Biegaczowate
| Carabidae[1] | |
| Latreille, 1802 | |
 Biegacz złocisty (Carabus auratus) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina |
biegaczowate |
Biegaczowate (Carabidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy (Coleoptera) obejmująca ponad 30 tys. gatunków, z czego w Polsce występuje ponad 500[2]. Nauką o chrząszczach biegaczowatych jest karabidologia.
Budowa
[edytuj | edytuj kod]Wielkość od kilku milimetrów do 10 centymetrów. Gatunki krajowe osiągają od 1,8 do 40 mm[2]. Wygląd osobników z rodziny Carabidae jest bardzo charakterystyczny. Zarys ich ciała jest lekko wydłużony. Głowa jest mała, znacznie węższa od przedplecza. Pokrywy ciała mogą posiadać liczne guzki, rowki lub być gładkie. Przybierają przeróżne kolory – od metalicznie zielonych przez złote po czarne. Czułki szczeciniaste lub nitkowate złożone z 11 członów, nogi smukłe i bieżne, silne żuwaczki. Larwy mają 3 pary odnóży i silne szczęki.
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]Biegaczowate polują najczęściej nocą, w dzień ukrywają się w ściółce lub pod kamieniami. Większość z nich to aktywni drapieżnicy, niektóre polują nawet na znacznie większe od nich kręgowce – przedstawiciele rodzaju Epomis (zarówno larwy[3], jak i imagines[4]) potrafią polować na płazy. Biegaczowate ścigają swoją ofiarę i uśmiercają za pomocą silnych żuwaczek. Niektóre gatunki stosują trawienie pozajelitowe. Nieliczne biegaczowate odżywiają się pokarmem roślinnym (np. łokaś garbatek). Spotyka się także wśród nich padlinożerców. Biegaczowate żyjące w Polsce odżywiają się dużymi ilościami owadów roślinożernych przez co są owadami pożytecznymi dla człowieka.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Carabidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. I. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2004. ISBN 83-88147-04-8.
- ↑ Wizen G, Gasith A. An unprecedented role reversal: ground beetle larvae (Coleoptera: Carabidae) lure amphibians and prey upon them. „PLoS ONE”. 6 (9): e25161, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0025161.
- ↑ Wizen G, Gasith A: Predation of amphibians by carabid beetles of the genus Epomis found in the central coastal plain of Israel. W: Kotze DJ, Assmann T, Noordijk J, Turin H, Vermeulen R (red.): Carabid Beetles as Bioindicators: Biogeographical, Ecological and Environmental Studies. ZooKeys 100: 181–191, 2011. ISBN 9789546425904.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Sandner: Owady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1989. ISBN 83-01-08369-7.
- Josef R. Winkler: Mały atlas chrząszczy. Wyd. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1977, s. 54-64.
- "Przyroda polska" nr 6 czerwiec 2006.