Farerska Partia Ludowa

Farerska Partia Ludowa (far. Fólkaflokkurin, wł. Farerska Partia Ludowa – radykalna niepodległość, far. Hin Føroyski Fólkaflokkurin – Radikalt sjálvsstýri^[1]) – partia polityczna, działająca na terenie Wysp Owczych, reprezentująca poglądy centroprawicowe, liberalno-konserwatywne oraz separatystyczne^[2]. Używa barwy zielonej.

Partia powstała w 1939 roku, jako Vinnuflokkurin^[3]. Założyła ją część dawnych polityków Sjálvstýrisflokkurin, która opuściła partię w efekcie niezgody dotyczącej reformy rolnej na Wyspach oraz polityki gospodarczej i społecznej^[4]. Był między nimi Jóannes Patursson, który sprawował funkcję pierwszego przewodniczącego partii do swojej śmierci w 1946. Jego następcą został Thorstein Petersen. W 1940 roku partia zmieniła nazwę na Fólkaflokkurin i wzięła udział w pierwszych w swojej historii wyborach parlamentarnych^[4]. Zdobyła wówczas 2 084 głosy (24,8%), co dało jej sześć mandatów w Løgting^[5]. Trzy lata później partia polepszyła swój wynik do 12 na 25 posłów, a w 1945 jedenastu^[4].

Po wyborach z 1950 roku partia weszła, wraz z Sambandsflokkurin w koalicję, w której uczestniczyła do roku 1959 (od 1954 także z Javnaðarflokkurin)^[4]. W 1951 roku partia ponownie zmieniła lidera, którym stał się Hákun Djurhuus. Ponownie władzę objęła w 1962 roku, kiedy Djurhuus, jako pierwszy premier z ramienia Partii Ludowej na czele koalicji z Tjóðveldisflokkurin, Sjálvstýrisflokkurin oraz Framburðsflokkurin^[4]. Utrzymała się ona do kolejnych wyborów. Kolejny raz partia znalazła się u władzy: po elekcji w roku 1974 i sprawowała ją wraz z innymi ugrupowaniami do wyborów w 1984^[4]. Na stanowisku lidera w 1980 roku Hákuna Djurhuusa zastąpił Jógvan Sundstein. Partia ponownie stanęła u władzy, wraz z Tjóðveldisflokkurin, Kristiligi Fólkaflokkurin oraz Sjálvstýrisflokkurin, a na czele rządu stanął prezes partii Jógvan Sundstein^[4]. Koalicja trwała do roku 1991 (już w 1989 odeszła z niej Kristiligi Fólkaflokkurin), a następnie, po kolejnych wyborach, Partia Ludowa zaczęła współrządzić z Javnaðarflokkurin do 1993 roku. W tym czasie na stanowisku prezesa Fólkaflokkurin zasiadł Anfinn Kallsberg^[4].

W wyborach w roku 1994 partia uzyskała 16% poparcia i 6 miejsc w parlamencie i znalazła się w opozycji^[5]. Sytuacja odwróciła się ponownie po roku 1996, kiedy weszła w skład koalicji ze złożonej z: Sjálvstýrisflokkurin, Sambandsflokkurin oraz Verkamannafylkingin^[4]. Od wyborów w 1998 stanęła na czele nowej frakcji (Sjálvstýrisflokkurin i Tjóðveldisflokkurin, od 2002 także Kristiligi Fólkaflokkurin), a premierem został Anfinn Kallsberg. W latach 2004–2015 (z przerwą w roku 2008) wchodziła w skład kolejnych koalicji (2004–2011: Javnaðarflokkurin i Sambandsflokkurin, 2011–2015: Sjálvstýrisflokkurin, Sambandsflokkurin i Miðflokkurin)^[4]. Od 2007 roku partii przewodniczy Jørgen Niclasen.

W wyborach w roku 2015 partia zdobyła 6 102 głosy (18,7%), co dało jej sześć mandatów w farerskim parlamencie (o dwa mniej niż w poprzednich wyborach)^[6]. Partia nie weszła do koalicji rządzącej. 9 września jej szeregi opuściła poseł Annika Olsen, która przeniosła się później do Framsókn^[7][8]. Olsen ostatecznie zdecydowała o rezygnacji z mandatu co uczyni na koniec października, a jej miejsce w parlamencie zajmie kolejna osoba z listy Fólkaflokkurin Joen Magnus Rasmussen^[9].

Przewodniczący^[10]:

• Jørgen Niclasen

Przewodniczący regionów^[11]:

• Símun Gullaksen – Norðoyar (Norðya Fólkafloksfelag)
• Eyðun á Lakjuni – Eysturoy (Eysturoyar Fólkafloksfelag)
• Áki Olsen – Północne Streymoy (Norðstreymoyar Fólkafloksfelag)
• Sólvit Nolsø – Tórshavn (Havnar Framburðsfelag)
• Jógvan Magnus Andreasen – Vágar (Vága Fólkafloksfelag)
• Ingimar Tór Thomsen – Sandoy (Sandoyar Fólkafloksfelag)
• Trúgvi Gudmundarsson – Suðuroy (Suðuroyar Fólkafloksfelag)

Następujące osoby sprawowały funkcję przewodniczącego Partii Ludowej^[4]:

• Jóannes Patursson (1939 – 1946)
• Thorstein Petersen (1946 – 1951)
• Hákun Djurhuus (1951 – 1980)
• Jógvan Sundstein (1980 – 1993)
• Anfinn Kallsberg (1993 – 2007)
• Jørgen Niclasen (od 2007)

