La Suisse

La Suisse – historyczny, parowy bocznokołowiec, pływający po wodach Jeziora Genewskiego w Szwajcarii i we Francji. Zwodowany w 1910, wchodzi do dziś (2024 r.) w skład floty „Belle Époque” szwajcarskiego armatora Compagnie générale de navigation sur le Lac Léman (CGN), pełniąc rolę jego flagowej jednostki.

CGN rozpoczęła swą działalność w 1873 r. Okresem największego rozkwitu tego armatora były czasy tzw. „Belle Époque”, czyli przedział lat 1894-1914. W tym czasie Kompania bez mała co dwa lata zamawiała w zakładach Braci Sulzer w Winterthur kolejny statek^[1]. „La Suisse” została zamówiona we wrześniu 1908 r. i zbudowana w roku następnym. Koszt jej budowy wyniósł 586 000 CHF. Weszła do eksploatacji 31 maja 1910 r.^[2] jako drugi statek floty CGN, noszący tę nazwę. Była wówczas największym statkiem na szwajcarskich jeziorach.

W 1927 roku wymieniono rury kotłowe, wyremontowano salon I klasy, a na górnym pokładzie zamontowano metalowy dach. W 1931 roku górny pokład przeszklono. W latach 1940-1947 statek został unieruchomiony w wyniku działań wojennych w sąsiedniej Francji. W 1948 roku przeszedł remont, po czym wrócił do służby. W 1960 roku zmieniono system opalania kotłów i węgiel został zastąpiony mazutem. Usunięto palarnię na górnym pokładzie i wydłużono jego przeszklenie^[3].

W latach 1968-1971 oryginalne kotły zastąpiono jednym dużym kotłem. Dokonano systemowej wymiany instalacji elektrycznej: pierwotna instalacja 65-woltowa została zastąpiona 220-woltową. Zainstalowano nową, elektrohydrauliczną maszynę sterową^[3]. W latach 1981-1988 remontowano i wymieniano różne elementy statku: maszynę (obwody wysokiego i niskiego ciśnienia, łożyskowania i orurowanie), układy kanalizacji ściekowej i ogrzewania, system nagłośnienia. W 2003 roku Stowarzyszenie Dziedzictwa Lemanu (Association Patrimoine du Léman) ufundowało rzeźbione dekoracje na rufie i galion na dziobie^[4], pokryte 24-karatowym złotem^[1].

W latach 2007-2009 statek przeszedł gruntowny remont, wart 15 mln CHF. Znaczna część tej sumy pochodziła z darowizn, zebranych przez Towarzystwo Przyjaciół Statków Parowych Lemanu (Association des amis des bateaux à vapeur du Léman). W latach 2005-2007 Association Patrimoine du Léman przeprowadziła szeroko zakrojone badania historyczne, które pozwoliły na przywrócenie pierwotnego stanu i wystroju salonu I klasy. Fundacja Pro Patria sfinansowała odnowę kabiny sterowej. Po tej renowacji jednostka została uznana za najpiękniejszy parowiec świata^[1].

W 2011 roku statek został uznany przez kanton Vaud za zabytek historyczny. Został również wymieniony, podobnie jak jednostki „Savoie”, „ Rhône” i „Simplon”, jako szwajcarskie dobro kulturowe o znaczeniu krajowym^[5].

Wielki, dwupokładowy bocznokołowiec o napędzie parowym, jest największą (obok statku „Simplon”) jednostką floty CGN. Długość statku wynosi 78,5 m (70 m między pionami), maksymalna szerokość 15,9 m^[2]. Zanurzenie 1,47 m (bez obciążenia) - 1,61 m (z maksymalnym obciążeniem). Wyporność konstrukcyjna wynosi 518 ton przy zanurzeniu 1,61 m. Maszyna parowa podwójnego rozprężania o skośnych cylindrach, mocy 1030 kW (1400 CV)^[2] pozwala osiągnąć prędkość 29,1 km/h. Statek mógł zabierać pierwotnie 1500 pasażerów, obecnie przepisy pozwalają na 850. Posiada restaurację na 200 miejsc^[2].

W 2028 r. szwajcarska mennica wybiła pamiątkową, srebrną monetę o nominale 20 CHF z przedstawieniem statku.