Inspektorat Graniczny nr 7
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Inspektorat Graniczny nr 7 – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[1]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 roku w sprawach organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski zatwierdził dyslokację i strukturę inspektoratu granicznego nr 7 „Chojnice”[2]. Określił też granice inspektoratu granicznego: od wschodu: placówka Straży Granicznej „Dywan” wyłącznie, od południa: placówka Straży Granicznej „Witkowo” włącznie[2]. W 1930 roku utworzono nowy komisariat SG „Borzyszkowy” w miejsce zlikwidowanego podkomisariatu Dolne Ostrowite. Zmieniono również nazwę komisariatu SG „Prądzona” na Brzeźno oraz Zielona Chocina na Konarzyny. W 1937 roku utworzono komisariat „Lipnica” w miejsce zlikwidowanego komisariatu „Borzyszkowy”. Rozkazem nr 1 z 31 marca 1937 roku w sprawach [...] likwidacji i tworzenia placówek, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zniósł posterunek wywiadowczy „Brusy”[3]. Rozkazem nr 2 z 8 września 1938 roku w sprawie terminologii odnośnie władz i jednostek organizacyjnych formacji, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski nakazał zmienić nazwę Inspektoratu Granicznego „Chojnice” na Obwód Straży Granicznej „Chojnice”[4].
Służba graniczna
[edytuj | edytuj kod]Inspektorat obejmował on odcinek graniczny od jeziora Somińskiego, do lasów koło miejscowości Witkowo. Tj. od kamienia granicznego nr C 003 do kamienia granicznego nr D 238. Od 1933 roku Inspektorat poszerzono do kamienia granicznego nr D 248 (do miejscowości Lutówko). Długość odcinka granicznego wynosiła ponad 142 km[potrzebny przypis].
Sąsiednie inspektoraty:
Dziania zbrojne jednostek obwodu
[edytuj | edytuj kod]Broniąca Chojnic kompania Straży Granicznej „Chojnice” kpt. Czesława Jareckiego wchodziła w skład oddziału wydzielonego płk. Tadeusza Majewskiego. Jej skład stanowili strażnicy placówek „Nieżychowice”, „Chojnice I” i „Chojnice II” oraz załogi komendy obwodu i plutonu wzmocnienia. Kompania otrzymała zadanie bronić odcinka na północ od dworca kolejowego w stronę ulicy Człuchowskiej. Od ognia artyleryjskiego został śmiertelnie ranny kpr. Jan Jóźwiak oraz lekko ranny komendant obwodu Straży Granicznej ppłk Stanisław Kozubek. W walce zginęli plut. Władysław Wyrwała oraz kpr. Feliks Skraburski, a ciężko ranny został odniósł kpr. Franciszek Brzeziński. Pluton wzmocnienia z kompanii „Chojnice” bronił Czerska. W walce odniósł rany dowódca plutonu ppor. Franciszek Gorczyca. Został zabity na łóżku szpitalnym. W ten sam sposób zamordowano też kpr. Franciszka Brzezińskiego. Około 14.00 kompania Straży Granicznej wycofała się z Chojnic. Potem walczyła w okrążeniu w Borach Tucholskich. dowódca kompanii z grupą strażników wydostał się z okrążenia i zgodnie z rozkazami kierował się do ośrodka szkolenia Straży Granicznej w Rawie Ruskiej[5]. W okolicach Góry Kalwarii dostali się do niewoli[6].
Kierownicy/komendanci inspektoratu
[edytuj | edytuj kod]| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| nadkomisarz | Stanisław Domachowski | 1928–1936[7] | |
| nadkomisarz | Włodzimierz Słoka | 1936–1937[7] | |
| inspektor | Stanisław Kozubek | 1937–1939[7] |
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]W momencie powstania Inspektorat w 1928 roku składał się z czterech komisariatów i jednego podkomisariatu. Taki podział administracyjny przetrwał do 1930 roku.
1928
- komisariat Straży Granicznej „Prądzona”
- komisariat Straży Granicznej „Zielona Chocina”
- komisariat Straży Granicznej „Chojnice”
- komisariat Straży Granicznej „Kamień Pomorski”
1930
- Komisariat Straży Granicznej „Borzyszkowy”
- Komisariat Straży Granicznej „Brzeźno”
- Komisariat Straży Granicznej „Konarzyny”
- Komisariat Straży Granicznej „Chojnice”
- Komisariat Straży Granicznej „Kamień Pomorski”
1933−1936
- Komisariat Straży Granicznej „Borzyszkowy”
- Komisariat Straży Granicznej „Brzeźno”
- Komisariat Straży Granicznej „Konarzyny”
- Komisariat Straży Granicznej „Chojnice”
- Komisariat Straży Granicznej „Kamień Pomorski”
1937
- Komisariat Straży Granicznej „Lipienice”
- Komisariat Straży Granicznej „Brzeźno”
- Komisariat Straży Granicznej „Konarzyny”
- Komisariat Straży Granicznej „Chojnice”
- Komisariat Straży Granicznej „Kamień Pomorski”
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 18.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 115.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 124-128.
- ↑ Polak 1998 ↓, s. 78.
- ↑ Polak 1998 ↓, s. 79.
- ↑ a b c Szutowicz i Talewski ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie (Dokumentacja Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej).
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Bogusław Polak: Z dziejów polskich formacji granicznych 1918−1839. Studia i materiały. T. I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909484-0-0.
- Andrzej Szutowicz, Zbigniew Talewski: Placówka Straży Granicznej „Kiełpin Szosa”. [dostęp 2017-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-02)].