Jodła Frasera
Wygląd
Systematyka[1][2][3] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
jodła Frasera | ||
Nazwa systematyczna | |||
Abies fraseri (Pursh) Poir. Encycl. suppl. 5:35. 1817[4] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6] | |||
Zasięg | |||
Jodła Frasera (Abies fraseri (Pursh) Poir.) – gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych. Występuje w południowo-wschodniej części Ameryki Północnej, na terenie Karoliny Północnej, Tennessee i Wirginii[4]. Jest wizytówką parku narodowego Great Smoky Mountains. Nazwana na cześć Johna Frasera w 1817 roku[7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Zgrabne, wytrzymałe drzewo dorastające 20–25 m wysokości o stożkowatej, wąskiej sylwetce[8][7].
- Kora
- Na młodych drzewach ciemnobrązowa, u starszych różowoszara. Pokrywa się żywicznymi naciekami[7].
- Liście
- Tępo zakończone igły długości 2 cm, z wierzchu ciemnozielone, od spodu z szerokimi, srebrzystoszarymi paskami. Wyrastają rzędami po obu stronach pędu, wyginają się w różnych kierunkach. Pąki zimowe mają charakterystyczne czekoladowobrązowe zabarwienie i są pokryte grubą warstwą żywicy[7].
- Szyszki
- Sterczące, ciemnopurpurowe z jasnobrązowymi, długimi, odwiniętymi łuskami wspierającymi. Dorastają 5,5 cm długości[7].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Fanerofit. Roślina jednopienna, wiatropylna. Rośnie w lasach górskich do 1500 m n.p.m. Liczba chromosomów 2n=24[8].
Zagrożenia i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Jodła ta wpisana jest do Czerwonej księgi gatunków zagrożonych w kategorii gatunek narażony (ang. Vulnerable – VU)[6].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Spotykana w parkach i arboretach. Jest popularnym gatunkiem drzewa choinkowego także w Europie[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ a b Abies fraseri. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-07-01]. (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2013-07-01].
- ↑ a b A. Farjon , Abies fraseri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2013-07-01] (ang.).
- ↑ a b c d e f Tony Russel, Catherine Cutler, Martin Walters: Ilustrowana encyklopedia Drzewa Świata. Kraków: Universitas, 2008, s. 118. ISBN 97883242-0842-5.
- ↑ a b Flora of North America. [w:] Abies fraseri [on-line]. [dostęp 2013-07-01]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- EoL: 1034953
- Flora of North America: 233500006
- GBIF: 2685318
- identyfikator iNaturalist: 136317
- IPNI: 1030488-2
- ITIS: 181829
- NCBI: 97172
- Plant Finder: 284981
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2609865
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:1030488-2
- Tela Botanica: 121599
- identyfikator Tropicos: 24900138
- USDA PLANTS: ABFR
- CoL: 8KCQ