National Soccer League

National Soccer League (w skrócie NSL) – najwyższa klasa rozgrywkowa w piłce nożnej w Australii w latach 1977–2004, organizowana i zarządzana przez Australian Soccer Association (ASA, Soccer Australia). Łącznie rozegrano 28 sezonów w których to uczestniczyło 41 zespołów z Australii i 1 z Nowej Zelandii^[4]. Najwięcej razy po tytuł mistrzowski (aż czterokrotnie) sięgały drużyny: Marconi Stallions, South Melbourne FC i Sydney City. Od 1984 roku o tytule mistrzowskim decydowały rozgrywki Grand Final (w 1987 się nie odbyły). W 2005 roku NSL została zastąpiona przez A-League^[3].

Piłkarska liga National Soccer League (NSL) została założona w 1977 roku i były to pierwsze rozgrywki o charakterze krajowym w jakiejkolwiek dyscyplinie sportowej w Australii^[5]. Przed powstaniem NSL w latach 1962 – 1968, organizowany był puchar Australia Cup, pierwsze rozgrywki w których brały udział drużyny z różnych stanów. Uczestniczyły w nim drużyny m.in. ze stanów Nowa Południowa Walia i Wiktoria^[6]. Pierwsze plany nt. utworzenie rozgrywek krajowych pojawiły się na przełomie lat 60. i 70. XX wieku, jednak w tym czasie federacje stanowe bały się utracenia władzy na rzecz rozgrywek krajowych organizowanych przez Australian Soccer Association. Jednocześnie same kluby piłkarskie uznały, że rozgrywki takiego typu będą nieekonomiczne^[7]. Awans Reprezentacji Australii na Mistrzostwa Świata w 1974 roku przyczynił się do różnych dyskusji w latach 1975 – 1976, których efektem było utworzenia 14 zespołowej ligi krajowej w 1977 roku^[7]. Przejście z lig stanowych do ligi krajowej nie przebiegało gładko. Federacja stanu Wiktoria – Victorian Soccer Federation, była niechętnie nastawiona do udziału dużych klubów z tego stanu w lidze krajowej. Przystąpienie mało znanego klubu Mooroolbark Soccer Club, z zachodnich przedmieść Melbourne spowodowało jednocześnie przełamaniem niechęci i przystąpieniem trzech kolejnych wiktoriańskich klubów do National Soccer League^[8].

W pierwszych siedmiu sezonach NSL liga została zdominowana przez zespoły z Sydney, które w tym okresie aż sześciokrotnie zdobywały tytuł mistrza Australii. Czterokrotnie po tytuł mistrza Australii w tym czasie sięgała drużyna Sydney City, jedynie w sezonie 1978 zespołowi West Adelaide udało się wywalczyć mistrzostwo kraju jako jedynemu zespołowi spoza Sydney^[9]. W tym okresie liga rozgrywana była systemem kołowym, mistrzem, kraju zostawała drużyn, która w danym sezonie zdobyła najwięcej punktów.

W sezonie 1984 przeprowadzono reformę rozgrywek, która spowodowała, że w lidze występowały 24 zespoły, które były podzielona na dwie 12 zespołowe konferencje: północną i południową. Reformy spowodowane były zmniejszaniem się liczby frekwencji na meczach ligowych. W Konferencji Północnej występowały drużyny z Nowej Południowej Walii oraz Australijskiego Terytorium Stołecznego, natomiast w Konferencji Południowej występowały kluby ze stanów: Australia Południowa, Queensland i Wiktoria^[10]. Od 1984 roku mistrz kraju wyłaniany był po zakończeniu sezonu zasadniczego (oprócz sezonu 1987). Do serii finałowej rozgrywek awansowało 5 najlepszych zespołów z każdej konferencji, a mistrzostwo kraju zdobywało się w finale rozgrywek tzw. Grand Final. System z podzielam na dwie Konferencje przetrwał do sezonu 1986, po jego zakończeniu wycofano, aż 10 zespołów. Kryteria o decyzji, kto został w lidze, oparte były w głównej mierze na wynikach uzyskanych w lidze w sezonie 1986, jak i na osiągnięciach w lidze w latach wcześniejszych oraz ostatnie kryterium dotyczyło frekwencji danego klubu na meczach. Takie kryteria doprowadziły do sytuacji, że w lidze pozostały zespoły z Melbourne i Sydney oraz ówczesna drużyna mistrza Australii Adelaide City^[11].