Następujące osoby z Partii Ludowej sprawowały funkcję premiera Wysp Owczych^[4]:

• Hákun Djurhuus (1963 – 1967)
• Jógvan Sundstein (1989 – 1991)
• Anfinn Kallsberg (1998 – 2004)

Ostatnie wybory odbyły się na Wyspach Owczych 1 września 2015 roku^[6]. Partia Ludowa uzyskała w nich 18,9% głosów, co dało jej sześć mandatów w Løgtingu, czyli o dwa mniej względem poprzednich wyborów^[6]. Lista posłów obecnie sprawujących urząd z ramienia Fólkaflokkurin przedstawia się następująco^[12]:

• Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur
• Jógvan á Lakjuni
• Jákup Mikkelsen
• Jørgen Niclasen
• Joen Magnus Rasmussen (od listopada 2015)
• Jacob Vestergaard

Wyniki Partii Ludowej w wyborach parlamentarnych przedstawiały się następująco^[4][13]:

Wybory	Løgting					Folketing
	Głosy			Mandaty		Głosy			Mandaty
	Liczba	%	+/–	Liczba	+/–	Liczba	%	+/–	Liczba	+/–
1940	2 084	24,7 (2.)	—	6/24	—	—	—	—	—	—
1943 (F)	4 010	41,5 (1.)	23,2	12/25	6	3 452	48,2 (1.)	—	1/1	—
1945 (F)	5 725	43,4 (1.)	1,9	11/25	1	3 990	46,2 (1.)	2,0	1/1
1946	5 396	40,9 (1.)	2,5	8/18	3	—	—	—	—	—
1947	—	—	—	—	—	4 135	42,7 (1.)	3,5	1/1
1950 (F)	3 750	32,3 (1.)	8,6	8/25		nie brała udziału
1953	—	—	—	—	—	nie brała udziału
1954	2 660	20,9 (3.)	11,3	6/27	2	—	—	—	—	—
1957	—	—	—	—	—	2 574	37,6 (1.)	—	1/2	—
1958	2 467	17,8 (4.)	3,1	5/30	1	—	—	—	—	—
1960	—	—	—	—	—	2 158	19,9 (3.)	17,7	0/2	1
1962	3 068	20,2 (4.)	2,4	6/29	1	—	—	—	—	—
1964	—	—	—	—	—	2 622	25,0 (3.)	5,1	1/2	1
1966 (F)	3 811	21,6 (3.)	1,4	6/26		3 549	33,6 (2.)	13,6	1/2
1968	—	—	—	—	—	4 294	34,4 (1.)	0,8	1/2
1970	3 617	20,0 (4.)	1,6	5/26	1	—	—	—	—	—
1971	—	—	—	—	—	2 680	20,4 (3.)	14,0	1/2
1973	—	—	—	—	—	2 690	20,4 (3.)		0/2	1
1974	4 069	20,5 (3.)	0,5	5/26		—	—	—	—	—
1975	—	—	—	—	—	2 957	21,3 (4.)	0,9	0/2
1977	—	—	—	—	—	2 773	17,0 (4.)	4,3	0/2
1978	4 067	17,8 (4.)	2,7	6/32	1	—	—	—	—	—
1979	—	—	—	—	—	3 005	16,1 (4.)	0,9	0/2
1980	4 399	18,9 (4.)	0,9	6/32		—	—	—	—	—
1981	—	—	—	—	—	3 073	18,5 (4.)	2,4	0/2
1984 (F)	5 446	21,6 (2.)	2,7	7/32	1	4 605	25,1 (2.)	6,6	1/2	1
1987	—	—	—	—	—	6 411	28,8 (1.)	3,7	1/2
1988 (F)	6 692	23,2 (1.)	1,6	8/32	1	5 655	24,7 (2.)	0,4	1/2
1990 (F)	6 234	21,9 (2.)	1,3	7/32	1	4 582	25,6 (2.)	0,9	1/2
1994 (F)	4 091	16,0 (2.)	5,9	6/32	1	4 159	21,7 (2.)	3,9	1/2
1998 (F)	5 884	21,3 (2.)	5,3	8/32	2	5 569	26,9 (1.)	5,2	1/2
2001	—	—	—	—	—	5 417	20,5 (4.)	6,4	0/2	1
2002	6 352	20,8 (4.)	0,5	7/32	1	—	—	—	—	—
2004	6 530	20,6 (4.)	0,2	7/32		—	—	—	—	—
2005	—	—	—	—	—	5 967	24,0 (2.)	3,5	1/2	1
2007	—	—	—	—	—	4 782	20,5 (3.)	3,5	0/2	1
2008	6 240	20,1 (3.)	0,5	7/33		—	—	—	—	—
2011 (F)	6 883	22,5 (2.)	2,4	8/33	1	3 932	19,0 (4.)	1,5	0/2
2015 (F)	6 102	18,9 (3.)	3,6	6/33	2	4 368	18,7 (4.)	0,3	0/2

Wyniki Partii Ludowej w wyborach samorządowych przedstawiały się następująco^[13][14]:

Wybory	Rady gmin
	Głosy		Mandaty
	%	+/–	Liczba	+/–
1996	—	—	153/277	—
2000	36,2	—	137/272	16
2004	37,1	0,9	106/220	31
2008	30,1	7,0	79/210	27
2012	37,6	7,5	120/203	41

• Fólkaflokkurin. [dostęp 2015-10-21]. (far.).