Hostiles

Hostiles – amerykański western filmowy z 2017 roku w reżyserii Scotta Coopera, oparty na historii autorstwa Donalda E. Stewarta^[1]. W filmie zagrali, m.in. Christian Bale, Rosamund Pike, Wes Studi, Ben Foster, Stephen Lang, Jesse Plemons, Rory Cochrane, Adam Beach, Q’orianka Kilcher i Timothée Chalamet. Głównym bohaterem Hostiles jest kapitan amerykańskiej armii, Joseph J. Blocker, któremu władze amerykańskie powierzyły zadanie eskortowania wodza Szejenów, Żółtego Jastrzębia, i jego rodziny, na rdzenne tereny plemienia położone w Montanie.

Film miał światową premierę 2 września 2017 roku podczas Telluride Film Festival, od 22 grudnia Entertainment Studios postanowiło wyświetlać Hostiles w ograniczonej dystrybucji w Stanach Zjednoczonych, po czym od 26 stycznia 2018 roku obraz był pokazywany szerszej publiczności. Produkcja otrzymała przeważnie pozytywne recenzje.

Akcja filmu rozgrywa się w 1892 roku. Wesley Quaid oraz jego rodzina zostają zaatakowani przez Komanczów. Osadnik i troje jego dzieci giną, przeżyć udaje się jedynie żonie mężczyzny, Rosalee, która ukrywa się przed napastnikami w niewielkim zagłębieniu, znajdującym się w pobliskim lesie^[2].

W tym samym czasie kapitan Joseph Blocker kończy udaną obławę na uciekającą rodzinę Apaczów i odstawia ją do Fortu Berringer (Nowy Meksyk). W biurze pułkownika Abrahama Biggsa otrzymuje ostatnie rozkazy przed odejściem na emeryturę. Prezydent Stanów Zjednoczonych poleca mu konwojować umierającego szejeńskiego wodza, Żółtego Jastrzębia, razem z jego rodziną, na rdzenne tereny plemienia położone w Montanie. Oficer niechętnie przyjmuje zadanie pod groźbą stanięcia przed sądem wojskowym i utratą pensji emerytalnej. Blocker nie zapomina indiańskiemu wodzowi tego, że dowodzone przez niego plemię było odpowiedzialne za brutalną śmierć wielu z jego przyjaciół i towarzyszy broni podczas kampanii wojskowych Amerykanów przeciwko Indianom Wielkich Równin. Oddział eskortujący pod wodzą Blockera tworzą: jego zaufany stary przyjaciel, sierżant Thomas Metz, adiutant, kapral Henry Woodson, obiecujący nowicjusz, porucznik Rudy Kidder (absolwent West Point) oraz, mówiący po francusku rekrut, szeregowy Philippe DeJardin^[2].

Krótko po wyjeździe z Fortu Berringer Blocker nakazuje swoim podwładnym zakucie w kajdany indiańskiego wodza oraz jego syna. W trakcie przemarszu grupa natrafia na zwęglony dom Quaidów i gospodarza przeszytego strzałami. Wewnątrz domu znajdują Rosalee i jej troje „śpiących” dzieci. Początkowo kobieta jest wrogo nastawiona do rodziny Szejenów z powodu niedawnej tragedii, ale zgadza się spać w obozie, równocześnie z pomocą żołnierzy chowa męża i córki. Już w pierwszym dniu spotyka się z życzliwością Indian. Wkrótce potem kompania zostaje zaskoczona atakiem Komanczów, którzy zabijają DeJardina i ciężko ranią Woodsona. Po ataku Żółty Jastrząb podejmuje starania, aby przekonać Blockera, że w interesie wszystkich leży uwolnienie jego i jego rodziny. Następnego dnia eskorta odkrywa zwłoki członków bandy Komanczów, którzy zdołali oddalić się po napadzie. Blocker wnioskuje że to Żółty Jastrząb i Czarny Jastrząb zabili ich z pomocą Metza, który pozwolił im opuścić obóz nocą^[2].

