Nierozłączka czerwonoczelna[4], nierozłączka różowoczelna[5] (Agapornis roseicollis) – gatunek małego ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae). Występuje w południowo-zachodniej Afryce. Niezagrożona wyginięciem. Często spotykana w hodowli jako ptak ozdobny[5][6].
A. r. catumbella B.P. Hall, 1952 – południowo-zachodnia Angola
A. r. roseicollis (Vieillot, 1818) – Namibia i północno-zachodnia RPA
Morfologia
Długość ciała wynosi 15–18 cm, masa ciała 45–65 g. Samiec i samica mają skrzydła, grzbiet oraz głowę zielone. Czoło i lica różowe, natomiast ogon niebieski. Młode brązowawe[8].
Środowisko życia stanowią pustynne zadrzewienia, jałowe skaliste tereny, zadrzewione brzegi rzek i zarośla na stokach wzgórz[8]. Przebywa w grupach 5–20 osobników, w okresie dojrzewania nasion do około 100. Porusza się przeważnie lotem, niekiedy drepcze po ziemi. Największa zarejestrowana prędkość lotu dla tego gatunku wynosi 58 km/h. W trakcie chłodnej pogody nierozłączki czerwonoczelne przebywają w ciasnym skupieniu po 5–6 osobników. Pożywienie stanowią nasiona, np. roślin z rodzajów Albizia i Acacia[9].
Lęgi
Gniazdo przeważnie znajduje się w szczelinie skalnej[8]. Prawdopodobnie okres lęgowy w naturze trwa od lutego do maja. W lęgu 4–6 jaj o wymiarach około 23,5×17,3 mm. Inkubacja trwa około 23 dni, młode są w pełni opierzone po 43 dniach od wyklucia. Mogą się rozmnażać po około dwóch miesiącach. W niewoli dożywa 15–25 lat[9].
Jaja z kolekcji muzealnej
W niewoli
Agapornis roseicollis jest ptakiem hodowlanym. Lubi zabawę, może stać się agresywna wobec innych papug. Zalecana długość klatki to co najmniej 1,2 metra, zaś odpowiednie wymiary budki lęgowej to 22,8×15,2×17,8 cm[6].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje nierozłączkę czerwonoczelną za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3]. Liczebność populacji nie została dokładnie oszacowana, jednak ptak ten opisywany jest jako lokalnie pospolity, a w pobliżu wody bardzo częsty[3]. Nierozłączka czerwonoczelna jest jednym z zaledwie czterech gatunków papug, które nie zostały wpisane do żadnego z załączników konwencji waszyngtońskiej[10].
↑Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Agapornithini Salvin, 1882 (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-08].
↑F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-08]. (ang.).
↑ abcDavid Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 262. ISBN 978-83-01-15733-3.
