Obrożnik górski

Obrożnik górski
	Dicrostonyx nunatakensis
	Youngman, 1967
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	karczowniki
Plemię	Dicrostonychini
Rodzaj	obrożnik
Gatunek	obrożnik górski
Synonimy
	Dicrostonyx torquatus nunatakensis Youngman, 1967;
	Dicrostonyx torquatus nunatakensis Youngman, 1967;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies

Obrożnik górski^[4] (Dicrostonyx nunatakensis) – gatunek ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania

Obrożnik górski występuje endemicznie w górach Ogilvie, w północnym Jukonie, w Kanadzie^[5].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1967 roku amerykański zoolog Phillip Merrill Youngman nadając mu nazwę Dicrostonyx torquatus nunatakensis^[2]. Holotyp pochodził z obszaru 20 mi (30 km) na południe od Chapman Lake (64°35’N, 138°13’W), na wysokości 5500 stóp (1646 m), w Jukonie, w Kanadzie^[6].

Uważa się, że D. nunatakensis jest izolowanym plejstoceńskim reliktem, który od dawna znajduje się na nunatakach lodowcowych (skalistych, odsłoniętych grzbietach górskich) i jest odizolowany od innych populacji Dicrostonyx^[5]. Tylko 16 okazów pochodzi z góry Trapper i Seela Range w górach Ogilvie, ale region ten był badany w ograniczonym zakresie^[5]. Zachodzi potrzeba bardziej systematycznych prac nad kompleksem D. groenlandicus, aby w pełni zrozumieć granice gatunkowe^[5]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[5].

Etymologia

Dicrostonyx: gr. δικρος dikros „rozwidlony”; ονυξ onux, ονυχος onukhos „pazur”^[7].
nunatakensis: grenlandzka nazwa nunatak oznaczająca „szczyt pojawiający się nad lodowcem”^[2].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 117–118 mm, długość ogona 11–12 mm; brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała^[8].

Biologia

Zwierzęta te zamieszkują skalistą tundrę piętra alpejskiego w górach Ogilvie. Prawdopodobnie zostały odizolowane od pokrewnych lemingów z arktycznej tundry wraz z ociepleniem klimatu ok. 10 000 lat temu^[3]^[6].

Populacja

Jest to gatunek najmniejszej troski, gdyż wprawdzie ma ograniczony zasięg występowania, ale jest na nim bardzo pospolity i nie są znane zagrożenia dla jego populacji^[3].

Przypisy

↑ Dicrostonyx nunatakensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c P.M. Youngman. A new subspecies of varying lemming, Dicrostonyx torquatus (Pallas), from Yukon Territory (Mammalia, Rodentia). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 80, s. 31, 1967. (ang.).
↑ ^a ^b ^c F.F. Cassola F.F., Dicrostonyx nunatakensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-20] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 236. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 344. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Dicrostonyx nunatakensis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-20].
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 229, 1904. (ang.).
↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 298. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[itis-1] Dicrostonyx nunatakensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Youngman-2] P.M. Youngman. A new subspecies of varying lemming, Dicrostonyx torquatus (Pallas), from Yukon Territory (Mammalia, Rodentia). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 80, s. 31, 1967. (ang.).

[iucn-3] F.F. Cassola F.F., Dicrostonyx nunatakensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-20] (ang.).

[Cichocki&inni-4] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 236. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 344. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-6] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Dicrostonyx nunatakensis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-20].

[Palmer-7] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 229, 1904. (ang.).

[Pardiñas&inni-8] U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 298. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]