W sezonie 1987 powrócono do poprzedniej formy rozgrywek i jednocześnie zrezygnowano z serii finałowej. W lidze ponownie występowało 14 zespołów do momentu wycofał się z ligi drużyny Sydney City po zakończeniu 1 kolejki sezonu^[11]. Od sezonu 1988 NSL na stałe powróciła do rozgrywania ligi z podziałem na sezon zasadniczy i serie finałową. Sezon 1989 był ostatnim rozgrywanym w systemie wiosna – jesień.

Przyczyną wprowadzenia systemu jesień – wiosna od sezonu 1989–90 był spadek liczby kibiców przychodzących na spotkania NSL^[5]. W systemie wiosna – jesień rozgrywane były rozgrywki Australian Football League, National Rugby League oraz zawody rugby union, które są bardziej popularne od piłki nożnej w Australii, jednocześnie zmagania rugbystów można było zobaczyć w bezpłatnej telewizji, jak i usłyszeć podczas transmisji radiowej^[5]. Dla tego władze ligi postanowiły przejść na system jesień – wiosna. Zmiany wprowadzone przez władze spowodowały, że NSL musiała rywalizować w tym samym okresie z zyskującymi na popularności rozgrywkami koszykarskimi, krykieta oraz tenisa^[5].

W latach 90. XX wieku w rozgrywkach dominowały drużyny z Melbourne, które łącznie w tym okresie pięciokrotnie zdobywały mistrzostwo kraju (3 razy mistrzostwo zdobyła drużyna South Melbourne FC, oraz dwukrotnie Melbourne Croatia), dwa razy po tytuł mistrzowski sięgnęła drużyny Adelaide City^[4].

W 1996 roku sekretarzem generalnym Australian Soccer Federation został David Hill. Jednym z pierwszych jego rozporządzeń było usunięcie europejskich nacjonalistycznych symboli z herbów klubowych, strojów zawodników, flag klubowych oraz z nazw stadionów^[5]. W sierpniu 1996 roku klub Marconi Fairfield został wykluczony z ligi za odmowę usunięcia włoskich elementów ze swojego herbu. Kolejnymi zespołami, które zostały wykluczone z ligi za odmowę pozbycia się europejskich symboli ze swoich herbów stały się drużyny Melbourne Croatia i Sydney Croatia. Sytuacja ta doprowadziła do oburzenia innych zespołów oraz społeczności piłkarskiej^[5]. W celu rozwiązania konfliktu między sekretarzem generalnym Davidem Hillem a klubami postanowiono dojść do kompromisu. Zespołom Marconi Fairfield, Melbourne Croatia i Sydney Croatia pozwolono przystąpić do rywalizacji w sezonie 1996–97 pod warunkiem zmodernizowania swoich herbów oraz barw klubowych. Zespoły Melbourne Croatia i Sydney Croatia zmieniły swoje nazwy odpowiednio na Melbourne Knights oraz Sydney United^[5]. Pomimo wprowadzony zmian grupy etniczne kibicujące swoim zespołom ignorowały rozporządzenia Australian Soccer Federation i na mecze ligowe przynosiły elementy związane z ich historią i tradycją. Rządy Davida Hilla w związku były krótkotrwale, w wyniku swoich decyzji o eliminacji grup etnicznych w NSL w latach 90. XX wieku, zbudowała się w opozycji do niego grupa przeciwników zarówno w samym związku piłkarskim jak i społeczności piłkarskiej^[5].

W ostatnich pięciu sezonach NSL dominowały drużyny Perth Glory FC i Wollongong Wolves, które dwukrotnie zdobywały mistrzostwo Australii, raz po tytuł sięgnęła drużyna Olympic Sharks^[9].

