem wąwozu. Zaprojektował go architekt Salah al-Jaman, zaś budowa zajęła ponad trzy lata. Most stanowił jedyny punkt dostępu do Szahary i został zbudowany, aby umożliwić odparcie najeźdźców tureckich (według miejscowych podań, w razie zagrożenia atakiem mógł zostać zniszczony w ciągu kilku minut) oraz zapewnić połączenie z sąsiednią wioską w celu ułatwienia dostaw zapasów[5].

Most został uwieczniony na jemeńskiej monecie o nominale 10 riali, wprowadzonej do obiegu w 1995 roku[8].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Nazewnictwo geograficzne świata, Zeszyt 2, Bliski Wschód. Warszawa: KSNG, 2004, s. 60.
  2. Šahārah. [w:] World Gazetteer [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-09)]. (ang.).
  3. Tim Mackintosh-Smith: Yemen. John Murray, 2011, s. 92. ISBN 978-1-84854-696-7. [dostęp 2012-04-13].
  4. a b Jenny Walker, Stuart Butler: Oman, UAE & Arabian Peninsula. Lonely Planet, 2010, s. 464. ISBN 978-1-74179-145-7. [dostęp 2017-03-15].
  5. a b c d Nadya Khalife: Yemen’s Bridge of Sighs. [w:] Words in the Bucket [on-line]. 2015. [dostęp 2017-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-16)]. (ang.).
  6. a b c d e f Daniel McLaughlin: Yemen. Bradt Travel Guides, 2008, s. 149–152. ISBN 978-1841622125.
  7. a b Michel Tuchscherer: Chronologie du Yémen (1506-1635). [w:] Chroniques yéménites [on-line]. [dostęp 2017-03-15]. (fr.).
  8. 10 Rials. [w:] Numista [on-line]. [dostęp 2017-03-15]. (ang.).