[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Suitowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Suitowie
Suiti
Ilustracja
Jezioro i katolicki kościół w Alsundze
Populacja

ok. 2500

Miejsce zamieszkania

Łotwa – głównie gmina Alsunga

Język

łotewski

Religia

katolicyzm łaciński

Suitowie lub Suiti – niewielka grupa etnograficzna zamieszkująca głównie gminę Alsunga w zachodniej Kurlandii na Łotwie.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Powstanie etnograficznej grupy Suitów wiąże się z luterańskim rodem Szwerynów, którzy byli właścicielami Alsungi. Jan Ulryk Szweryn (syn marszałka Jakuba Szweryna) przeszedł na katolicyzm, aby poślubić polską szlachciankę Barbarę z Konarskich (do ślubu doszło w 1619 roku). Wraz ze Szwerynem na katolicyzm przeszła znaczna część jego poddanych, mieszkańców Alsungi i okolic. Kościół w Alsundze został odebrany luteranom i przyznany katolikom z inicjatywy Szwerynów. Dochodziło do konfliktów między luteranami a katolikami; jeden z nich rozstrzygał król Polski Władysław IV Waza, który potwierdził przyznanie kościołów w Alsundze i Jurkalne katolikom[1]. Z czasem doszło do izolacji katolickich Suitów od luterańskiej większości w Kurlandii, która odnosiła się w większości wrogo do nawróconych na katolicyzm; Suitowie stworzyli własne tradycje i własną kulturę[2].

Współczesność i zwyczaje

[edytuj | edytuj kod]

W 2001 roku powstało Centrum Kultury Etnicznej Suiti zrzeszające gminy Alsunga, Windawa oraz Kuldyga (gminy z największą populacją Suitów); centrum zajmuje się zachowaniem i promocją kultury Suitów[3]. Przestrzeń kulturowa Suiti została wpisana w 2009 roku na Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony. Przestrzeń kulturowa Suitów charakteryzuje się specyficznymi zwyczajami takimi jak kobiecy śpiew z burdonem, gra na dudach, lokalne obrzędy weselne i barwne stroje ludowe. Zwyczaje są przekazywane w wielopokoleniowych rodzinach. Kultura Suitów stanowi połączenie tradycji przedchrześcijańskiej i obrzędowości katolickiej[4][5].

Obecność w kulturze

[edytuj | edytuj kod]

Historię miłości między Janem Ulrykiem Szwerynem a Barbarą z Konarskich oraz początków wykształcania się grupy Suitów opowiada opera Saga Suitów (Suitu sāga) autorstwa Riharda Dubry, do której libretto napisał ks. Gatis Mārtiņš Bezdelīga[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Suiti history ‣ Suitu county [online], 30 sierpnia 2022 [dostęp 2023-04-09] (ang.).
  2. Kasparas Asmonaitis, Suiti: Latvia’s Island of Singers [online], Culture Trip, 10 września 2017 [dostęp 2023-04-09] (ang.).
  3. Par biedrību EKC “Suiti” [online], Suitu kultūrtelpa [dostęp 2023-04-09] (łot.).
  4. Polski Komitet ds Unesco: Łotwa [online], Unesco [dostęp 2023-04-09] (ang.).
  5. Suiti Cultural Space [online], Latvijas Kultūras kanons [dostęp 2023-04-09] (ang.).
  6. Łotwa: historia, która stała się legendą – Vatican News [online], Vatican News, 11 listopada 2019 [dostęp 2023-04-09] (pol.).