Jan Śliwiński (generał)
generał dywizji | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
48 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych |
Stanowiska |
z-ca dowódcy pułku piechoty, z-ca dowódcy dywizji piechoty, kierownik kursu, komendant fakultetu w ASG, dowódca 12 KA, szef Departamentu Kadr MON, szef sztabu POW, szef Inspektoratu Szkolenia MON, szef sztabu Frontu Polskiego, stały przedstawiciel SG WP przy Dowództwie Układu Warszawskiego w Moskwie, pełnomocnik szefa SG WP ds specjalnych |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
Jan Śliwiński (ur. 27 grudnia 1921, zm. 18 sierpnia 2009) – generał dywizji ludowego Wojska Polskiego, doktor nauk wojskowych, działacz społeczny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Stanisławy i Marcina, kolejarza PKP. Do 1941 mieszkał i uczył się w Stanisławowie. W mieście tym zdał maturę. Z chwilą wybuchu wojny w 1939 roku zgłosił się ochotniczo w szeregi 48 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych, skąd skierowany został do służby w Komendzie Garnizonu Stanisławów. Powierzono mu funkcje wartowniczo-ochronne, a następnie kancelisty. W przeddzień wejścia do miasta Armii Czerwonej wraz z całą grupą ochotników został zwolniony ze służby wojskowej. Po napadzie Niemiec na ZSRR w czerwcu 1941 rozpoczął służbę w Armii Czerwonej w stopniu szeregowego. Uczestniczył w działaniach bojowych na kierunku Stanisławów, Żmerynka, Biała Cerkiew, Kijów. W Kijowie skierowany został do 744 Samodzielnego Batalionu Budowlanego Armii Czerwonej, przegrupowującego się do miasta Uljanowsk. W czerwcu 1942 roku, po przeformowaniu 744 samodzielnego batalionu budowlanego w batalion pracy, w jego szeregach trafił na Ural. Od lipca 1943 służył w szeregach utworzonego na terytorium Związku Radzieckiego Ludowego Wojska Polskiego. Po krótkim okresie służby w 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki w Sielcach nad Oką skierowany został do służby w 2 Dywizja Piechoty im. J. H. Dąbrowskiego. W niej złożył przysięgę wojskową. Na początku 1944 ze Smoleńszczyzny, dokąd przegrupowana została 2 Dywizja Piechoty, delegowany został do miasta Sumy na Ukrainie jako oficer zaangażowany do służby w powstających tam wojskowych oddziałach. Przeszedł szlak bojowy 4 Dywizji Piechoty im. Jana Kilińskiego jako zastępca dowódcy 12 Kołobrzeskiego pułku piechoty ds. polityczno-wychowawczych. W 1944 roku awansował na porucznika i kapitana, a w 1945 na majora. Brał udział m.in. w walkach obronnych nad Wisłą, w walkach o przełamanie Wału Pomorskiego, w operacji berlińskiej i w bojach nad Łabą.
Po zakończeniu działań wojennych został zastępcą komendanta Oficerskiej Szkoły 1 Armii WP. W latach 1945–1947 pełnił funkcję zastępcy dowódcy 8 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty im. Bartosza Głowackiego uczestnicząc w walkach z podziemiem niepodległościowym oraz oddziałami UPA w Bieszczadach. W kwietniu 1947 został zastępcą dowódcy 1 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.
W październiku 1947 podjął studia w Akademii Sztabu Generalnego WP, po ukończeniu 1 roku został przeniesiony na studia w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. Woroszyłowa w Moskwie. Po powrocie do kraju zajmował wysokie stanowiska dowódczo-sztabowe oraz w szkolnictwie wojskowym, był kolejno starszym wykładowcą taktyki i sztuki operacyjnej, kierownikiem kursu oraz komendantem Fakultetu Ogólnowojskowego w Akademii Sztabu Generalnego WP im. gen. Karola Świerczewskiego w Rembertowie. W okresie 1953–1954 pełnił funkcję zastępcy szefa Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei. 20 lipca 1954 otrzymał awans na generała brygady WP. Miał wówczas ukończone 32 lata. Od listopada 1954 do lutego 1955 był dowódcą 12 Korpusu Armijnego z dowództwem w Krakowie. W następnych latach był kolejno szefem Departamentu Kadr MON (luty 1955– listopad 1956) oraz zastępcą dowódcy – szefem sztabu Pomorskiego Okręgu Wojskowego (listopad 1956– luty 1959).
