Stanisław Wyssygin
| Stanisław Wyssygin | |
 Bogoria | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia |
XIV w. |
| Data śmierci |
XV w. |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
Stanisław Wyssygin herbu Bogoria[a][1], właściwie Wyssygin (ur. w XIV w., zm. w XV w.) – bojar żmudzki, adoptowany podczas unii horodelskiej (1413)[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza wzmianka dotycząca Stanisława to zapewne dzieło Ericha Joachima z 1409 roku, pt. Das Marienburger Tresslerbuch, określany tam jest jako Wissegen Żmudzin[3].
W 1413 roku podczas unii horodelskiej doszło do przyjęcia przez polskie rodziny szlacheckie, bojarów litewskich wyznania katolickiego (tzw. adopcja herbowa). Jednym z ważniejszych dowodów tamtego wydarzenia jest istniejący do dziś dokument, do którego przyczepione są pieczęcie z wizerunkami herbów szlacheckich[2].
W dokumencie tym występuje omawiany Wyszegerd, który został adoptowany przez przedstawicieli Bogoriów[2].
W 1416 roku wspomina o nim popularna skarga żmudzinów[2]. Skargi żmudzinów były przez nich rozsyłane po całej Europie i nawiązywały do przykrości jakie spotykały tamtejszą ludność przez Prusaków. Między innymi co rok uprowadzali ich dzieci i traktowali je bez wszelkiej ludzkiej litości, dodatkowo hańbili żony żmudzinów na ich oczach. Teodor Narbutt, wzmiankuje, że w XV wieku Prusacy uprowadzili Wyssygynowi żonę z dziećmi do Prus i tam wszystkich wymordowali[4].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Wyssygyn był protoplastą później powstałego rodu szlacheckiego, Wołłowiczów[5]. Jego potomek, Antoni Wołłowicz, uzyskał w 1798 roku tytuł hrabiowski[6].
Jego imię wedle języka starolitewskiego tłumaczy się na wszystko wiedzącego[7].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W zależności od źródeł, był zapisywany również jako Wyssygyn, Wissigin, Wissegen, Wyssigin.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Minakowski ↓.
- ↑ a b c d Semkowicz 1928 ↓, s. 141.
- ↑ Erich Joachim, Das Marienburger Tresslerbuch der jahre 1399-1409, Königsberg (Preußen): Thomas & Oppermann, 1896, s. 543 (niem.).
- ↑ Teodor Narbutt, Dzieje narodu litewskiego, t. VI, Wilno: Antoni Marcinowski, 1839, s. 36.
- ↑ Kasper Niesiecki, Powiększony dodatkami z poźniejszych autorów rękopismów, dowodów, urzędowych i wydany przez Jana Nep. Bobrowicza, Jan Nepomucen Bobrowicz, t. IX, Lipsk: Breitkopf i Haertel, 1842, s. 414-423 [dostęp 2021-05-22].
- ↑ Nikołaj Aleksandrowicz Pawliszczew: Herbarz rodzin szlacheckich Królestwa Polskiego najwyżej zatwierdzony. T. 1. Warszawa: 1853, s. 27–28.
- ↑ Tomasz Święcki, Tomasza Święckiego Historyczne pamiątki znamienitych rodzin i osób dawnej Polski, Wydawn. Artystyczne i Filmowe, 1859, s. 318 [dostęp 2021-08-07] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Władysław Semkowicz, Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie. 1926-1927, t. VIII, Kraków: Polskie Towarzystwo Heraldyczne we Lwowie, 1928, s. 230.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Marek Minakowski: Stanisław Wyssygyn N. h. Bogoria. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-08-11]. (pol.).