Okręty wsparcia typu Absalon
| |
| Użytkownicy | |
|---|---|
| Stocznia |
Odense Stålskibsværft A/S |
| Zbudowane okręty |
2 |
| Okręty w służbie |
2 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
6300 ton |
| Długość |
137,6 m[1] |
| Szerokość |
19,5 m |
| Zanurzenie |
6,3 m |
| Napęd |
2 silniki wysokoprężne MTU 20V 8000 M70 o mocy 8200 kW każdy |
| Prędkość |
23 w |
| Zasięg |
9000 Mm |
| Uzbrojenie |
armata Mk 45 Mod 4 kal. 127 mm dwie poczwórne wyrzutnie pocisków perzeciwokrętowych Harpoon Block II Wyrzutnia pionowa Mk 56 dla pocisków ESSM Dwie wyrzutnie torpedowe kal. 324 mm Mk 32 Mod 14 2 zespoły obrony bezpośredniej Millenium 35 mm |
| Wyposażenie lotnicze | |
Okręty wsparcia typu Absalon – dwie jednostki Królewskiej Duńskiej Marynarki Wojennej
Okręty wsparcia typu Absalon są kolejnymi duńskimi jednostkami opracowanymi w zgodzie z rodzimym systemem Standard Flex. Jest to koncepcja modułowości, w ramach której można dokonać stosunkowo łatwej wymiany uzbrojenia i wyposażenia na okręcie, aby przystosować go do wypełniania różnych zadań, zgodnie z aktualną potrzebą. Jednostka typu Absalon może więc służyć jako okręt dowodzenia, okręt desantowy, transportowiec, okręt szpitalny lub stawiacz min[2].
Projektowanie
[edytuj | edytuj kod]Od lat 80. XX wieku Dania rozwija koncepcję budowy uniwersalnych okrętów z modułowym wyposażeniem systemu Standard Flex (pierwsze były okręty patrolowe typu Flyvefisken)[3]. Na przełomie XX i XXI wieku opracowano projekt nowatorskich jednostek, łączących funkcje okrętu bojowego, transportowego, dowodzenia, łączności i wsparcia, nadających się zwłaszcza do pełnienia misji pokojowych i humanitarnych, które stały się istotnym zadaniem marynarek wojennych państw zachodnich[4]. Dla zmniejszenia kosztów, przy projektowaniu i budowie wykorzystywano technologie cywilne[4]. Zaklasyfikowano je w Danii jako Fleksible Støtteskibe (FS) – elastyczne okręty wsparcia[4]. W literaturze zauważa się, że mają pełnić podobne funkcje jak dawne awiza kolonialne lub krążowniki kolonialne[5].
Budowę pierwszej jednostki „Absalon”, która dała nazwę typowi, rozpoczęto 30 kwietnia 2003 roku, oba okręty wodowano w 2004 roku i oddano do służby w 2005 roku[4]. Budowane były w stoczni Odense Stålskibsværf A/S w Odense[4].
Dotąd nie brały udziału w konflikcie zbrojnym, lecz wykorzystywano je w zwalczaniu piractwa u wybrzeży Somalii (Operacja Atalanta)[6].
Opis konstrukcyjny
[edytuj | edytuj kod]Kadłub okrętów jest gładkopokładowy, z silnie wychyloną prostą dziobnicą i wieżą działa na pokładzie dziobowym. Ponad połowę długości kadłuba zajmuje nadbudowa na śródokręciu, łącząca dziobową i rufową nadbudówkę, z płaskimi nachylonymi ścianami łączącymi się z burtami i ustawionymi w stosunku do nich pod kątem. Jej przednia łamana ściana jest silnie nachylona do tyłu i zwieńczona jest przeszklonym pomostem bojowym na całą szerokość. Pod nim znajduje się bojowe centrum informacji[7]. Większymi otworami w bocznych ścianach nadbudówki rufowej są wnęki na łodzie półsztywne, zasłaniane roletami[7]. Cały pokład rufowy zajęty jest przez lądowisko śmigłowców o powierzchni 850 m²[7]. Kadłub, nadbudowa i graniaste maszty oraz kominy zaprojektowane są zgodnie z nowoczesnymi zasadami architektury okrętowej, zakładającymi zmniejszenie śladu radiolokacyjnego okrętów (stealth)[7]. Starano się także zminimalizować generowane przez okręt pola fizyczne (akustyczne, termiczne, magnetyczne)[7].
Kadłub i nadbudowa zbudowane są z 10 zasadniczych bloków[4]. Kadłub podzielony jest na 16 przedziałów wodoszczelnych[7]. Pomieszczenia załogi znajdują się w nadbudówce i pod nią[7]. Załoga liczy etatowo 100 osób, lecz przewidziano miejsca dla 140 osób; marynarze mają kabiny czteroosobowe, a oficerowie i podoficerowie jedno- lub dwuosobowe[7]. Większą część rufowej nadbudówki zajmuje hangar mieszczący dwa ciężkie śmigłowce EH-101 Merlin[7]. Na pokładzie nadbudowy między nadbudówką dziobową i rufową znajduje się pięć gniazd na moduły uzbrojenia Standard Flex[7].
