Stefan Mokrzecki

Stefan Mokrzecki
	; gen. dyw. Stefan Mokrzecki
	generał dywizji
Data i miejsce urodzenia	28 kwietnia 1862 ; Dzitryki, gubernia grodzieńska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	9 kwietnia 1932 ; Wilno, Polska
	Przebieg służby
Lata służby	1881–1925
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Siły Zbrojne Hetmanatu; Wojsko Litwy Środkowej; Wojsko Polskie
Jednostki	8 Dywizja Piechoty
Stanowiska	dowódca dywizji piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka
	Odznaczenia

Stefan Mokrzecki herbu Ostoja (ur. 28 kwietnia 1862^[1] w Dzitrykach, zm. 9 kwietnia 1932 w Wilnie) – generał dywizji Wojska Polskiego.

Życiorys

Stefan Mokrzecki urodził się 28 kwietnia 1862 roku w Dzitrykach, w rodzinie Aleksandra, ziemianina, i Kamilii z Maszewskich. Jego braćmi byli Adam – generał brygady WP, Zygmunt – światowej sławy entomolog, profesor SGGW oraz Wincenty – sędzia Sądu Okręgowego w Wilnie.

Po ukończeniu Korpusu kadetów w Pskowie (1879) i Szkoły Junkrów w Rydze (1881) wstąpił do carskiej armii. Początkowo służył w 101 Permskim pułku piechoty. W 1907 roku został oficerem Komitetu Szkolenia i Wychowania przy Ministerstwie Wojny w Petersburgu. Brał udział w I wojnie światowej jako dowódca 107 Kobryńskiego pułku piechoty. Otrzymał Order Świętego Jerzego za dobre dowodzenie pułkiem w sierpniu 1914 roku. Ranny w czasie walk w Prusach Wschodnich. W 1917 roku awansowany do stopnia generała majora. Od marca do maja 1918 roku w II Korpusie Polskim na Wschodzie. W Armii Państwa Ukraińskiego dowodził Połtawską Brygadą Piechoty, w randze generała chorążego. Od marca 1919 roku w Polskiej Misji Wojskowej na Wschodzie.

1 sierpnia 1919 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała podporucznika i mianowany dowódcą 8 Dywizji Piechoty^[2]. 20 grudnia 1919 został mianowany dowódcą Okręgu Etapowego Mińsk^[3]. 20 maja 1920 roku został przeniesiony ze Stacji Zbornej w Warszawie do Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze” na stanowisko zastępcy dowódcy okręgu^[4]. W czasie wojny z bolszewikami był dowódcą odcinka Wisły Toruń – Tczew. Od września do listopada 1920 roku dowódca Twierdzy Grodno. Od listopada do 12 grudnia 1920 roku w zastępstwie dowódca I Korpusu Wojska Litwy Środkowej. Z dniem 1 stycznia 1921 roku został przeniesiony w stan spoczynku^[5]. Od 16 stycznia do 21 listopada 1921 roku pełnił obowiązki prezesa Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej, następnie zaś funkcję wiceprezesa Komisji. 1 maja 1922 roku został mianowany członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała dywizji^[6]. 31 maja 1925 roku Minister Spraw Wojskowych zwolnił go z czynnej służby^[7]. Mieszkał w Wilnie^[8]. Był właścicielem folwarku Winkowce. Zmarł 9 kwietnia 1932 w Wilnie^[9]. 12 kwietnia 1932 roku został pochowany na cmentarzu Bernardyńskim w Wilnie^[10].

Stefan Mokrzecki był żonaty z Joanną Bronisławą Zelman (zm. 1930), z którą miał trzech synów: Bronisława (ur. 1890), Jerzego (1896), Stefana (1900) i córkę Romanę (1905)^[11].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[12]^[13]
Krzyż Walecznych (1921)^[14]^[13]
Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej (1926)^[15]
Order św. Jerzego (1914, Imperium Rosyjskie)
Order św. Anny II i III klasy (Imperium Rosyjskie)^[13]
Order św. Stanisława II i III klasy (Imperium Rosyjskie)^[13]
Order św. Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie)^[13]
Złoty Oręż św. Jerzego (Imperium Rosyjskie)^[13]

