Flamingi
| Phoenicopteridae[1] | |||
| Bonaparte, 1831 | |||
 Przedstawiciel rodziny – flaming krótkodzioby (Phoenicoparrus jamesi) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina |
flamingi | ||
| Rodzaje | |||
| |||
Flamingi[2], czerwonaki[3][4], czerwonakowate (Phoenicopteridae) – rodzina ptaków z monotypowego rzędu flamingowych (Phoenicopteriformes).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Rząd flamingów obejmuje gatunki brodzące, zamieszkujące wyspowo strefę klimatów ciepłych i gorących całego świata poza Australią i Oceanią[5]. Środowisko życia stanowią słone i alkaliczne (sodowe) jeziora, nadmorskie laguny, mokradła, panwie solne. Spotykane również w głębi lądu[6].
Cechy charakterystyczne
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 80–145 cm, przy czym samce są większe od samic[7]. Masa ciała: 1,9–3 kg[6]. Flamingi charakteryzują się długą szyją i nogami. Skrzydła długie i zaostrzone. Palce w liczbie 3 lub 4 połączone są błoną pławną (u dwóch gatunków z rodzaju Phoenicoparrus zachował się czwarty, tylny palec[6]). Mimo swojej budowy dobrze latają, potrafią również pływać, co czynią jednak głównie osobniki młode. W locie nogi i szyja wyciągnięte. Dziób świadczy o wysokiej specjalizacji pokarmowej. Gdy ptak zagłębi go w wodzie, językiem przepycha wodę, a umieszczone pod górną szczęką blaszki (lamella) wychwytują pożywienie, np. glony i fragmenty roślin. Osobniki młode mają proste dzioby i są karmione wydzieliną z wola[8].
Flamingi są zwierzętami stadnymi. Dzięki swojej wysokości łatwo dostrzegają drapieżnika i zaczynają wtedy głośno alarmować inne osobniki. Są to ptaki wędrowne, w locie formują długie, nierówne linie. Łączą się w pary na całe życie. Oba ptaki z pary budują kopulaste gniazdo z mułu, w którym składane są jedno lub dwa jaja. Młode karmione są wydzieliną z wola, co cechuje jedynie flamingi i gołębiowe. Młode łączą się w „żłobki”, podobnie jak strusie; mimo tego rodzice rozpoznają i karmią swoje młode. Po 6–11 tygodniach są w stanie żerować samodzielnie[8]. Zbiorowiska młodych ptaków u jednego z gatunków mogą liczyć do 30 tys. osobników[6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Wykonane ostatnio badania oparte na analizie DNA sugerują, że flamingi są taksonem siostrzanym dla perkozów (Podicipediformes)[9][10][11][12][13][14]. Klasyfikacja jest kontrowersyjna. Dawniejsi autorzy uznawali flamingi za podrząd brodzących (Ciconiiformes), wskazywali na podobieństwo białka ich jaja oraz jaj czaplowatych (Ardeidae), podobieństwo zachowań i pasożytów piór z blaszkodziobymi (Anseriformes) czy podobieństwa z szydłodziobem (Cladorhynchus leucocephalus)[6]. Do rodziny należą następujące rodzaje[2]:
- Phoenicopterus Linnaeus, 1758
- Phoeniconaias G.R. Gray, 1869 – jedynym przedstawicielem jest Phoeniconaias minor (É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1798) – flaming mały.
- Phoenicoparrus Bonaparte, 1856
Kladogram rodziny Phoenicopteridae[15]:
| Phoenicopteridae |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Phoenicopteridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Phoenicopteridae Bonaparte, 1831 – flamingi - Flamingos (wersja: 2015-08-30). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-18].
- ↑ Bronisław Ferens i Roman J. Wojtusiak: Ornitologia ogólna. Ptak, jego budowa i życie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960, s. 17.
- ↑ Ludwik Tomiałojć: Ptaki Polski – wykaz gatunków i rozmieszczenie. Warszawa: PWN, 1972, s. 33.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-12-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e ARJ/JK: Flamingi. W: redaktor: Christopher Perrins: Ptaki. Wszystkie rodziny świata. Buchmann, 2010, s. 124–129. ISBN 978-83-7670-263-6.
- ↑ J. del Hoyo: Family Phoenicopteridae (Flamingos). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 508. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
- ↑ a b D. Burni, B. Hoare, J. DiCostanzo, P. Benstead: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 154. ISBN 978-83-01-15733-3.
- ↑ M. Van Tuinen, D.B. Butvill, J.A.W. Kirsch, S.B. Hedges. Convergence and divergence in the evolution of aquatic birds. „Proceedings Royal Society London”. 268, s. 1345–1350, 2001. DOI: 10.1098/rspb.2001.1679. (ang.).
- ↑ A.L. Chubb. New nuclear evidence for the oldest divergence among neognath birds: the phylogenetic utility of ZENK. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 30 (1), s. 140–151, 2004. DOI: 10.1016/S1055-7903(03)00159-3. PMID: 15022765. (ang.).
- ↑ M.G. Fain, P. Houde. Parallel radiations in the primary clades of birds. „Evolution”. 58 (11), s. 2558–2573, 2004. (ang.).
- ↑ P.G.P. Ericson, C.L. Anderson, T. Britton, A. Elzanowski, U.S. Johansson, M. Källersjö, J.I. Olhson, T.J. Parsons, D. Zuccon & G. Mayr. Diversification of Neoaves: Integration of molecular sequence data and fossils. „Biology Letters”. 2, s. 543–547, 2006. DOI: 10.1098/rsbl.2006.0523. (ang.).
- ↑ J.W. Brown, J.S. Rest, J. García-Moreno, M.D. Sorenson & D.P. Mindell. Strong mitochondrial DNA support for a Cretaceous origin of modern avian lineages. „BMC Biology”. 6, s. 6, 2008. DOI: 10.1186/1741-7007-6-6. PMID: 18226223. (ang.).
- ↑ S.J. Hackett, R.T. Kimball, S. Reddy, R.C.K. Bowie, E.L. Braun, M.J. Braun, J.L. Chojnowski, W.A. Cox, K.-L. Han, J. Harshman, Ch.J. Huddleston, B.D. Marks, K.J. Miglia, W.S. Moore, F.H. Sheldon, D.W. Steadman, Ch.C. Witt & T. Yuri. A Phylogenomic Study of Birds Reveals Their Evolutionary History. „Science”. 320, s. 1763–1767, 2008. (ang.).
- ↑ J. Boyd III: Phoenicopteridae: Flamingos. [w:] Taxonomy in Flux Checklist 3.08 [on-line]. John Boyd’s Home Page. [dostęp 2022-09-11]. (ang.).