W czasie postoju w Forcie Winslow w Kolorado kapitan Woodson zostaje przyjęty do szpitala, natomiast Rosalee postanawia zatrzymać się u rodziny jednego z amerykańskich oficerów do czasu świąt Bożego Narodzenia, kiedy to udałaby się w dalszą podróż pociągiem. Blocker zostaje poproszony o zabranie swojego dawnego podwładnego, sierżanta Charlesa Willsa, który zabił rodzinę siekierą. Zhańbiony oficer miał zostać postawiony przed sądem wojskowym w forcie, z którego zdezerterował. Kapral Tommy Thomas i sierżant Malloy dołączyli do kompanii Blockera, aby pilnować Willsa. Mimo udzielonej gościny Rosalee zdecydowała się ostatecznie kontynuować podróż z Blockerem. Pewnej nocy kobiety, które myły naczynia w strumieniu niedaleko obozu, zostają uprowadzone przez trzech handlarzy futrami. Żołnierze, wspomagani przez Żółtego i Czarnego Jastrzębia, znajdują kupców, zabijają ich i ratują kobiety; w czasie wyprawy ginie sierżant Malloy. Podczas ulewy Wills symuluje chorobę, a gdy niepodejrzewający niczego Kidder rozwiązuje łańcuchy, ciężko go rani i ucieka, ale nie jest ścigany przez oddział. Wkrótce Kidder umiera od poniesionej rany. Metz samotnie śledzi i zabija Willsa, a następnie popełnia samobójstwo, w wyniku stresu i poczucia winy za niepotrzebną śmierć wielu Indian podczas wojen, w których uczestniczył. Blocker i Żółty Jastrząb zawierają zgodę, przepraszając za wszystkie szkody, które wyrządzili sobie nawzajem^[2].

Przybywszy na rdzenne ziemie Szejenów, schorowany Żółty Jastrząb umiera i zostaje pochowany przez oddział. Niedługo po ceremonii pogrzebowej przybywają Cyrus Lounde i jego trzej synowie, twierdząc, że są właścicielami ziemi i każą grupie Blockera zabrać ciało wodza i wynieść się z ich własności. Mimo powoływania się przez Blockera na rozkaz prezydenta, Lounde pozostaje nieugięty. W wyniku konfliktu rozpoczyna się strzelanina, z której cało wychodzą jedynie Blocker, Quaid i wnuk Żółtego Jastrzębia, Mały Niedźwiedź. W końcowej scenie Rosalee i młody Indianin niechętnie wsiadają do pociągu do Chicago, bez kapitana, który żegnał ich na peronie. Blocker zmienia jednak zdanie w ostatniej chwili, wskakuje na tył pociągu i wchodzi do przedziału^[2].

Zestawienie zostało przygotowane na podstawie źródła^[3]:

• Christian Bale – kapitan Joseph J. Blocker
• Rosamund Pike – Rosalee Quaid
• Wes Studi – Żółty Jastrząb, wódz Szejenów
• Jesse Plemons – porucznik Rudy Kidder
• Adam Beach – Czarny Jastrząb, syn Żółtego Jastrzębia i mąż Kobiety Łoś
• Rory Cochrane – sierżant Thomas Metz
• Peter Mullan – porucznik Colonel Ross McCowan
• Scott Wilson – Cyrus Lounde
• Paul Anderson – kapral Tommy Thomas
• Timothée Chalamet – szeregowy Philippe DeJardin
• Ben Foster – sierżant Charles Wills
• Jonathan Majors – kapral Henry Woodson
• John Benjamin Hickey – kapitan Royce Tolan
• Q’orianka Kilcher – Kobieta Łoś
• Tanaya Beatty – Żyjąca Kobieta
• Stephen Lang – pułkownik Abraham Biggs
• Bill Camp – Jeremiah Wilks
• Scott Shepherd – Wesley Quaid
• Ryan Bingham – sierżant Paul Malloy
• Robyn Malcolm – Minnie McCowan
• Xavier Horsechief – Mały Niedźwiedź

