Fryderyk Karol Moes
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
fabrykant |
Fryderyk Karol Moes, także Friedrich Karl Moes (ur. 19 września 1808 w Monschau, zm. 29 sierpnia 1863 w Łodzi)[1] – fabrykant związany ze Zgierzem i Łodzią.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Rodzina Moesów przybyła do Zgierza około 1836, gdzie Fryderyk Moes kupił wraz z bratem Christianem Augustem fabrykę Jana Fryderyka Zacherta zakładając wspólną firmę[2]. W krótkim okresie fabryka stała się największym przedsiębiorstwem włókienniczym w mieście[3]. W 1839 przedsiębiorstwo w całości przejął Fryderyk. W 1842 założył w Zgierzu fabrykę obić papierowych, a w 1844 manufakturę sukienniczą. W 1850[4] założył przędzalnię bawełny w Łodzi na terenie podupadłej, pozostawionej przez Krystiana Wendischa przędzalni na Księżym Młynie, którą następnie odrestaurował[5]. Moes produkował tam wysokiej jakości bawełnę i zatrudniał 85 pracowników[6], żywiołowy rozwój przedsiębiorstwa wyhamował w związku z tzw. głodem bawełnianym w 1861 i spowodowanym przez niego kryzysem[5]. W 1863 fabryka Moesa spłonęła w pożarze[7], niedługo potem zmarł sam Fryderyk Moes. Wdowa po Fryderyku sprzedała jego fabrykę Teodorowi Krusche w 1865[8].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Fryderyk Karol Moes był synem teologa i kupca Ernesta Wilhelma Moesa (1760–1840) oraz Marii Agnieszki z domu Vors (1784–1848), a także bratem Christiana Augusta Moesem (1810–1872)[9].
W 1843 ożenił się z Julianną Klarą Amalią Helbing (1827–1901)[9][10], para nie miała dzieci[11].
Został pochowany wraz z żoną[9] na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (aleja 55, rząd 1, miejsce 6)[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Emanuel (1923–1989). Red. Rostworowski, Polski Słownik Biograficzny T. 21 (1976), Mieroszewski Sobiesław – Morsztyn Władysław, „Polski Słownik Biograficzny”, 1976, s. 559 [dostęp 2021-12-15] (pol.).
- ↑ Zarys Działalności Społeczno-gospodarczej Rodziny Zachertów – ID:606e821d01506 [online], xdoc.mx [dostęp 2021-12-15] (pol.).
- ↑ Zur Familie siehe Carl vom Berg: Geschichte der Familie Moes. Ed. Lintz, Buchdruckerei, Düsseldorf 1911.
- ↑ Moes Fryderyk Karol, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-15].
- ↑ a b Deklinacja odnowy miast, Wydawnictwo Naukowe WNS UAM, 2012, ISBN 978-83-62243-72-3 [dostęp 2021-12-15] (pol.).
- ↑ Encyklopedia powszechna, Wyd. Artystlyczne i Filmowe, 1864 [dostęp 2021-12-15] (pol.).
- ↑ Historia Łodzi: Odkryto fundamenty fabryki Karola Moesa [ZDJĘCIA] [online], Dziennik Łódzki, 23 października 2013 [dostęp 2021-12-15] (pol.).
- ↑ Jerzy Tynecki, Przemysł a kultura: dzieje imperium bawełnianego w Łodzi dla historyków kultury, „Prace Polonistyczne Studies in Polish Literature”, 44, 1988.
- ↑ a b c Andreas Lawaty, Wiesław Mincer, Anna Domańska, Deutsch-polnische Beziehungen in Geschichte und Gegenwart: Politik, Gesellschaft, Wirtschaft, Kultur in Epochen und Regionen, Otto Harrassowitz Verlag, ISBN 978-3-447-04243-7 [dostęp 2021-12-15] (niem.).
- ↑ Program indeksacji aktów stanu cywilnego i metryk kościelnych [online], metryki.genealodzy.pl [dostęp 2021-12-15].
- ↑ Fryderyk Karol Moes [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2021-12-15].