W październiku 1962 awansowany do stopnia generała dywizji. Nominację wręczył w Belwederze przewodniczący Rady Państwa PRL Aleksander Zawadzki. W latach 1959–1965 – I zastępca Głównego Inspektora Szkolenia – szef Inspektoratu Szkolenia MON oraz szef sztabu Frontu Polskiego na czas wojny. Od 1965 do 1969 był stałym przedstawicielem Sztabu Generalnego WP przy Sztabie Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego w Moskwie.
W okresie 1978–1982 urlopowany z wojska do Ministerstwa Spraw Zagranicznych był ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym PRL w Socjalistycznej Republice Wietnamu, natomiast w latach 1969–1978 oraz 1982–1987 był pełnomocnikiem Szefa Sztabu Generalnego WP do spraw specjalnych. W okresie stanu wojennego był w latach 1982–1983 pełnomocnikiem Komitetu Obrony Kraju – komisarzem wojskowym w Ministerstwie Handlu Zagranicznego. 14 lipca 1987 przeniesiony w stan spoczynku w związku z ukończeniem 65 roku życia[1]. Łącznie służył w Wojsku Polskim przez 44 lata, z czego aż 33 lata w stopniu generalskim.
Od 1945 był członkiem Polskiej Partii Robotniczej, a następnie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1983–1987 pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Braterstwa Broni Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W latach 1985–1990 wchodził w skład Rady Naczelnej i Zarządu Głównego ZBoWiD. W latach 70. był członkiem Państwowej Rady ds. Wykorzystania Energii Jądrowej.
Autor pozycji wspomnieniowych wydanych przez Wydawnictwo MON: „Z kroniki bojowych dni” (1962), „Taktyka 4 Dywizji w minionej wojnie” (1965) oraz „Moja pierwsza akademia” (1974).
Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera FII-12-15)[2].
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- podporucznik – 1943
- porucznik – 1944
- kapitan – 1944
- major – 1945
- podpułkownik – 1946
- pułkownik – 1950
- generał brygady – 1954
- generał dywizji – 1962
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- J. Śliwiński, J. Guterman, O podoficerze i dla podoficera (wybrane zagadnienia), Wydawnictwo MON, Warszawa 1960
- J. Śliwiński, Z kroniki bojowych dni, Wydawnictwo MON, Warszawa 1962
- J. Śliwiński, Moja pierwsza akademia, Wydawnictwo MON, Warszawa 1974
- J. Śliwiński, Taktyka 4 Dywizji w minionej wojnie, Wydawnictwo MON, Warszawa 1965
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Mieszkał w Warszawie. Żonaty od 1946, żona Zofia Śliwińska z domu Pietras (1923-2021). Miał 3 synów[1][2].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy
- Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”
- Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej”
- Medal 10-lecia Polski Ludowej
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal 40-lecia Polski Ludowej
- Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Medal „Za udział w walkach o Berlin”
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Medal im. Ludwika Waryńskiego (1988)[3]
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
- Odznaka Grunwaldzka
- Odznaka „Zasłużony Działacz Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej”
- Złota Odznaka Kół Młodzieży Wojskowej
- Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1961)[4]
- Order Czerwonego Sztandaru – dwukrotnie (ZSRR)
- Medal „Za zdobycie Berlina” (ZSRR)
- Medal „Za umacnianie braterstwa broni” (ZSRR, 1984)[5]
- Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1945)
- Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR)
- Odznaka „25 lat Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” (ZSRR, 1970)
- Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1975)
- Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1985)
- Medal jubileuszowy „50-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Rosja, 1995)
- Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR” (ZSRR, 1968)[6]
- Medal jubileuszowy „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR” (ZSRR, 1978)
- Medal jubileuszowy „70 lat Sił Zbrojnych ZSRR” (ZSRR, 1988)
- Wpis do „Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich” (1985)
- I inne
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Janusz Królikowski, Generałowie i Admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, tom IV: S–Ż, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010, s. 95.
- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
- ↑ W uznaniu zasług [w:]Życie Partii, nr 22, 2 listopada 1988, s. 18
- ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 4, 24 lutego 1961, s. 3.
- ↑ Radzieckie odznaczenia dla generałów i oficerów WP [w:] Trybuna Robotnicza, nr 243, 11 października 1984, s. 5
- ↑ Medale 50-lecia Sił Zbrojnych ZSRR dla członków delegacji zagranicznych [w:] "Trybuna Robotnicza", nr 46, 23 lutego 1968, s. 1
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- W. M. Góralski, S. Dębski, Problem reparacji, odszkodowań i świadczeń w stosunkach polsko-niemieckich 1944–2004, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2004, s. 27–28
- L. Grot, T. Konecki, E. Nalepa, Pokojowe dzieje Wojska Polskiego, Warszawa 1988
- Henryk Piotr Kosk , Lidia Kosk , Generalicja polska, t. II, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001, ISBN 83-87103-81-0, OCLC 69534875 .
- J. Królikowski, Generałowie i Admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, tom IV: S–Ż, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2010
- Józef Kuropieska , Nieprzewidziane przygody, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1988, ISBN 83-08-00891-7, OCLC 830085108 .
- J. Kuropieska, Od października do marca, BGW, Warszawa 1992, ISBN 83-7066-217-X.
- J. Stroynowski, ed., Who is who in the Socialist countries of Europe: a biographical encyclopedia of more than 12,600 leading personalities in Albania, Bulgaria, Czechoslovakia, German Democratic Republic, Hungary, Poland, Romania, Yugoslavia, 1989
- Wojsko Ludowe, czerwiec 1985, s. 8
- Wojskowy Przegląd Historyczny 1960–1988
- Ambasadorowie Polski w Wietnamie
- Członkowie ZBoWiD
- Działacze PZPR
- Działacze Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
- Generałowie dywizji ludowego Wojska Polskiego
- Komisarze wojskowi w stanie wojennym w Polsce 1981–1983
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Odznaczeni Brązowym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem 30-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem 40-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem im. Ludwika Waryńskiego
- Odznaczeni Medalem za Odrę, Nysę, Bałtyk
- Odznaczeni Medalem „Za udział w walkach o Berlin”
- Odznaczeni Medalem „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej”
- Odznaczeni Medalem „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Odznaczeni Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaczeni Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego
- Odznaczeni Odznaką Grunwaldzką
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Odznaczeni Medalem „Za umacnianie braterstwa broni”
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużonym na Polu Chwały”
- Odznaczeni Złotym Medalem „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Odznaczeni Złotym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”
- Oficerowie polityczni ludowego Wojska Polskiego
- Oficerowie Wojska Polskiego – absolwenci Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polacy i obywatele polscy wcieleni do Armii Czerwonej 1939–1945
- Polacy odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru
- Politycy PPR
- Polscy autorzy pamiętników i dzienników
- Uczestnicy bitwy o Kołobrzeg (1945)
- Urodzeni w 1921
- Wykładowcy Akademii Sztabu Generalnego
- Wyróżnieni wpisem do Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich (1972–1989)
- Zmarli w 2009
- Radzieccy żołnierze II wojny światowej
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego – uczestnicy walk z podziemiem niepodległościowym w Polsce (1944–1956)
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego – uczestnicy walk na froncie wschodnim