Młodów (województwo małopolskie)
49°28′13″N 20°41′34″E/49,470278 20,692778
| wieś | |
 Pomnik pamięci na miejscu straceń | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
do 1001 m n.p.m. |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
33-343[2] |
| Tablice rejestracyjne |
KNS |
| SIMC |
0459371 |
Położenie na mapie gminy Piwniczna-Zdrój  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego  | |
| 49°28′13″N 20°41′34″E/49,470278 20,692778[1]
| |
Młodów – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój. Graniczy: od pn. z gminą Rytro (Obłazy Ryterskie, Roztoka Ryterska), od pd. z miastem Piwniczna-Zdrój, a od wschodu z Głębokim i Suchą Strugą (gm. Rytro). Leży ok. 5 km na pn. od Piwnicznej, na stokach Kordowca (763 m n.p.m.), przy drodze krajowej nr 87 i linii kolejowej Tarnów – Leluchów, u ujścia Młodowskiego Potoku do Popradu. Położona jest na wys. od 350 m n.p.m. do 1001 m n.p.m. (Niemcowa).
Wieś królewska, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego, należała do tenuty barcickiej[3]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy zapis dotyczący wsi pochodzi z 1348 r., kiedy to zostaje wymieniona jako istniejącą wieś, w dokumencie lokacyjnym wystawionym dla Piwnicznej-Szyi przez króla Kazimierza Wielkiego (cuius limites erunt incipiendo de Mlodow et Glembokie usque in Narth). Wieś była własnością królewską. Do 1785 r. stanowiła najbardziej na południe wysuniętą cześć starostwa barcickiego i parafii barcickiej. Od połowy XVI w. toczyły się spory o przynależność parafialną. Ostatecznie w I poł. XVIII w. przyłączono Młodów do parafii w Piwnicznej. Od sierpnia 1770 r. wieś znalazła się w granicach monarchii habsburskiej. W lipcu 1785 została włączona do austriackiego skarbu cesarskiego zwanego Kamerą (K.k Cameral Amt).
W czasach autonomii galicyjskiej stanowiła gminę jednowioskową z obszarem dworskim. W latach 90. XIX w. liczyła 190 mieszkańców. We wsi znajdował się młyn, tracz na Potoku Młodowskim i karczma zajezdna (austeryja Witkowskie) przy trakcie węgierskim. Przez jakiś czas do Młodowa zaliczano też Obłazy Ryterskie. W okresie międzywojennym wieś rozwijała się jako małe letnisko. Od 1934 r. była gromadą gminy zbiorowej Piwniczna-Wieś. Podczas II wojny światowej 11 listopada 1943 r. i 15 września 1944 r. Niemcy dokonali tutaj dwóch egzekucji zakładników w odwecie za partyzanckie akcje. Obecnie w miejscu tych tragicznych wydarzeń, od 1992 r. znajduje się pamiątkowy obelisk.[4]
W latach 1954–1972 Młodów był gromadą w GRN Piwniczna-Wieś. Od 1973 Młodów jest sołectwem MiG Piwniczna-Zdrój.
W 1995 r. istniały plany włączenia wsi do reaktywowanej gminy w Rytrze. Ostatecznie Młodów pozostał przy Piwnicznej. A mieszkańcy obsługiwani są przez ryterski urząd pocztowy i korzystają z ryterskiegio ośrodka zdrowia. Od 1981 r. należą do parafii w Głębokiem (po drugiej stronie Popradu).
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Ludność według spisów powszechnych, w 2009 według PESEL.[5][6][7][8]
|
|
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 81316
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 798 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 97.
- ↑ Położenie i historia Młodowa. [dostęp 2012-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-07)].
- ↑ a b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XII - Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
- ↑ Statystyka Polski, t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny
- ↑ Statystyka Polski, seria C, z. 88 Warszawa 1938 Główny Urząd Statystyczny
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Kolonia | |
| Części miasta |
|
| Części wsi |
|
| Część kolonii |
|
| Nieoficjalna część miasta |
