Iwonka (film 1925)

Iwonka – polski film niemy z 1925 roku oparty na powieści Juliusza Germana. Film nie zachował się w całości. W 2013 roku w holenderskim archiwum został odnaleziony 20-minutowy fragment^[1][2].

W roli tytułowej wystąpiła Jadwiga Smosarska, największa gwiazda polskiego kina w okresie dwudziestolecia międzywojennego^[3].

• Jadwiga Smosarska – Iwonka
• Wojciech Brydziński – poeta Poraj, ojciec Iwonki
• Władysław Grabowski – Olistierna, dyplomata szwedzki
• Mieczysław Frenkiel – Wyszomirski, obywatel kresowy
• Tadeusz Frenkiel – Bohdan Wyszomirski
• Leon Łuszczewski – Jerzy Grot, porucznik ułanów
• Józef Węgrzyn – Gabriel
• Stefan Jaracz – towarzysz Gabriela
• Maria Modzelewska – Ola, przyjaciółka Iwonki
• Maria Gorczyńska – Prakseda
• Mira Zimińska – Bronka
• Wiesław Gawlikowski – Felek
• Maria Chaveau – sołtysowa
• Bogusław Samborski – fornal
• Józef Kotarbiński – profesor
• Zofia Skonieczna – Anusia
• Zofia Lindorfówna
• Janina Romanówna

Nad osieroconą Iwonką (matka umiera, ojciec ginie w pojedynku) opiekę przejmuje przyjaciel ojca Olistierna. Bez zgody opiekuna Iwonka przyjmuje posadę guwernantki u Wyszomirskiego. Jego syn, Bohdan Wyszomirski, zakochuje się w niej jednak bez wzajemności, ona bowiem żywi uczucia do porucznika Jerzego Grota. Grot wraz ze swoim oddziałem ułanów chroni okolicę przed bandytami. W czasie jednego z takich napadów Iwonka zostaje uprowadzona przez Gabriela. Dziewczynie udaje się jednak zbiec. Zostaje odnaleziona przez Bohdana. Iwonka i Jerzy wyznają sobie miłość. Dziewczynę odwiedza Olistierna i namawia na pójście do szkoły w Warszawie oraz proponuje małżeństwo. Iwonka odmawia. Gdy dowiaduje się, że jej ukochany Jerzy jest w środku krwawej zawieruchy, wyrusza do niego. Odnajduje jego pułk, gdzie kapelan udziela im ślubu.

Druga ekranizacja powieści miała miejsce 14 lat później i została przerwana przez wybuch II wojny światowej – por. Iwonka.

• Iwonka w bazie Filmweb
• Iwonka w bazie filmpolski.pl
• Zdjęcia z filmu Iwonka w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”