Fides et ratio
Autor | |||
---|---|---|---|
Tematyka | |||
Typ utworu |
encyklika papieska | ||
Wydanie oryginalne | |||
Miejsce wydania | |||
Język | |||
Data wydania | |||
Wydawca |
Libreria Editrice Vaticana | ||
|
Fides et ratio (łac. Wiara i rozum) – encyklika papieża Jana Pawła II ogłoszona 14 września 1998. Mówi ona o relacjach między wiarą a rozumem z punktu widzenia Kościoła.
Treść
[edytuj | edytuj kod]Jednym z charakterystycznych zdań encykliki ukazujących komplementarność wiary i rozumu jest zdanie: „wiara i rozum są jak dwa skrzydła unoszące człowieka ku kontemplacji prawdy”. Główną tezą encykliki jest wykazanie, że wiara i rozum nie muszą się zwalczać, lecz powinny się uzupełniać, tak, by rozum nie popadł w pychę, zaś wiara nie przekształciła się w fideizm. Według Jana Pawła II wiara nadaje ludzkiej egzystencji sens, ukazuje jej przyczynę i cel, natomiast rozum sprawia, że wiara jest dojrzała i ugruntowana.
Encyklika podaje, że rozum i wiara, jako pochodzące od Boga, nie mogą być ze sobą w antagonizmie.
Według Josepha Ratzingera, encyklika jest próbą odbudowania filozofii, dyscypliny pogrążonej w kryzysie, z chrześcijańskiej perspektywy. Jan Paweł II postrzega filozofię nie tylko jako dyscyplinę akademicką, lecz w sensie o wiele szerszym i znacznie bardziej zgodnym z jej początkami sięgającymi klasycznej filozofii:
Jego pytanie o prawdę brzmi, czy człowiek może rozpoznać prawdę, podstawowe prawdy o sobie samym, o swoim pochodzeniu i przyszłości, czy też żyje w mroku i ostatecznie musi cofnąć się do pytania o użyteczność. Osobliwość wiary chrześcijańskiej wśród religii polega na tym, iż uważa ona, że mówi nam prawdę o Bogu, o świecie i o człowieku oraz zgłasza roszczenie, aby być religio vera, religią prawdziwą. Ja jestem drogą, prawdą i życiem, w tych słowach Chrystusa z Ewangelii św. Jana (14,6) wyrażone jest zasadnicze zadanie wiary chrześcijańskiej. Na tym roszczeniu opiera się misyjny wymiar wiary. Tylko wtedy, gdy wiara chrześcijańska jest prawdą, obchodzi wszystkich ludzi; jeśli zaś jest tylko kulturowym wariantem symbolicznie zaszyfrowanego i niemożliwego do rozwiązania religijnego doświadczenia człowieka, wtedy musi pozostać w swojej kulturze, a innych ludzi pozostawić w ich kulturach[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ratzinger 2000 ↓, s. 147.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Joseph Ratzinger: Wiara, prawda i kultura – refleksje w związku z encykliką „Fides et Ratio”. W: Tenże: Wiara – prawda – tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata. Ryszard Zajączkowski (przekład). Kielce: Jedność – Herder, 2004, s. 147-167.
- Rozum i wiara mówią mnie: wokół encykliki Jana Pawła II Fides et ratio, red. Krzysztof Mądel, ISBN 83-7097-595-X