Jan Jerzy Plersch

Jan Jerzy Plersch
Data urodzenia	1704 lub 1705
Data i miejsce śmierci	1 stycznia 1774 ; Warszawa
Dziedzina sztuki	rzeźba
Epoka	rokoko
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ambona w kościele SS. Wizytek w Warszawie

symboliczny nagrobek wojewody Jana Tarły

portalowy nagrobek wojewody Jana Tarły po scaleniu i konserwacji w 2010

nagrobek wojewody Jana Tarły, stan przed 1939, złożony przez Faustyna Cenglera

Jan Jerzy Plersch (ur. 1704 lub 1705, zm. 1 stycznia 1774 w Warszawie) – polski rzeźbiarz niemieckiego pochodzenia, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy warszawskich.

Stylistyka jego rzeźb nawiązuje w pewnym stopniu do tzw. szkoły lwowskiej w rzeźbie. Portalowy nagrobek symboliczny wojewody Jana Tarły wykonany dla kościoła o.o. pijarów obecnie w kościele Matki Bożej Łaskawej o.o. jezuitów w Warszawie (zniszczony w czasie II wojny światowej, scalony i zrekonstruowany w 2010) jest porównywalny do najlepszych osiągnięć rzeźby europejskiej XVIII wieku i to zarówno pod względem treści, jak i wykonania.

Osobny artykuł: portalowy kenotaf wojewody Jana Tarły.

Inne ważne dzieła to grupa Zaślubin Marii w kościele Karmelitów w Warszawie, a także ambona i rzeźby z górnej kondygnacji fasady kościoła Wizytek w Warszawie, odnowione w roku 2009: Elżbiety i Maryi ze sceny Nawiedzenia oraz świętych Józefa, Joachima, Anny i Zachariasza.

W 1729 na zlecenie Zofii Denhoffowej z Sieniawskich wykonał posąg św. Jana Nepomucena w Warszawie^[1]. Wykonywał też sztukaterie w kościele św. Krzyża w Wołczynie^[2].

Jego żoną była Marianna Magdalena z Fontanów, córka Józefa (II) Fontany^[3]. Jego syn Jan Bogumił Plersch był portrecistą i dekoratorem wnętrz na dworze Stanisława Augusta Poniatowskiego. Synem Jana Jerzego Plerscha był kanonik wolborski Teodor Plersch^[4].

Przypisy

↑ Kaczmarzyk-Byszewska, s. 716.
↑ WojciechW. Walczak WojciechW., KarolK. Łopatecki KarolK., Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, tom 4, Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 1 grudnia 2013, ISBN 978-83-934920-7-7 [dostęp 2020-01-02] (pol.).
↑ Kaczmarzyk-Byszewska, s. 717.
↑ Michał Kowalski, Dzieje Mniszewa, Warszawa 1984, s. 18.

Bibliografia

J. Białostocki: Drzwi śmierci: Antyczny symbol grobowy i jego tradycja [w:] Symbole i obrazy w świecie sztuki, Warszawa 1982 [o pomniku Tarły]
D. Kaczmarzyk: Nowe materiały do monografii Jana Jerzego Plerscha. „Biuletyn Historii Sztuki”, nr XXXIII, 1971, z. 3
Jadwiga Kaczmarzyk-Byszewska: Plersch (Plersz, Pleys, Pleisch) Jan Jerzy. W Polski Słownik Biograficzny. T. XXVI. Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk — Łódź : Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1981, s. 716-718.
K. Lewicka, B. Osińska: Poczet artystów polskich, Warszawa 1996

Rzeźby w Ogrodzie Saskim

Rzeźbiarstwo
Malarstwo
Architektura wojskowa
Flora

[1] Kaczmarzyk-Byszewska, s. 716.

[2] WojciechW. Walczak WojciechW., KarolK. Łopatecki KarolK., Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, tom 4, Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 1 grudnia 2013, ISBN 978-83-934920-7-7 [dostęp 2020-01-02] (pol.).

[3] Kaczmarzyk-Byszewska, s. 717.

[4] Michał Kowalski, Dzieje Mniszewa, Warszawa 1984, s. 18.

[1]

[2]

[3]

[4]