Kośminek

Kośminek

Dzielnica Lublina
Majdanek – pozostałość obozu
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miasto	Lublin
W granicach Lublina	1916
SIMC	0955041[1]
Powierzchnia	6,44 km²
Populacja (2018) • liczba ludności	12 863[2]
• gęstość	1997,36 os./km²
Plan Kośminka
Położenie na mapie Lublina
51°13′33,0240″N 22°35′27,9960″E/51,225840 22,591110
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kośminek – dzielnica Lublina we wschodniej części miasta. Składa się z właściwego Kośminka, Majdanka, osiedli Maki i Wyzwolenie-Południe.

Stary Kośminek był dzielnicą przemysłową. Znajdowały się tam liczne, większe i mniejsze zakłady produkcyjne, takie jak: odlewnia żeliwa, fabryka wag Jarosława Caudra, przetwórnia cykorii, wapniak, garbarnie, rozlewnia wódek, a także lubelska elektrownia. Właścicielem terenów dzisiejszego Kośminka był w XIX w. Michał Kośmiński. Inżynier gubernialny Feliks Bieczyński w 1860 zaprojektował dla tych terenów budowę osiedla rzemieślniczego oraz parku (późniejszy Park Bronowicki). Projekt nie został zrealizowany, ponieważ Kośmiński zbankrutował. Pozostała tylko nazwa tych terenów od nazwiska – Kośminek.

Tereny te częściowo objęło państwo, a częściowo zostały rozparcelowane. Najwięcej ziemi wykupili Żydzi i oni zaczęli tu budować zakłady przemysłowe. Na początku XX w. wybudowano dużą garbarnię skór twardych – Luchta – gorzelnię i wyrób wódek koszernych „Pejsach-Spir” oraz odlewnię wyrobów żeliwnych (blachy kuchenne, fajerki, saganki itp.) „Czuhunnyj Zawod A. Fridman-Kośminek”. Powstała suszarnia i fabryka cykorii. Zylber wybudował duży, nowoczesny wapniak, wykorzystujący wydobywany metodą odkrywkową kamień wapienny. Dla celów handlowych utworzony został „Syndykat”.

Rozwój przemysłu w tej części miasta wywołał potrzebę budowy domów mieszkalnych dla robotników. Powstały więc ulice: Garbarska, Wspólna, Żelazna, Długa i poprzeczne. Powstały piekarnie: Woźniaka na Żelaznej i Sałaty na Wspólnej. Rozwinął się transport. Przez ul. Garbarską przechodziły dwie bocznice kolejowe. Wielu mieszkańców Kośminka trudniło się transportem konnym (wozactwo i dorożkarstwo). Na końcu ul. Długiej powstała kuźnia Sybilskiego, wyrabiająca wozy i platformy konne.

W czasie I wojny światowej i zaraz po niej powstawały w dalszym ciągu zakłady przemysłowe. Przy ul. Długiej powstał duży zakład produktów naftowych, z bocznicą kolejową. Przy ul. Wspólnej utworzono drugą, małą garbarnię skór miękkich.

W latach dwudziestych XX w. wybudowano dużą elektrownię miejską na rogu ul. Garbarskiej i Długiej. Przy elektrowni tej był konny tabor miejski, gdzie ukryty został i przetrwał wojnę i okupację niemiecką obraz Jana Matejki Bitwa pod Grunwaldem. Wybudowano także dużą zajezdnię dla autobusów, a po II wojnie światowej – dla trolejbusów, kursujących ul. Garbarską do śródmieścia. Po zlikwidowaniu fabryki cykorii na jej miejscu powstała fabryka nowoczesnych wag uchylnych Czecha Jarosława Caudra.

Granice dzielnic administracyjnych Kośminka określa statut dzielnicy uchwalony 19 lutego 2009. Granice Kośminka tworzą: od północy ul. Fabryczna – Droga Męczenników Majdanka, od wschodu granica miasta, od południa ul. Szklarniana – ul. Głuska, a od zachodu Czerniejówka^[3].

Kośminek ma powierzchnię 6,44 km²^[4]. Według stanu na 30 czerwca 2018 na pobyt stały na Kośminku były zarejestrowane 12 863 osoby^[2].

Siedziba Rady i Zarządu Dzielnicy Kośminek mieści się przy ul. Bukowej 17, w budynku pasażu usługowo-handlowego osiedla Maki. ^[5]

• Kośminek fotografie. serwisy.umcs.lublin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-12)].
• Państwowe Muzeum na Majdanku
• Kośminek, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 465 .