Maria Bieńkowska

Maria Bieńkowska
Maria Gölis
Data i miejsce urodzenia	18 listopada 1907 ; Lisko
Data i miejsce śmierci	24 maja 1994 ; Sanok
Miejsce spoczynku	Cmentarz Centralny w Sanoku
Miejsce zamieszkania	Sanok
Narodowość	polska
Pracodawca	Sanowag
Rodzice	Zygfryd, Jadwiga
Małżeństwo	Andrzej
Dzieci	Paweł
Krewni i powinowaci	Jerzy, Stefan, Anna (rodzeństwo)
	Odznaczenia

Maria Stanisława Bieńkowska z domu Gölis (ur. 18 listopada 1907 w Lisku, zm. 24 maja 1994 w Sanoku) – polska księgowa, działaczka kulturalna.

Życiorys

Urodziła się 18 listopada 1907 w Lisku^[1] w rodzinie o korzeniach polsko–austriackich. Jej rodzicami byli Zygfryd (1873–1953) i Jadwiga z domu Leszczyńska (1878–1952, córka Franciszka Leszczyńskiego i Leopoldyny z domu Walter oraz siostra Franciszka). Miała braci Jerzego (inżynier), Stefana (1909–1959, pracownik kopalnictwa naftowego) i siostrę Annę (ur. 1915)^[2]. W 1927 Maria Bieńkowska ukończyła dwuklasową Prywatną Szkołę Handlową w Sanoku w historycznie pierwszym roczniku^[3]. Wówczas zamieszkiwała w Sanoku przy ulicy Jana III Sobieskiego 297^[4].

Przez niespełna 10 lat pracowała w Kasie Zaliczkowej w Sanoku jako buchalterka i korespondentka. Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z 1931 została uznana przynależnym do gminy Sanok^[5]. W 1936 jej mężem został Andrzej Bieńkowski, pełniący stanowisko podprokuratora, wraz z którym zamieszkiwała następnie w Mławie i w Krakowie. Po wybuchu II wojny światowej i nastaniu okupacji niemieckiej mąż został aresztowany przez Niemców 24 listopada 1939 pod zarzutem działania na szkodę III Rzeszy, był przetrzymywany w Wiśniczu, a w 1940 został stracony. Maria Bieńkowska wraz z nowo narodzonym synem Pawłem powróciła do Sanoka. Pracowała w Fabryce Wyrobów Papierniczych i Państwowym Nadleśnictwie w Olchowcach. Po zakończeniu wojny w 1947 została zatrudniona w dziale finansów Fabryki Wagonów „Sanowag” w Sanoku. W zakładzie obejmowała funkcje w księgowości głównej, w tym została kierowniczką sekcji. Zaangażowała się w działalność kulturalną w ramach Zakładowego Domu Kultury w Sanoku w zakresie muzyki, tańca, teatru. Prowadziła zakładowy zespół pieśni i tańca „Autosan”, w którym odpowiadała za choreografię^[6] i do działalności którego wykorzystywała gromadzone od 1949 do 1955 wraz z Edwardem Dańczyszynem od mieszkańców podsanockich wsi pieśni ludowe i obrzędy weselne^[7]. Uzyskane zbiory stały się podstawą do stworzenia widowiska pt. Wesele sanockie. W Młodzieżowym Domu Kultury założyła Koło Żywego Słowa. W sanockiem MDK wystawiano przedstawienia na podstawie jej scenariuszy (utwory Wierna rzeka, Makbet, Sen nocy letniej, Popioły). Od 1956 do 1960 była nauczycielką przedmiotów ogólnokształcących w szkołach mechanicznych w Sanoku^[8]. Przygotowywała spektakle wraz z uczniami szkoły, współpracując z pianistką Janiną Szombara, żoną Władysława. Odeszła na emeryturę w styczniu 1968.

Zmarła 24 maja 1994. Została pochowana na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.

Odznaczenia i wyróżnienia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (Uchwałą Rady Państwa z 23 września 1987 za wybitne zasługi w pracy zawodowej i działalności społecznej)^[9]

Przypisy

↑ „Dwuklasowa prywatna Szkoła Handlowa w Sanoku. Katalog klasowy 1925/26”. AP Rzeszów / O. Sanok, zespół 151 sygn. 1, poz. 17.
↑ Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 145, 150, 155, 162 (poz. 136, 199, 237, 342).
↑ Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925–1995. Sanok: 1995, s. 315. ISBN 83-903469-0-7.
↑ „Dwuklasowa prywatna Szkoła Handlowa w Sanoku. Katalogi klasowe od 1926/27 do 1929/30. Klasa II”. AP Rzeszów / O. Sanok, zespół 151 sygn. 2, poz. 8.
↑ Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 156 (poz. 244).
↑ Bogumiła Koszela, Wiesław Koszela, Marian Struś: 50 lat Zakładowego Domu Kultury, 30 lat Orkiestry Dętej, 30 lat Klubu Sportowego „Stal” Sanockiej Fabryki Autobusów „Autosan”. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1976, s. 29.
↑ Józef Ząbkiewicz. Postawy. T. Zoszak – „Najważniejsze aby chcieć się rozumieć”. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 4, Nr 33 (504) z 1-10 grudnia 1989.
↑ Grono pedagogiczne. W: Stanisław Dydek: Zespół Szkół Mechanicznych w Sanoku 1946–1996. Brzozów: Oficyna Wydawniczo-Reklamowa „Edytor” w Brzozowie, 1997, s. 217. ISBN 83-87450-00-6.
↑ Wysokie odznaczenia w dniu jubileuszu pracy. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1-2, Nr 3 (438) z 20-31 stycznia 1988.

Bibliografia

Bogumiła Koszela. Postawy. Żyłam sercem dla ludzi, kultury i poezji. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 5, Nr 4 (439) z 1-10 lutego 1988.
Władysława Oberc. Pozostała dobra pamięć. „Tygodnik Sanocki”, s. 6, Nr 44 (156) z 4 listopada 1994.

[1] „Dwuklasowa prywatna Szkoła Handlowa w Sanoku. Katalog klasowy 1925/26”. AP Rzeszów / O. Sanok, zespół 151 sygn. 1, poz. 17.

[2] Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 145, 150, 155, 162 (poz. 136, 199, 237, 342).

[3] Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925–1995. Sanok: 1995, s. 315. ISBN 83-903469-0-7.

[4] „Dwuklasowa prywatna Szkoła Handlowa w Sanoku. Katalogi klasowe od 1926/27 do 1929/30. Klasa II”. AP Rzeszów / O. Sanok, zespół 151 sygn. 2, poz. 8.

[5] Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 156 (poz. 244).

[6] Bogumiła Koszela, Wiesław Koszela, Marian Struś: 50 lat Zakładowego Domu Kultury, 30 lat Orkiestry Dętej, 30 lat Klubu Sportowego „Stal” Sanockiej Fabryki Autobusów „Autosan”. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1976, s. 29.

[7] Józef Ząbkiewicz. Postawy. T. Zoszak – „Najważniejsze aby chcieć się rozumieć”. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 4, Nr 33 (504) z 1-10 grudnia 1989.

[8] Grono pedagogiczne. W: Stanisław Dydek: Zespół Szkół Mechanicznych w Sanoku 1946–1996. Brzozów: Oficyna Wydawniczo-Reklamowa „Edytor” w Brzozowie, 1997, s. 217. ISBN 83-87450-00-6.

[9] Wysokie odznaczenia w dniu jubileuszu pracy. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1-2, Nr 3 (438) z 20-31 stycznia 1988.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]