W części rufowej w kadłubie znajduje się zamknięty pokład ładunkowy o wymiarach 84×10,9×4,5 m i powierzchni użytkowej ok. 900 m²[7]. Załadunek możliwy jest przez rampę w pawęży rufowej. Można transportować pojazdy o masie do 62 ton, np. 12 czołgów podstawowych lub ponad 40 samochodów[7]. Na pokładzie tym mogą zostać zainstalowane specjalistyczne kontenery, umożliwiające transport do 170 ludzi, pełnienie roli okrętu dowodzenia ze specjalistycznym wyposażeniem i pomieszczeniami mieszkalnymi dla 70 oficerów sztabowych, albo okrętu szpitalnego z blokiem operacyjnym i salami intensywnej opieki medycznej dla 40 pacjentów[8]. Istnieje także możliwość zaadaptowania okrętu do roli stawiacza min, przenoszącego na torach minowych do 400 min[8].
Wyporność standardowa wynosi 4500 ton, a pełna 6600 ton[7]. Okręty mają długość całkowitą 137 m, szerokość 19,5 m i zanurzenie maksymalne 6,3 m[7].
Uzbrojenie
[edytuj | edytuj kod]Główne uzbrojenie stałe stanowi amerykańska armata kalibru 127 mm Mk 45 Mod 2 o długości L/54 (54 kalibrów, produkcji BAE Systems, w wieży na dziobie[9]. Początkowo przewidywano uzbrojenie okrętów w armaty kalibru 76 mm OTO Melara z wycofywanych ze służby ścigaczy, ale zdecydowano się na zakup nowych znacznie skuteczniejszych armat większego kalibru[9].
Uzbrojenie to uzupełniają dwa zestawy artyleryjskie obrony bezpośredniej GDM-008 Millennium firmy Rheinmetall Defence (dawnej Oerlikon), każdy z rewolwerową armatą kalibru 35 mm o szybkostrzelności 1000 strz./min, umieszczone w superpozycji przed nadbudówką dziobową oraz na dachu hangaru na rufie[9]. Zasięg zwalczania samolotów wynosi do 3,5 km, a pocisków rakietowych do 1,2 km, a w przypadku użycia amunicji programowalnej AHEAD – do 2000 m[8]. Ponadto można na okręcie zamontować do sześciu karabinów maszynowych kalibru 12,7 mm w przypadku zwalczania zagrożeń asymetrycznych[8].
Uzbrojenie rakietowe może być instalowane na pięciu gniazdach na moduły Standard Flex. Typowo stanowią je dwa moduły z pociskami przeciwokrętowymi AGM-84 Harpoon i trzy moduły z pociskami przeciwlotniczymi RIM-162B ESSM[8]. Każdy moduł z pociskami Harpoon obejmuje dwa bloki z czterema kontenerami startowo-transportowymi, ustawione pod kątem w kierunku przeciwległych burt – łącznie w dwóch modułach okręt przenosi 16 pocisków AGM-84 Harpoon Block II[8]. Każdy moduł pocisków przeciwlotniczych mieści starszą wyrzutnię Mk 48 z sześcioma pionowymi kontenerami startowo-transportowymi pocisków ESSM lub nowszą Mk 56 Mod 1 z dwunastoma; łącznie okręt może przenosić ich od 18 do 36[8]. Ponadto okrętu mają cztery podwójne wyrzutnie pocisków przeciwlotniczych bardzo bliskiego zasięgu Stinger[8].
Uzbrojenie przeciwpodwodne stanowią dwie dwururowe wyrzutnie torped MU90 Impact kalibru 324 mm, umieszczone na pokładzie na każdej z burt na śródokręciu, zasłonięte w położeniu marszowym pokrywami w ścianach nadbudowy[8].
Lista okrętów
[edytuj | edytuj kod]| Nazwa | Numer | Położenie stępki | Wodowanie | Oddanie do służby | Zdjęcie |
|---|---|---|---|---|---|
| Absalon | L16 | 28 listopada 2003 | 25 lutego 2004 | 10 stycznia 2005 | 
|
| Esbern Snare | L17 | 24 marca 2004 | 21 czerwca 2004 | 17 kwietnia 2005 | 
|
Służba
[edytuj | edytuj kod]„Absalon” służył m.in. do zadań antypirackich u wybrzeży Somalii w 2008 roku. 17 września 2008 roku zatrzymał 10 piratów, a 20 września dalsze trzy łodzie z piratami, lecz z uwagi na niemożność sądzenia ich w Danii oraz groźbę utraty życia w razie sądzenia w Somalii, zostali oni wypuszczeni, po zniszczeniu broni[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Support Ships, ABSALON-class. forsvaret.dk. [dostęp 2012-06-09].
- ↑ Absalon Class Combat / Flexible Support Ship, Denmark. naval-technology.com. [dostęp 2012-06-09].
- ↑ Nałęcz 2009 ↓, s. 4.
- ↑ a b c d e f g Nałęcz 2009 ↓, s. 5.
- ↑ Krzysztof Kubiak. Duński korek od Bałtyku. „Raport – Wojsko Technika Obronność”. Nr 11/2022, s. 41. Agencja Lotnicza Altair. ISSN 1429-270x.
- ↑ BALTOPS 2010. konflikty.pl. [dostęp 2012-06-09].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Nałęcz 2009 ↓, s. 6.
- ↑ a b c d e f g h i Nałęcz 2009 ↓, s. 6-9.
- ↑ a b c Nałęcz 2009 ↓, s. 8.
- ↑ Maksymilian Dura. Abordaż w XXI wieku. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 11/2009. XIV (95), s. 74, listopad 2009.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Maciej Nałęcz. Absalon – kolejny uniwersalny Duńczyk. „Morze, Statki i Okręty”. 12/2009. XIV (96), grudzień 2009. Warszawa: Magnum X.