Kostrzewa olbrzymia

Kostrzewa olbrzymia
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	kostrzewa / życica
Gatunek	kostrzewa olbrzymia
	Nazwa systematyczna
	Festuca gigantea (L.) Vill.; Sp. pl. 74. 1753
Synonimy
	Bromus giganteus L.; Lolium giganteum (L.) Darbysh.; Schedonorus giganteus (L.) Holub;
	Bromus giganteus L.; Lolium giganteum (L.) Darbysh.; Schedonorus giganteus (L.) Holub;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kostrzewa olbrzymia (Festuca gigantea (L.) Vill. lub Lolium giganteum (L.) Darbysh.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych o problematycznej pozycji systematycznej – tradycyjnie zaliczany do rodzaju kostrzewa Festuca, ale bliżej spokrewniony z rodzajem życica Lolium^[4]^[5].

Zasięg występowania

Występuje w całej niemal Europie i na obszarach Azji o klimacie umiarkowanym i zimnym, a także ciepłym (India, Nepal, Pakistan)^[3]. W Polsce jest gatunkiem pospolitym^[6].

Morfologia

Pokrój: Wieloletnia wysoka luźnokępkowa żywo zielona trawa.
Łodyga: Słabo ulistniona o źdźbłach łukowato podnoszących wysokości od 0,6 do 1,5 m.
Liście: Długie, zwisające, szerokie od 0,6-1,5 cm, soczysto zielone, o wiotkiej blaszce i otwartej pochwie liściowej. U wylotu pochew liściowych charakterystyczne, wydatne dwa sierpowate uszka. Języczek krótki, ucięty. Na źdźbłach występuje od trzech do pięciu siedzących liści, obejmujących je dwoma dużymi uszkami.
Kwiaty: Zebrane w luźną i słabo rozgałęzioną, zwisająca, o cienkich gałązkach wiechę o długości do 40 cm, która w okresie kwitnienia staje się rozpierzchła, po przekwitnięciu znów ścieśnia się. Najniższa gałązka wiechy zawiera 4–6 kłosków, a jej odgałęzienia 1–3 kłoski. Kłoski mają długość ok. 1 cm i zawierają przeważnie 7–8 kwiatów o ostro zakończonych plewach, z lekko falistą długą do 2 cm ością. Plewki dolne są sztywne.

Biologia i ekologia

Rozwój: Bylina, hemikryptofit, (pączki zimujące znajdują się na poziomie ziemi). Kwitnie w okresie od czerwca do lipca. Dobrze znosi mrozy i suszę.
Siedlisko: Rośnie w lasach liściastych i zaroślach, zwłaszcza w zbiorowiskach łęgowych w dolinach potoków na glebach piaszczystych i próchnicznych, zasobniejszych, wilgotnych, obojętnych lub nisko zasadowych. Preferuje stanowiska słoneczne, umiarkowanie zacienione, umiarkowanie chłodne warunki klimatyczne.
Fitosocjologia: W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny (Ch.) dla związku (All.) Alno-Ulmion. Gatunek wyróżniający dla zespołu (Ass.) podgórskiego łęgu jesionowego (Carici remotae-Fraxinetum)^[7]. Gatunek neutralny wobec kontynentalizmu.

Zmienność

Tworzy mieszańce z k. czerwoną, kostrzewą łąkową, k. owczą, k. różnolistną, k. trzcinowatą^[8].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-30] (ang.).
↑ ^a ^b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
↑ Cheng Yajuan, Zhou Kai, Humphreys Mike W., Harper John A., Ma Xiao, Zhang Xinquan, Yan Haidong, Huang Linkai. Phylogenetic Relationships in the Festuca-Lolium Complex (Loliinae; Poaceae): New Insights from Chloroplast Sequences. „Frontiers in Ecology and Evolution”. 4, 2016. DOI: 10.3389/fevo.2016.00089.
↑ Lolium giganteum (L.) Darbysh., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-19] .
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 234, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia

D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
Mała Encyklopedia Rolnicza, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1964.
Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-30] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].

[cheng-4] Cheng Yajuan, Zhou Kai, Humphreys Mike W., Harper John A., Ma Xiao, Zhang Xinquan, Yan Haidong, Huang Linkai. Phylogenetic Relationships in the Festuca-Lolium Complex (Loliinae; Poaceae): New Insights from Chloroplast Sequences. „Frontiers in Ecology and Evolution”. 4, 2016. DOI: 10.3389/fevo.2016.00089.

[powo-5] Lolium giganteum (L.) Darbysh., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-19] .

[6] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 234, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[7] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[8] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]