[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Japonki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klasyczne japonki
Japonki Havaianas

Japonki – rodzaj obuwia, lekkie sandały lub klapki przytrzymywane na stopie dwoma elastycznymi paskami łączącymi się z przodu i wspólnie mocowanymi do podeszwy obuwia pomiędzy paluchem a palcem drugim. Ich końce są przytwierdzone do tylnej części podeszwy w ten sposób, że paski tworzą kształt litery „Y”.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Sandały o takiej konstrukcji były znane już od czasów starożytnych, wykonywane z rozmaitych materiałów (jak skóra, liście palmowe, drewno), m.in. w Egipcie, Rzymie, Grecji, Chinach, Indiach i Afryce subsaharyjskiej. Różniły się często miejscem mocowania paska, przykładowo Grecy montowali zaczep między pierwszym a drugim palcem nogi, Rzymianie – drugim a trzecim, a mieszkańcy Mezopotamii – trzecim a czwartym. W Japonii podobną konstrukcję mają sandały na koturnie geta, jak i płaskie zōri[1].

Współczesne japonki wywodzą się prawdopodobnie od tradycyjnych sandałów japońskich zōri, przywiezionych przez amerykańskich żołnierzy z Japonii po II wojnie światowej[1]. Zostały ponownie spopularyzowane jako obuwie wakacyjno-plażowe w Stanach Zjednoczonych w latach 50. XX wieku, znów przez wracających z wojny koreańskiej żołnierzy[1][2]. Wielką popularność uzyskały w latach 60., gdy zostały skojarzone z kulturą surferów i plażowania w Kalifornii[1].

W późniejszych latach stały się ważnym elementem stroju nieformalnego. Wykonywane z rozmaitych tworzyw (skóra, gąbka gumowa, guma, tworzywa sztuczne) i w rozmaitych odmianach (od najprostszych, przez sportowe, z profilowaną podeszwą, do wersji na obcasie), czasami bogato zdobione, są noszone do strojów plażowych, ale też do jeansów, letnich sukienek, a nawet do bardziej eleganckich ubrań[1]. W początku XXI wieku przestały być kojarzone wyłącznie ze strojem plażowym, zaczęły się pojawiać jako element kolekcji mody (przeważnie wersje na niewielkim obcasie)[3], zaczęły być także popularyzowane jako męskie obuwie codzienne przez czasopisma takie jak „Vogue[4]. W Stanach Zjednoczonych stały się bardzo częstym elementem nieformalnego stroju młodych kobiet w okresie letnim, oraz popularnym męskim obuwiem nieformalnym[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Flip flops. W: Margo DeMello: Feet and footwear a cultural encyclopedia. Santa Barbara, Calif: Greenwood Press/ABC-CLIO, 2009, s. 130-131. ISBN 978-0-313-35714-5. (ang.).
  2. Opracowanie zbiorowe, red. prowadzący Ben Marcus: Moda. Wielka księga ubiorów i stylów. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2014, s. 337. ISBN 978-83-213-4823-0.
  3. a b Amy Peterson: The Greenwood encyclopedia of clothing through American history 1900 to the present. Westport, Conn: Greenwood Press, 2008, s. 242 i 372. ISBN 978-0-313-33417-7. (ang.).
  4. Jonathan Walford: Sandals. W: Valerie Steele: Encyclopedia of Clothing and Fashion. T. 3. Thomson Gale, 2005, s. 136–137. ISBN 0-684-31451-7. (ang.).