Sawannik

Sawannik
	Aethomys
	O. Thomas, 1915
	; Przedstawiciel rodzaju – sawannik transwalski (A. ineptus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Plemię	Arvicanthini
Rodzaj	sawannik
	Typ nomenklatoryczny
	Epimys hindei O. Thomas, 1902
Gatunki
	13 gatunków (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	13 gatunków (w tym 4 wymarłe) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sawannik^[2] (Aethomys) – rodzaj ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[3]^[4]^[5].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 120–200 mm, długość ogona 112–203 mm, długość ucha 15–32 mm, długość tylnej stopy 25–39 mm; masa ciała 56–158 g^[4]^[6].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1915 roku angielski zoolog Oldfield Thomas na łamach The Annals and Magazine of Natural History^[1]. Na gatunek typowy Thomas wyznaczył (oryginalne oznaczenie) sawannika równikowego (A. hindei).

Etymologia

Aethomys: gr. αιθος aithos ‘ognisty, płomienny’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[1].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[7]^[6]^[3]^[2]:

Aethomys stannarius (O. Thomas, 1913) – sawannik zachodni
Aethomys hindei (O. Thomas, 1902) – sawannik równikowy
Aethomys chrysophilus (de Winton, 1897) – sawannik rudy
Aethomys ineptus (O. Thomas & Wroughton, 1908) – sawannik transwalski
Aethomys nyikae (O. Thomas, 1897) – sawannik malawski
Aethomys kaiseri (Noack, 1887) – sawannik leśny
Aethomys silindensis Roberts, 1938 – sawannik stokowy
Aethomys bocagei (O. Thomas, 1904) – sawannik angolski
Aethomys thomasi (de Winton, 1897) – sawannik zaroślowy

Opisano również gatunki wymarłe^[8]:

Aethomys adamanticola Denys, 1990^[9] (Południowa Afryka; pliocen)
Aethomys deheinzelini (Wesselman, 1984)^[10] (Etiopia; pliocen)
Aethomys lavocati (Jaeger, 1976)^[11] (Tanzania; plejstocen)
Aethomys modernis Denys, 1990^[9] (Południowa Afryka; pliocen)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c O. Thomas. List of Mammals (exclusive of Ungulata) collected on the Upper Congo by Dr. Christy for the Congo Museum, Tervueren. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eihght Series. 16 (96), s. 477, 1915. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 263. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 516–518. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 756–758. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Aethomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-12].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 332. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-13]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Aethomys Thomas, 1915, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-13] (ang.).
↑ ^a ^b Ch. Denys. Deux nouvelles espèces d’Aethomys (Rodentia, Muridae) à Langebaanweg (Pliocène, Afrique du Sud): Implications phylogénétiques et paléoécologiques. „Annales de Paleontologie”. 76, s. 41–69, 1990. (fr.).
↑ H.B. Wesselman: The Omo micromammals. Systematics and paleoecology of early man sites from Ethiopia. W: M.K. Hecht & F.S. Szalay (redaktorzy): Contributions to Vertebrate Evolution. Cz. 7. Basel: Karger, 1984, s. 1–219. ISBN 978-3-8055-3935-7. (ang.).
↑ J.-J. Jaeger: Les Rongeurs (Mammalia, Rodentia) du Pléistocène inférieur d’Olduvai Bed I (Tanzanie). Iè partie: les Muridés. W: R.J.G. Savage & S.C. Coryndon (redaktorzy): Fossil vertebrates of Africa. London: Academic, 1976, s. 58–120. (fr.).

[Thomas-1] O. Thomas. List of Mammals (exclusive of Ungulata) collected on the Upper Congo by Dr. Christy for the Congo Museum, Tervueren. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eihght Series. 16 (96), s. 477, 1915. (ang.).

[Cichocki&inni-2] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 263. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-3] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 516–518. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Denys&inni-4] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 756–758. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Aethomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-12].

[amw-6] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 332. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[mdd-7] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-13]. (ang.).

[zij-8] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Aethomys Thomas, 1915, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-13] (ang.).

[den-9] Ch. Denys. Deux nouvelles espèces d’Aethomys (Rodentia, Muridae) à Langebaanweg (Pliocène, Afrique du Sud): Implications phylogénétiques et paléoécologiques. „Annales de Paleontologie”. 76, s. 41–69, 1990. (fr.).

[wes-10] H.B. Wesselman: The Omo micromammals. Systematics and paleoecology of early man sites from Ethiopia. W: M.K. Hecht & F.S. Szalay (redaktorzy): Contributions to Vertebrate Evolution. Cz. 7. Basel: Karger, 1984, s. 1–219. ISBN 978-3-8055-3935-7. (ang.).

[jae-11] J.-J. Jaeger: Les Rongeurs (Mammalia, Rodentia) du Pléistocène inférieur d’Olduvai Bed I (Tanzanie). Iè partie: les Muridés. W: R.J.G. Savage & S.C. Coryndon (redaktorzy): Fossil vertebrates of Africa. London: Academic, 1976, s. 58–120. (fr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]