Syn Szawła

Syn Szawła (węg. Saul fia) – węgierski dramat filmowy z 2015 roku w reżyserii László Nemesa, zrealizowany na podstawie scenariusza László Nemesa i Clary Royer.

Obraz miał swoją światową premierę w konkursie głównym na 68. MFF w Cannes^[2], gdzie zdobył drugą nagrodą, czyli Grand Prix^[3]. Był prezentowany również na MFF w Toronto^[4]. W 2016 roku został nagrodzony Oscarem za najlepszy film nieanglojęzyczny jako drugi w historii film z Węgier^[5].

Akcja dramatu toczy się w oświęcimskim obozie zagłady jesienią 1944 roku. Pochodzący z Ungvaru Saul (Szaweł) Ausländer należy do tzw. Sonderkommando złożonego z żydowskich więźniów wybranych do pracy przy komorze gazowej i obsłudze krematorium, zwanych „tragarzami tajemnic”. W trakcie zagłady kolejnego transportu Żydów natrafia na ciało małoletniego chłopca, który przeżył zagazowanie i którego bierze za swego syna. Niezwykły przypadek wzbudza zainteresowanie Niemców – obozowy lekarz (domyślnie ukazany tu doktor Mengele) po zbadaniu dusi chłopca, nakazując późniejsze przeprowadzenie sekcji jego zwłok i skremowanie. Chcąc je uchronić przed religijnie zakazanym spaleniem, Szaweł stara się o ich wykradzenie z pomocą żydowskiego lekarza-więźnia (domyślnie: Miklós Nyiszli) oraz współtowarzyszy z komanda, co naraża go na kolejne niebezpieczne sytuacje. Podczas gdy w jego ostatecznie przewidzianym również do zgładzenia komando trwają nerwowe przygotowania do buntu i ucieczki z obozu (fakt historyczny), opanowany obsesyjnym zamiarem Szaweł poszukuje w odmęcie obozowego piekła rabina, który by tradycyjnie zadbał o godny pochówek rzekomego syna wraz z odmówieniem żałobnego kadyszu. Choć w dramatycznej sytuacji jego gorączkowe poszukiwania widocznie skazane są na niepowodzenie, stanowią tło dla przejmujących scen rozgrywającego się pandemonium masowej zagłady.

• Géza Röhrig – Saul (Szaweł) Ausländer
• Levente Molnár – Abraham Warszawski
• Urs Rechn – oberkapo Biedermann
• Sándor Zsótér – doktor (Miklós Nyiszli)
• Uwe Lauer – oberscharführer Voss
• Christian Harting – oberscharführer Busch
• Kamil Dobrowolski – oberkapo Mietek
• Todd Charmont – fałszywy rabin / Braun
• Jerzy Walczak – rabin Frankel z Sonderkommando
• Levente Orbán – rosyjski więzień
• Marcin Czarnik – Feigenbaum
• István Pion – Katz
• Attila Fritz – Jankiel
• Amitai Kedar – Hirsz
• Juli Jakab – Ella z obozu kobiecego
• Márton Ágh – grecki rabin-renegat Apikoyres
• András Jeles – lekarz obozowy, esesman
• Tom Pilath – oberscharführer SS
• Mihály Kormos – kapo Szlojme z kotłowni
• Mendy Cahan – członek Sonderkommanda

• Nagroda Akademii Filmowej 2016:
  • najlepszy film nieanglojęzyczny

• Syn Szawła w bazie IMDb (ang.)
• Syn Szawła w bazie Filmweb