Latarnia Morska Czołpino
54°43′12″N 17°14′37″E/54,720000 17,243611 nr rej. A-1431 z 30.12.1993[1]
| |
 Elewacja południowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Wysokość wieży |
25,2 m |
| Wysokość światła |
75 m n.p.m. |
| Zasięg światła |
21 Mm |
| Charakterystyka światła |
Przerywane grupowe Oc(2) |
| Data budowy | |
| Data uruchomienia | |
| Administrator | |
Położenie na mapie gminy Smołdzino  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu słupskiego  | |
| 54°43′12″N 17°14′37″E/54,720000 17,243611
| |
Latarnia Morska Czołpino – latarnia morska na polskim wybrzeżu Bałtyku, położona na północ od osady Czołpino[2] (gmina Smołdzino, powiat słupski, województwo pomorskie)[3].
Latarnia znajduje się pomiędzy Latarnią Morską Ustka a Latarnią Morską Stilo.
Informacje ogólne
[edytuj | edytuj kod]Latarnia jest administrowana przez Urząd Morski w Gdyni (przed 1 kwietnia 2020 roku przez Urząd Morski w Słupsku)[4]. Od 1994 roku mogą ją zwiedzać turyści.
Wieża usytuowana jest na jednej z najwyższych wydm Słowińskiego Parku Narodowego na wysokości 55 m n.p.m.[5].
Latarnia stanowi jedną z jedenastu stacji brzegowych na polskim wybrzeżu systemu AIS-PL projektu HELCOM, który umożliwia automatyczne monitorowanie ruchu statków w strefie przybrzeżnej. Antena stacji w Czołpinie ma wysokość 75 m[6].
Dane techniczne
[edytuj | edytuj kod]- Położenie: 54°43'12" N 17°14'37" E
- Wysokość wieży: 25,2 m
- Wysokość światła: 75 m n.p.m.
- Zasięg nominalny światła: 21 Mm (38,9 km)
- Sektor widzialności światła: 048°-261°(213°)
- Charakterystyka światła: Przerywane grupowe
- Przerwa: 2 s
- Światło: 1 s
- Przerwa: 2 s
- Światło: 3 s
- Okres: 8 s
Historia
[edytuj | edytuj kod]Budowę latarni realizowano na podstawie planów z 1872 roku opracowanych przez inżyniera E. Kummera[7]. Trudne warunki terenowe sprawiły, że cały materiał budowlany musiał być dostarczony drogą morską za pomocą barek[8]. W ciągu trzech lat powstała okrągła wieża z czerwonej cegły, której średnica u podstawy wynosi 7 metrów a poniżej galerii 6,2 metra.
Budowę latarni ukończono 15 stycznia 1875 roku. U stóp wydmy od strony południowej wybudowano budynki gospodarcze i mieszkalne dla trzech latarników, niewidoczne od strony morza[8].
Na wieży, w laternie zamontowano wyprodukowany we Francji aparat Fresnela, zasilany olejem, który dawał białe światło na odległość 21 Mm. Jego głównym elementem jest bębnowa soczewka Fresnela o wysokości 2750 mm i wewnętrznej średnicy 1800 mm, zestawiona z 43 szlifowanych pierścieni pryzmatycznych[9]. W okresie międzywojennym zmieniono zasilanie latarni na elektryczne z 1000-watową żarówką uruchamianą przez fotokomórkę[8].
W latach 1993–1994 na latarni przeprowadzono prace remontowo-konserwacyjne polegające na zabezpieczeniu murów przed szkodliwymi czynnikami hydrologicznymi[8].
Dziś te zabudowania mieszkalne i gospodarcze czekają na remont i zagospodarowanie, a sama latarnia jest w bardzo dobrym stanie, nadal czynna i udostępniona do zwiedzania[7].
-
Elewacja wschodnia
-
Widok z latarni na Wydmę Czołpińską
-
Widok z latarni na południe
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 90 [dostęp 2024-07-01].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. ws. wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200, górny PDF s. 315,)
- ↑ Latarnia morska Czołpino. [w:] Polskie Latarnie Morskie [on-line]. [dostęp 2021-04-07].
- ↑ Historia Urzędu Morskiego w Słupsku. Urząd Morski w Słupsku. [dostęp 2010-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-01-12)].
- ↑ Kazimierz Bielecki, Jarosław Ellwart, "Latarnie polskiego wybrzeża", Vademecum Krajoznawcze, wydawnictwo Region, Gdynia 2016, ISBN 978-83-7591-506-8, str. 48.
- ↑ Marek Dziewicki, Marcin Waraksa: Status AIS – PL. Urząd Morski w Gdyni.
- ↑ a b Latarnia morska Czołpino. [w:] stotom.wordpress.com [on-line]. [dostęp 2021-04-08].
- ↑ a b c d Renata Baczyńska, Polskie latarnie morskie i ich związek z gospodarką turystyczną, Bydgoszcz 2010, s. 55–52 [dostęp 2021-03-29].
- ↑ Apoloniusz Łysejko. [w:] Polskie Latarnie Morskie. Wydawca: ZET 2012, s-36 ISBN 978-83-63161-07-1
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Apoloniusz Łysejko, Polskie Latarnie Morskie, Wrocław: ZET, 2000, s. 26-27, ISBN 978-83-63161-07-1.
- na stronie latarnie.pl
- Latarnia morska Czołpino - zasada działania - historia - ciekawostki.
| Czynne | |
|---|---|
| Nieczynne istniejące | |
| Zniszczone nieistniejące |