Projekt został ogłoszony w lutym 2016 roku. Scott Cooper miał wyreżyserować film, a w roli głównej obsadzono Christiana Bale’a^[4]. W marcu tego roku do obsady dołączyła Rosamund Pike, ogłoszono również, że produkcja dzieła rozpocznie się w lipcu tego samego roku. Zdjęcia realizowano w Santa Fe^[5]. Ryan Bingham, który również zagrał w filmie, napisał i wykonał How Shall A Sparrow Fly na potrzeby ścieżki dźwiękowej^[6]. Max Richter skomponował partyturę do filmu, która została wydana przez Deutsche Grammophon^[7].

Pierwszy pokaz Hostiles odbył się 2 września 2017 roku podczas Telluride Film Festival^[8]. Był również wyświetlany osiem dni później na Toronto International Film Festival^[9]. Wkrótce potem Entertainment Studios nabyło prawo dystrybucji filmu na terenie Stanów Zjednoczonych^[10]. Od 22 grudnia wyświetlano produkcję w ograniczonej liczbie kin w kraju, po czym 26 stycznia 2018 roku była udostępniona szerszej publiczności^[11].

Film został wydany 24 kwietnia 2018 roku na DVD i Blu-ray^[12].

Budżet filmu wyniósł 39 milionów dolarów^[13]. W Stanach Zjednoczonych zarobił w sumie 29,8 miliona dolarów, a w pozostałych krajach 5,6 miliona dolarów^[14].

W serwisie Rotten Tomatoes 71% spośród 206 recenzji jest pozytywne, a średnia ważona ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 6,74/10. W ogólnej opinii zamieszczonej na stronie można przeczytać, iż „Hostiles zyskują dzięki oszałamiającym efektom wizualnym i solidnemu pierwszoplanowemu występowi Christiana Bale’a, które pomagają podnieść nierówną historię filmu”^[15]. Na portalu Metacritic film otrzymał od recenzentów 65 punktów na 100 możliwych na podstawie 41 recenzji, sygnalizując „ogólnie pozytywne opinie”^[16].

Dawid Myśliwiec z portalu Film.org.pl w podsumowaniu swojej recenzji napisał: „Hostiles to doskonale zagrana, sfotografowana i napisana przypowieść o nawróceniu w mrocznych czasach. Wypada żałować, że takie dzieła – bezkompromisowe, z charakterem i świetną historią – nie trafiają do naszych kin. Najnowszy film Scotta Coopera podzielił los Zrodzonego w ogniu (2013), jednego z poprzednich tytułów w jego dorobku, i dołączył do grupy znakomitych tytułów, których polscy widzowie – jak na razie – nie mogą obejrzeć w oficjalnym obiegu”^[17].

Większość niepochlebnych opinii o filmie jest skierowana pod adresem Scotta Coopera. William Bibbiani z IGN skrytykował reżysera za marnowanie talentu swoich aktorów i operatora filmowego w „schematycznej historii z dość oczywistym przesłaniem o tym, jak trudno jest być nikczemnym dla ludzi po zapoznaniu się z nimi”. Kontynuując, dodał, że „Scott Cooper kręcił Hostiles z myślą o wielkości, ale materiał po prostu nie był wystarczająco głęboki, by uzasadnić podniosłą prezentację. Nie jest zabawny, nie jest pouczający, nie jest nawet skomplikowany. Jest przede wszystkim porażką”^[18].

Krajowy Kongres Indian Amerykańskich (NCAI) pochwalił Hostiles za „autentyczne przedstawienie rdzennych Amerykanów” i precyzyjną interpretację języków autochtonicznej ludności^[19].

• Hostiles w bazie IMDb (ang.)
• Hostiles w bazie Filmweb