DVB-T2
DVB-T2 (ang. Digital Video Broadcasting – Terrestrial Second Generation) – standard naziemnej telewizji cyfrowej DVB-T drugiej generacji służący do transmisji (przesyłu) skompresowanych danych multimedialnych. Do kompresji audio/wideo przyjęto standardy MPEG-2 i MPEG-4 (H.264/AVC) oraz obecnie wykorzystywany standard MPEG-H (H.265/HEVC)[1]. Szacuje się, że wykorzystuje on 50% mniej pojemności pasma radiowego niż DVB-T[2].
Szkic standardu
[edytuj | edytuj kod]Dla standardu DVB-T2 przyjęto następujące parametry:
- Modulacja OFDM z wykorzystaniem konstelacji QPSK, 16-QAM, 64-QAM i 256-QAM.
- Tryby OFDM: 1k, 2k, 4k, 8k, 16k i 32k.
- Długości okresu ochronnego: 1/128, 1/32, 1/16, 19/256, 1/8, 19/128 i 1/4.
- Kodowanie korekcyjne LDPC oraz BCH (tak jak w DVB-S2), ze sprawnościami 1/2, 3/5, 2/3, 3/4, 4/5 i 5/6.
- Liczba kanałów pilotowych jest mniejsza, występują one w 8 różnych wzorach, ekwalizacja kanału może opierać się również na systemie bezpilotowym CD3[3].
- W trybie 32k może być wykorzystana większa część pasma, co umożliwia powiększenie przepustowości o kolejne 2%.
- Specyfikacja DVB-T2 zawiera możliwości wykorzystania kanałów o szerokościach 1,7, 5, 6, 7, 8 i 10 MHz.
Porównanie dostępnych parametrów dla DVB-T i DVB-T2 (pogrubieniem zaznaczono nowości)[4]:
| DVB-T | DVB-T2 | |
|---|---|---|
| FEC | Kodowanie splotowe + Reed-Solomon 1/2, 2/3, 3/4, 5/6, 7/8 | LDPC + BCH 1/2, 3/5, 2/3, 3/4, 4/5, 5/6 |
| Modulacje podnośnych OFDM | QPSK, 16QAM, 64QAM | QPSK, 16QAM, 64QAM, 256QAM |
| Okres ochronny | 1/4, 1/8, 1/16, 1/32 | 1/4, 19/128, 1/8, 19/256, 1/16, 1/32, 1/128 |
| Rozmiary FFT dla OFDM | 2k, 8k | 1k, 2k, 4k, 8k, 16k, 32k |
| Rozproszone kanały pilotowe | 8% wszystkich | 1%, 2%, 4%, 8% wszystkich |
| Ciągłe kanały pilotowe | 2.6% wszystkich | 0,35% wszystkich |
Demonstracje
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza publiczna prezentacja emisji na żywo w standardzie DVB-T2, która pozwoliła na szersze poznanie możliwości i ocenę sprawności rozwiązania, odbyła się 12–16 września na wystawie IBC 2008 w Amsterdamie na stoisku brytyjskiego regulatora Ofcom.
Włoski nadawca publiczny, telewizja RAI w systemie nadawania DVB-T2 przeprowadziła testy transmisji rozdzielczości UHDTV[5].
Realizacja
[edytuj | edytuj kod]31 marca 2010 nastąpił oficjalny start telewizji naziemnej DVB-T2 w Wielkiej Brytanii.
21 grudnia 2012 nastąpił start emisji testowej w Warszawie na kanale 29 – 538 MHz. Współpracę podjęli EmiTel, TVP i Samsung. Celem transmisji jest sprawdzenie funkcjonalności SFN. Emisje zostały zakończone 4 lipca 2013 r.
Od 3 do 31 lipca 2015 z obiektu RTCN Warszawa/Raszyn na kanale 7 (191,50 MHz) przeprowadzano test emisji DVB-T2 4K z kompresją HEVC[6]. Celem emisji było wypróbowanie nowych technologii.
Od lutego 2016 r. była prowadzona emisja w systemie DVB-T2 trzeciego multipleksu lokalnego z masztu na budynku przy ulicy Sienkiewicza w Łodzi na kanale 36 (594 MHz) z mocą 0,8 kW ERP dookólnie, która została wyłączona 1 listopada. Obecnie na tym samym kanale prowadzona jest taka sama transmisja, ale w poprzednim standardzie DVB-T.
We wrześniu 2020 roku rozpoczęło się testowe nadawanie multipleksu Telewizji Polskiej[7]. W styczniu 2021 roku uruchomiono testowy multipleks TVN[8]. W maju TVP rozszerzyła testy na terytorium całego kraju[9]. Multipleks TVN został wyłączony 22 grudnia 2021 roku[10].
W Polsce termin wdrożenia DVB-T2 pierwotnie planowany był na 30 czerwca 2022 roku[11][12]. Ostatecznie dla multipleksów 1, 2 i 4 naziemnej telewizji cyfrowej na terytorium całej Polski nastąpiło to 27 czerwca 2022 roku[13][14][15], natomiast multipleks 3 obejmujący wyłącznie kanały Telewizji Polskiej SA mógł być nadawany w dotychczasowym standardzie DVB-T do 31 grudnia 2023[16]. Przełączenie MUX-3 na nowy standard nastąpiło 15 grudnia 2023 (Polska zachodnia) i 19 grudnia 2023 (Polska wschodnia).
