Franciszek Bryja

Franciszek Bryja

Sługa Boży, prezbiter
Franciszek Bryja
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	31 maja 1910 Rajcza
Data i miejsce śmierci	4 maja 1942 KL Dachau
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	pallotyni
Śluby zakonne	15 sierpnia 1934
Prezbiterat	11 czerwca 1938
Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek Bryja SAC (ur. 31 maja 1910 w Rajczy^[1], zm. 4 maja 1942^[a] w Dachau) – Sługa Boży, polski duchowny katolicki, męczennik za wiarę.

Syn Józefa i Karoliny z domu Omyła^[1]. Edukację rozpoczął w szkole podstawowej w Rajczy^[1]. Po ukończeniu wadowickiego gimnazjum Collegium Marianum wstąpił w 1929 roku do Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego i kontynuował naukę na wydziale teologii w Wyższym Seminarium Duchownym w Sucharach.

Profesję zakonną złożył 15 sierpnia 1931 roku, wieczną konsekrację 15 sierpnia 1934 roku, a 11 czerwca 1938 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Został przeniesiony do Warszawy, gdzie podjął studia na wydziale filologii klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego.

Po wybuchu II wojny światowej kontynuował pracę naukową biorąc udział w tajnym nauczaniu.

Został aresztowany przez gestapo 13 września 1941 roku^[b] i poddany przesłuchaniu w więzieniu śledczym przy Al. Szucha, a następnie uwięziony w charakterze zakładnika na Pawiaku. Jako jedyny z czterech uwięzionych pallotynów został postawiony przed sądem i skazany na obóz koncentracyjny^[2]. 23 listopada 1941 przewieziony został do hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz-Birkenau, a następnie (w grudniu^[1]) do obozu zagłady Dachau i zarejestrowany pod numerem 22196. Został zagazowany w transporcie inwalidów.

W relacji ks. Stefana Treuchla w czasie pożegnania księży przeznaczonych do eksterminacji ks. Franciszek Bryja pożegnał się słowami:

„Swoje młode ledwo zaczęte kapłańskie życie, swoje marzenia i nadzieje nie ziszczone, całe serce i dusze swoją, już dzisiaj oddaję w ręce Boga i Królowej Apostołów oraz Ofiaruję to wszystko dla pomyślnego rozwoju naszej świętej wiary katolickiej w Polsce i rozwoju polskiej prowincji księży pallotynów.”

Jest jednym z 122 Sług Bożych, wobec których 17 września 2003 rozpoczął się proces beatyfikacyjny drugiej grupy polskich męczenników z okresu II wojny światowej.

Ks. Franciszek Bryja jest jednym z bohaterów filmu Wandy Rollny Czas wielkiej próby^[3].

• 108 błogosławionych męczenników
• Słudzy Boży II procesu beatyfikacyjnego drugiej grupy polskich męczenników z okresu II wojny światowej

• Ks. Henryk Kietliński SAC: Ks. Franciszek Bryja. [dostęp 2008-11-06]. (pol.).
• JanJ. Blitz JanJ. i inni, Słownik biograficzny Żywiecczyzny. Tom I, Żywiec: Spółdzielnia wydawnicza Gazeta Żywiecka, 1995, s. 35-36, ISBN 83-902605-1-4 .