Oratorium na Wielkanoc (BWV 249)

Oratorium na Wielkanoc (niem. Oster-Oratorium), BWV 249, incipit Kommt, eilet und laufet – oratorium Jana Sebastiana Bacha. Pierwsza wersja została przez kompozytora ukończona 1 kwietnia 1725. Istnieją co najmniej trzy różne wersje, z istotnymi modyfikacjami, wśród nich świecka kontrafaktura jako kantata urodzinowa dla niemieckiego księcia. Całość w dużej mierze opiera się na materiale zaginionej kantaty, tzw. Pasterskiej, BWV 249a, z której zachowało się jedynie libretto.

Tematem oratorium są wydarzenia Niedzieli Wielkanocnej, gdy św. Piotr (tenor) i św. Jan Apostoł spieszą do grobu Jezusa i znajdują go pustym. Inne partie utworu to Maria Magdalena (alt) i Maria, matka Jakuba (sopran). Domniemanym autorem tekstu, opartego w znacznej mierze na Ewangelii Marka (16: 1–8), był poeta i librecista wielu utworów Bacha – Picander.

Pierwsze wykonania miały miejsce w Lipsku: po raz pierwszy 1 kwietnia 1725, a następnie w 1738, między 1743 a 1746 oraz 6 kwietnia 1749.

Spośród trzech utworów nazwanych przez samego kompozytora oratorio żadne nie reprezentuje tej formy muzycznej; są one raczej rodzajem misterium lub szeroko rozbudowanej kantaty.

Oratorium zostało nagrane przez takich wykonawców specjalizujących się w wykonawstwie historycznym, jak Helmuth Rilling (Hänssler, 1980), Andrew Parrott (Virgin Veritas, 1993), Philippe Herreweghe (Harmonia Mundi France, 1994), Ton Koopman (Erato / Teldec, 1998), Paul McCreesh (Archiv Produktion, 2000) oraz Masaaki Suzuki (BIS, 2004).

• Albert Schweitzer: Jan Sebastian Bach. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987.
• Ernest Zavarsky: Jan Sebastian Bach. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1973.
• Tim Dowley: Bach. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000.

• Oratorium na Wielkanoc – nuty dostępne w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
• Oratorium na Wielkanoc BWV 249 na bach-cantatas
• Tłumaczenie na język angielski