W 1998 roku Australian Soccer Association podpisała umowę z telewizją Seven Network na transmitowanie spotkań NSL przez okres 10 lat. Seven Network pokazywało mecze ligowe na płatnym kanale C7 Sport. Umowa z telewizją Seven Network doprowadziła do tego, że NSL niemal całkowicie znikła z ekranów co w konsekwencji odbiło się brakiem sponsorów. Sieć Seven Network zerwała umowę z ASA w 2002 roku po tym jak straciła prawa do pokazywania spotkań Australian Football League tym samym zlikwidowała płatny program C7 Sport na którym były pokazywane mecze. Po zakończeniu współpracy z Seven Network, prawa do pokazywania NSL wykupiła telewizja SBS. Brak sponsoringu przyczynił się do pogłębienia problemów finansowych ligi i zlikwidowaniem jej po zakończeniu sezonu 2003–04.

W 2003 roku został opublikowany Report of the Independent Soccer Review Committee (pol. Raport Niezależnej Piłkarskiej Komisji Lustracyjnej, określany również jako Raport Crawforda), który został opracowany przez komisję powołaną przez ówczesnego ministra sportu Roda Kempa i Parlament australijski w celu zbadania niegospodarności w organie zarządzającym australijską piłką ASA. Raport przyczynił się do likwidacji NSL i utworzenia nowych rozgrywek krajowych pod nazwą A-League, które rozgrywane są od 2005 roku^[12].

Lp	Klub	Miasto	Lata występów w lidze
Australia Południowa
1	Adelaide City	Adelaide	1977 – 2003
2	Adelaide United	Adelaide	2003 – 2004
3	West Adelaide	Adelaide	1977 – 1986 1989 – 1990 1991 – 1999
Australia Zachodnia
4	Perth Glory FC	Perth	1996 – 2004
Australijskie Terytorium Stołeczne
5	Canberra City FC	Canberra	1977 – 1986
6	Canberra Cosmos	Canberra	1995 – 2001
Nowa Południowa Walia
7	APIA Leichhardt Tigers	Sydney	1979 – 1992
8	Blacktown City FC	Sydney	1980 – 1981 1984 – 1986 1989 – 1990
9	Canterbury-Marrickville	Sydney	1986
10	Inter Monaro	Queanbeyan	1985 – 1986
11	Marconi Stallions	Sydney	1977 – 2004
12	Newcastle Breakers	Newcastle	1991 – 1994 1995 – 2000
13	Newcastle KB United	Newcastle	1978 – 1983
14	Newcastle Rosebud United	Newcastle	1984 – 1986
15	Newcastle United FC	Newcastle	2000 – 2004
16	Northern Spirit FC	North Sydney	1998 – 2004
17	Parramatta Eagles	Sydney	1984 1989 – 1995
18	Parramatta Power	Sydney	1999 – 2004
19	Penrith City SC	Sydney	1984 – 1985
20	St. George Saints	Sydney	1977 – 1980 1982 – 1991
21	Sydney City	Sydney	1977 – 1987
22	Sydney Olympic	Sydney	1977 – 1979 1981 – 2004
23	Sydney United	Sydney	1984 – 2004
24	Western Suburbs SC	Sydney	1977 – 1978
25	Wollongong Macedonia	Wollongong	1990 – 1991
26	Wollongong Wolves	Wollongong	1981 – 1986 1988 – 2004
Queensland
27	Brisbane City FC	Brisbane	1977 – 1986
28	Brisbane Lions	Brisbane	1977 – 1986 1988
29	Brisbane Strikers	Brisbane	1991 – 2004
Wiktoria
30	Brunswick Juventus	Melbourne	1984 – 1988 1993 – 1995
31	Carlton SC	Melbourne	1997 – 2000
32	Collingwood Warriors	Melbourne	1996 – 1997
33	Footscray JUST	Melbourne	1977 – 1989
34	Gippsland Falcons SC	Morwell	1992 – 2001
35	Green Gully SC	Melbourne	1984 – 1986
36	Heidelberg United	Melbourne	1977 – 1987 1989 1990 – 1995
37	Melbourne Knights	Melbourne	1984 – 2004
38	Mooroolbark Soccer Club	Melbourne	1977
39	Preston Lions FC	Melbourne	1981 – 1993
40	South Melbourne FC	Melbourne	1977 – 2004
41	Sunshine George Cross	Melbourne	1984 – 1991
Nowa Zelandia
42	Football Kingz FC	Auckland	1999 – 2004

 Osobny artykuł: Mistrzostwa Australii w piłce nożnej.