Telewizja Polska kontynuowała emisje testowe do 31 stycznia 2023 roku. Od 1 lutego zostały zastąpione przez MUX-6 z kanałami TVP[17].
Plany na przyszłość
[edytuj | edytuj kod]W przyszłości system nadawania DVB-T2 będzie docelowym standardem do transmisji UHDTV (DVB-T2/HEVC)[18].
W 2022 roku cyfrowa telewizja naziemna zmieniła standard nadawania na DVB-T2/HEVC. Zmiana standardu została niejako wymuszona przez konieczność zwolnienia części pasma, w którym dotychczas nadawała naziemna telewizja cyfrowa (kanały UHF o numerach od 49 do 60, czyli częstotliwości 694 do 790 MHz). Standard DVB-T pozwala na przesyłanie obrazu w standardzie HD (rozdzielczość 720p) lub Full HD (rozdzielczość 1080i), w nowym standardzie możliwe jest przesyłanie sygnału w rozdzielczości 4K/UHD. Nowy standard nadawania jest dużo wydajniejszy, ponieważ w polskich warunkach w starym standardzie na jednym paśmie szerokości 8 MHz można było uzyskać transmisję z prędkością około 24,88 Mb/s, podczas gdy w nowym jest to prędkość 40 Mb/s. Oprócz samego zwiększenia prędkości transmisji został użyty również wydajniejszy sposób kompresji sygnału – HEVC (H.265). Wszystko to pozwoli na nadawanie większej liczby kanałów z lepszą jakością obrazu przy wykorzystaniu węższego pasma częstotliwości.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ ARD i ZDF chcą nadawać w DVB-T2 i formacie HEVC. [dostęp 2014-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-21)].
- ↑ Rafał Tomasiak, Janusz Sulisz: Nowy standard DVB-T2 wydajniejszy o 49 proc.. Hollex Sat Systems, 2008-09-08. [dostęp 2013-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-24)].
- ↑ CD3: pilot-free channel estimation for increased capacity in DVB-T2. Radiotelevisione Italiana – Centro Ricerche e Innovazione Tecnologica. [dostęp 2013-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-24)]. (ang.).
- ↑ 2nd Generation Terrestrial: The World’s Most Advanced Digital Terrestrial TV System. DVB Project, grudzień 2013. [dostęp 2013-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-24)]. (ang.).
- ↑ Anita Dąbek: RAI z testami SHDTV w DVB-T2. SAT Kurier, 2008-12-19. [dostęp 2013-12-21].
- ↑ Anita Kaźmierska: TVP testuje emisję 4K w DVB-T2 i internecie. [w:] SAT Kurier [on-line]. Hollex Sat Systems, 2015-07-01. [dostęp 2015-08-17].
- ↑ Telewizja Polska i Emitel prowadzą testy emisji telewizji naziemnej w standardzie DVB-T2. emitel.pl, 2020-09-09. [dostęp 2023-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-23)]. (pol.).
- ↑ TVN we współpracy z Emitel uruchamia testy DVB-T2/HEVC. emitel.pl, 2021-01-27. [dostęp 2023-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-13)]. (pol.).
- ↑ Telewizja Polska i Emitel podpisały umowę na emisje testowe nowego standardu nadawania NTC DVB-T2/HEVC na terenie całej Polski. emitel.pl, 2021-04-27. [dostęp 2023-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-30)]. (pol.).
- ↑ Anita Kaźmierska: Koniec testów DVB-T2 z kanałami TVN. satkurier.pl, 2021-12-27. [dostęp 2023-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-18)]. (pol.).
- ↑ Łukasz Majchrzyk – mobiRANK pl: Cyfrowa telewizja naziemna w DVB-T2 od 30 czerwca 2022 r.. mobiRANK.pl, 2020-01-26. [dostęp 2020-01-26].
- ↑ Ministerstwo Cyfryzacji: Krajowego planu działań zmiany przeznaczenia pasma 700 MHz w Polsce (PDF, s. 16, 17). 2019-07-31.
- ↑ Zmiana DVB-T na DVB-T2 – znamy harmonogram, na zmianie zyska głównie sieć 5G. imagazine.pl. [dostęp 2020-09-24].
- ↑ Refarming 700MHz i zmiana standardu nadawania na DVB-T2/HEVC. emitel.pl. [dostęp 2022-06-27]. (pol.).
- ↑ Witamy w nowej rzeczywistości. Cała Polska objęta standardem DVB-T2 dla telewizji naziemnej [online], komputerswiat.pl, 27 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
- ↑ 2,5 mln widzów bez ogólnodostępnych TVN i Polsatu. Prywatne telewizje chcą rekompensaty. onet.pl, 2022-06-27. [dostęp 2022-06-27]. (pol.).
- ↑ Emitel z nową umową z TVP na usługę transmisji sygnału MUX-6. emitel.pl, 2023-02-01. [dostęp 2023-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-07)]. (pol.).
- ↑ Adam Urbanek: DVB-T2 technologią jutra dla HDTV. Computerworld Polska, 2008-08-22. [dostęp 2020-05-07].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- DVB – Digital Video Broadcasting – DVB-T2. dvb.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-19)].
- DVB-T2 Overview
- Testy DVB-T2 w Warszawie. radiopolska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-21)].