Muhammad Ali (wspinacz)
Data i miejsce urodzenia |
1976 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
luty 2021 |
Zawód, zajęcie |
himalaista, przewodnik |
Muhammad Ali, pseud. Sadpara (ur. w 1976 w Sadparze, zm. w lutym 2021 na K2) – pakistański wspinacz, himalaista, uczestnik pierwszego zimowego wejścia na Nanga Parbat, zdobywca ośmiu ośmiotysięczników.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w 1976[1] lub 1977 w Sadparze[2]. Do 22. roku życia pracował jako kamieniarz, wydobywał marmur w rodzinnych stronach (Beludżystanie[3]) i sprzedawał go w Karaczi[2]. Następnie pięć lat jako tragarz ekspedycji górskich, a od 2004 – kiedy współpracował z koreańską wyprawą wspinającą się na K2 – high altitude porter, czyli lokalny wspinacz i przewodnik wynajmowany przez ekspedycje, do wspierania ich podczas wspinaczki na najwyższe szczyty. W latach 2004–2016 pracował dla osiemnastu ekspedycji (z tego czterech zimowych), w tym polskich[2][3]. Zdobył pakistańskie ośmiotysięczniki: Nanga Parbat, Gaszerbrum I, Gaszerbrum II, Broad Peak[2][4]. W 2006 samotnie zdobył szczyt Spantik (7027 metrów), wyznaczając nową trasę[3].
Na przełomie 2008 i 2009 roku wspólnie z Adamem Bieleckim, Robertem Szymczakiem i Donem Bowiem usiłowali zdobyć, niezdobyty wówczas zimą, Broad Peak. Na przełomie 2010 i 2011 Ali wspierał w atakach na Broad Peak kolejny polski zespół, pod przywództwem Artura Hajzera. Ali wraz z Szymczakiem dotarli na wysokość 7830 metrów[4].
Na przełomie 2015 i 2016 roku kilka zespołów starało się zdobyć przedostatni z niezdobytych do tej pory ośmiotysięczników – Nanga Parbat. Sadpara dołączył do międzynarodowego zespołu, w którym pierwotnie mieli znaleźć się oprócz niego Alex Txikon, Daniele Nardi, Ferran Latorre oraz Janusz Gołąb[5]. Ostatecznie zespół działał jako trzyosobowy: Txikon, Nardi oraz Sadpara. Ponadto do zdobycia szczytu sposobili się także Tamara Lunger i Simone Moro, Adam Bielecki i Jacek Czech, Marek Klonowski z zespołem[6] oraz Tomasz Mackiewicz i Élisabeth Revol[7]. Pod koniec stycznia 2016 Nardi i Txikon bez powodzenia atakowali szczyt, zaś Ali czekał na nich w obozie czwartym[8]. Po kłótni między Txikonem a Nardim Włoch opuścił wyprawę[9], w związku z tym Txikon i Ali połączyli siły z doświadczonym włoskim teamem Moro-Lunger. Czteroosobowy zespół wyruszył z bazy 22 lutego, atak szczytowy (z obozu IV) zaczął się rankiem 26 lutego[10][11]. Lunger zatrzymała się kilkadziesiąt metrów przed wierzchołkiem[12], natomiast pozostała trójka wspinaczy: Bask Alex Txikon, Włoch Simone Moro oraz Muhammad Ali o godzinie 15:27 lokalnego czasu, dokonali pierwszego zimowego wejścia na Nanga Parbat[13][14]. Ostatnie kilkaset metrów Sadpara pokonywał inną trasą niż pozostali wspinacze[15] 28 lutego himalaiści powrócili do bazy. Po ich wyczynie jedynym niezdobytym zimą ośmiotysięcznikiem pozostawało K2[16].
K2 zostało zdobyte zimą w styczniu 2021 przez grupę 10 Nepalczyków. W lutym tego samego roku Sadpara wraz z Islandczykiem Johnem Snorrim i Chilijczykiem Juanem Pablo Mohrem podjęli próbę zdobycia tego szczytu, podczas której zaginęli[17]. 18 lutego cała trójka została uznana za zmarłych[18].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był żonaty[3], miał czworo dzieci, w tym syna Sajida, również himalaistę[18].
Zdobyte ośmiotysięczniki
[edytuj | edytuj kod]Zdobył następujące położone w Pakistanie ośmiotysięczniki[3][4]:
- Nanga Parbat (2008, 2009 oraz 2016 – pierwsze zimowe wejście)
- Gaszerbrum I (2010)
- Gaszerbrum II (2006)
- Broad Peak (2012)
Łącznie zdobył osiem z najwyższych szczytów świata[18].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Muhammad Ali of Sadpara. alpinist.com. [dostęp 2019-05-03]. (ang.).
- ↑ a b c d Nanga Parbat: Simone Moro, Alex Txikon, Ali Sadpara i Tamara Lunger. wspinanie.pl. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ a b c d e Igone Mariezkurrena: Ali ‘Sadpara’: “My work is always invisible. alextxikon.com, 25 lutego 2016. [dostęp 2016-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)].
- ↑ a b c Muhammad Ali Sadrapa. [dostęp 2016-03-04].
- ↑ Alex Txikon potwierdził swój wyjazd pod Nanga Parbat. portalgorski.pl. [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Bielecki i Czech zrezygnowali ze zdobycia Nanga Parbat. wpolityce.pl. [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Tomek Mackiewicz i Elisabeth Revol są na 7200 m. wspinanie.pl. [dostęp 2017-04-10].
- ↑ Alex Txikon and Daniele Nardi down to Ali ‘Sadpara’ Nanga Parbat C4 with severe symptoms of altitude sickness. psychicreadings.top. [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Daniele Nardi zakończył wyprawę.. portalgorski.pl. [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Tak wyglądało zdobywanie Nanga Parbat. zwycięzcy pokazali zdjęcia. tvp.info. [dostęp 2016-03-02].
- ↑ Alex Txikon hace historia con la primera ascensión invernal al Nanga Parbat. cadenaser.com. [dostęp 2016-03-01]. (hiszp.).
- ↑ Pierwsze pozdrowienia spod Nanga Parbat :). wspinanie.pl. [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Dominik Szczepański: Nanga Parbat zdobyta w zimie po raz pierwszy!. sport.pl, 26 lutego 2016. [dostęp 2016-02-26].
- ↑ Stanęli na szczycie! Nanga Parbat zdobyta w zimie po raz pierwszy. national-geographic.pl. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ Zimowa Nanga Parbat w obrazkach. Zdjęcia szczytowe. wspinanie.pl. [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Zdobywcy Nanga Parbat donieśli sukces do bazy. Teraz zmierzą się z tezą, że nie weszli na szczyt. polskieradio.pl. [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Akcja ratunkowa na K2. Jak uratować trzech zaginionych. Obraz sytuacji. wyborcza.pl. [dostęp 2021-02-12].
- ↑ a b c Juan Pablo Mohr, Ali Sadpara i John Snorii zostaną na K2. wspinanie.pl. [dostęp 2021-02-23].