Kaberu etiopski

Kaberu etiopski
	Canis simensis
	Rüppell, 1840
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Rodzina	psowate
Rodzaj	wilk
Gatunek	kaberu etiopski
Podgatunki
	C. s. citernii de Beaux, 1922; C. s. simensis Rüppell, 1840;
	C. s. citernii de Beaux, 1922; C. s. simensis Rüppell, 1840;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kaberu etiopski^[5], kaberu, szakal (wilk) etiopski (abisyński) (Canis simensis) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych. Występuje jedynie w Etiopii, do wysokości 3-4,5 tys. m n.p.m., w kilku izolowanych populacjach.

Charakterystyka ogólna

Długość ciała samców 92,8–101,2 cm, samic 84,1–96 cm, długość ogona samców 29–39,6 cm, samic 37–29,7 cm; masa ciała samców 14,2–19,3 kg, samic 11,2–14,2 kg^[6]. Średniej wielkości przedstawiciel rodziny psowatych, wyposażony w długie kończyny, intensywnie rude futro z białymi plamami na szyi i piersiach, puszysty ogon z białymi plamami u nasady. Głowa wydłużona jak u lisa rudego, uszy spiczaste.

Pokarm

Ich pokarm stanowią małe ssaki, przede wszystkim gryzonie, jak suzu lub szczurokret wielkogłowy, czasem cielęta niektórych antylop. W razie konieczności jest padlinożercą.

Rozród

Ciąża trwa około 60 dni, w miocie najczęściej 2–6 młodych; młode ssą mleko do 6-8 tygodnia, potem są karmione nadtrawionym pokarmem mięsnym, który im podają wszyscy członkowie grupy.

Tryb życia

Aktywny zarówno w nocy, jak i w dzień lub wyłącznie za dnia (w zależności od obszaru występowania). Żyje samotnie lub w niewielkich grupach złożonych z osobników dorosłych i podrostków. Kaberu porozumiewają się szczeknięciami i skomleniem; grupy wykazują organizację hierarchiczną; młode, 9-miesięczne osobniki spełniają funkcję pomocników, opiekujących się szczeniętami. Samce pozostają w watahach przez całe życie, dojrzałe samice opuszczają rodzinę, by znaleźć partnerów. Watahy wspólnie pilnują swego terytorium i znaczą jego granice moczem. Kaberu, w przeciwieństwie do wilków, a podobniej jak lis, poluje samotnie.

Siedlisko

Zamieszkuje otwarte przestrzenie, porośnięte trawą wyżyny i góry Etiopii.

Status

Kaberu należy do najmniej licznych gatunków psowatych. Szacuje się, że po wielkiej epidemii wścieklizny, która w 2003 roku zdziesiątkowała gatunek, łącznie wszystkie populacje tego gatunku liczą prawdopodobnie nie więcej niż 600 osobników. Gatunek ten należy do najbardziej zagrożonych wyginięciem. Prócz chorób, zawleczonych przez psy, jak wścieklizna, nosówka itp, kaberu zagraża też zanieczyszczenie puli genowej: samice tego gatunku krzyżują się z psami, dając mieszańce.

Zagrożenie

Kategoria EN (zagrożone) w klasyfikacji IUCN.

Przypisy

↑ Canis simensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ E. Rüppell: Neue Wirbelthiere zu der Fauna von Abyssinien gehörig. Cz. 1: Säugethiere. Frankfurt am Main: S. Schmerber, 1835–1840, s. 39, ryc. 14. (niem.).
↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Canis simensis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 17 października 2009]
↑ J.J. Marino J.J., C.C. Sillero-Zubiri C.C., Canis simensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2019-06-30] (ang.).
↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 148. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ C. Sillero-Zubiri: Family Canidae (Dogs). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 416. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[itis-1] Canis simensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Rüppell-2] E. Rüppell: Neue Wirbelthiere zu der Fauna von Abyssinien gehörig. Cz. 1: Säugethiere. Frankfurt am Main: S. Schmerber, 1835–1840, s. 39, ryc. 14. (niem.).

[3] Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Canis simensis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 17 października 2009]

[iucn-4] J.J. Marino J.J., C.C. Sillero-Zubiri C.C., Canis simensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2019-06-30] (ang.).

[Cichocki&inni-5] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 148. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[hmw1-6] C. Sillero-Zubiri: Family Canidae (Dogs). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 416. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]