Przypisy

↑ Według Rocznika oficerskiego 1923 (s. 1575).
↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 84 z 12 sierpnia 1919 roku, poz. 2955 i 2956.
↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 99 z 1919 roku, poz. 4294.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 29 maja 1920 roku, s. 384.
↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 40 z 23 listopada 1921 roku, poz. 1830. Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ..., s. 225 podał, że przeniesienie w stan spoczynku nastąpiło z dniem 1 kwietnia 1922 roku z racji przekroczenia wieku prekluzyjnego, a ostateczne przeniesienie w stan spoczynku miało miejsce 31 października 1925 roku. Tę ostatnią datę podali także Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie ..., s. 51.
↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 737. P. Stawecki, Słownik biograficzny ..., 225 podał błędnie, że Stefan Mokrzecki został mianowany tytularnym generałem dywizji w 1924 roku.
↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 54 z 17 maja 1925 roku, s. 262.
↑ Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 877.
↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 16 sierpnia 1932 roku, s. 370.
↑ Nekrolog generała dywizji w stanie spoczynku, obywatela Ziemi Lidzkiej, „Słowo” nr 82 (2889) z 10 kwietnia 1932 roku, s. 3. Walerian Charkiewicz, Ś.p. generał Stefan Mokrzecki, „Słowo” nr 83 (2890) z 12 kwietnia 1932 roku, s. 1. Po zgonie St. Mokrzeckiego. Kondolencje wojewody wileńskiego Zygmunta Beczkowicza na ręce p. Romany Mokrzeckiej, „Słowo” nr 84 (2891) z 13 kwietnia 1932 roku, s. 3. Pogrzeb ś.p. gen. Mokrzeckiego, „Słowo” nr 85 (2892) z 14 kwietnia 1932 roku, s. 3.
↑ P. Stawecki, Słownik ..., op. cit., s. 225.
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 19.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Piotr Stawecki: Mokrzecki Stefan (1862–1932). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XXI/1976 [on-line]. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-02-02].
↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 69)
↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych G.M.I.L. 1254 z 1926 r. (Dziennik Personalny z 1926 r. Nr 12, s. 70)

Bibliografia

Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Wojskowa Biblioteka Cyfrowa „Zbrojownia”. [dostęp 2018-05-15].
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
Roczniki Oficerskie 1923, 1924 i 1928.
Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.
Kto był kim w II Rzeczypospolitej redakcja naukowa Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana, Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa, 1994.
PiotrP. Stawecki PiotrP., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159 .
Piotr Stawecki, Stefan Mokrzecki, Polski Słownik Biograficzny, t. XXI, 1976 [1].

[1] Według Rocznika oficerskiego 1923 (s. 1575).

[2] Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 84 z 12 sierpnia 1919 roku, poz. 2955 i 2956.

[CITEREFDz._Rozk._MSWojsk.nr_99_z_1919_roku,_poz._4294-3] Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 99 z 1919 roku, poz. 4294.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_20_z_29_maja_1920_roku,_s._384-4] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 29 maja 1920 roku, s. 384.

[5] Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 40 z 23 listopada 1921 roku, poz. 1830. Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ..., s. 225 podał, że przeniesienie w stan spoczynku nastąpiło z dniem 1 kwietnia 1922 roku z racji przekroczenia wieku prekluzyjnego, a ostateczne przeniesienie w stan spoczynku miało miejsce 31 października 1925 roku. Tę ostatnią datę podali także Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie ..., s. 51.

[6] Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 737. P. Stawecki, Słownik biograficzny ..., 225 podał błędnie, że Stefan Mokrzecki został mianowany tytularnym generałem dywizji w 1924 roku.

[7] Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 54 z 17 maja 1925 roku, s. 262.

[8] Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 877.

[9] Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 16 sierpnia 1932 roku, s. 370.

[10] Nekrolog generała dywizji w stanie spoczynku, obywatela Ziemi Lidzkiej, „Słowo” nr 82 (2889) z 10 kwietnia 1932 roku, s. 3. Walerian Charkiewicz, Ś.p. generał Stefan Mokrzecki, „Słowo” nr 83 (2890) z 12 kwietnia 1932 roku, s. 1. Po zgonie St. Mokrzeckiego. Kondolencje wojewody wileńskiego Zygmunta Beczkowicza na ręce p. Romany Mokrzeckiej, „Słowo” nr 84 (2891) z 13 kwietnia 1932 roku, s. 3. Pogrzeb ś.p. gen. Mokrzeckiego, „Słowo” nr 85 (2892) z 14 kwietnia 1932 roku, s. 3.

[11] P. Stawecki, Słownik ..., op. cit., s. 225.

[12] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 19.

[psb-13] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Piotr Stawecki: Mokrzecki Stefan (1862–1932). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XXI/1976 [on-line]. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-02-02].

[14] Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 69)

[15] Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych G.M.I.L. 1254 z 1926 r. (Dziennik Personalny z 1926 r. Nr 12, s. 70)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]