[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Bokówka biała

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bokówka biała
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Incertae sedis

Rodzaj

bokówka

Gatunek

bokówka biała

Nazwa systematyczna
Pleurocybella porrigens (Pers.) Singer
Mycologia 39(1): 81 (1947)[1]
Hymenofor bokówki białej

Bokówka biała (Pleurocybella porrigens (Pers.) Singer) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)[2].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pleurocybella, Marasmiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1796 r. Christian Hendrik Persoon nadając mu nazwę Agaricus porrigens. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1947 r. Rolf Singer, przenosząc go do rodzaju Pleurocybella[1].

Synonimy naukowe[3]:

  • Agaricus porrigens Pers. 1796
  • Agaricus porrigens var. dimidiatus Alb. & Schwein.
  • Agaricus porrigens var. infundibuliformis Alb. & Schwein.
  • Agaricus porrigens Pers. 1796 var. porrigens
  • Calathinus porrigens (Pers.) Quél. 1886
  • Dendrosarcus porrigens (Pers.) Kuntze
  • Nothopanus porrigens (Pers.) Singer
  • Phyllotus porrigens (Pers.) P. Karst.
  • Pleurotellus porrigens (Pers.) Kühner & Romagn.
  • Pleurotus albolanatus Peck, in Kauffman
  • Pleurotus porrigens (Pers.) P. Kumm.

Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1999 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako bedłka wydłużona, bedłka rozesłana i boczniak rozesłany[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Biały, o długości 2–9 cm i szerokości 2–5 cm. U młodych okazów jest okrągły, łyżkowaty, później kształtem przypomina ucho ludzkie. Nie posiada trzonu, lecz przyrasta do podłoża bokiem lub zwężoną częścią. Skórka matowa i gładka, jedynie w miejscu przyrośnięcia nieco spilśniona[5].

Blaszki

Szerokie, o gładkich ostrzach i zbiegające w miejscu przyrośnięcia kapelusza. Początkowo są białe, z czasem stają się kremowe lub żółtawe[5].

Miąższ

Mięsisty, białawy, o delikatnym smaku i typowym grzybowym zapachu[5].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki o kształcie od elipsoidalnego do kulistego i rozmiarach: 6–7,5 × 5–6 µm[6].

Gatunki podobne

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Na półkuli północnej notowany jest w Ameryce Północnej, Europie, w Korei i Japonii, na półkuli południowej tylko w Indonezji[8]. W Polsce dość rzadki, ale nie znajduje się na czerwonej liście gatunków zagrożonych.

Grzyb nadrzewny rosnący na próchniejącym drewnie drzew iglastych, szczególnie w wilgotnych miejscach. Częstszy jest w górach. Występuje w grupach lub po kilka kapeluszy przyrośniętych do drewna wachlarzowato lub skrzydłowato[5]. Kapelusze często są z sobą pozrastane.

Znaczenie

[edytuj | edytuj kod]

Saprotrof[4]. Grzyb jadalny. Za jadalny uważany jest np. w Kanadzie i Hongkongu (znajduje się na opracowanej dla FAO liście grzybów spożywanych w różnych krajach[9]). Za jadalny uważany jest też przez wiele poradników dla grzybiarzy[6], jednak w czeskim atlasie grzybów jest uznany za niejadalny[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-10-18] (ang.).
  2. CABI databases [online] [dostęp 2020-10-18] (ang.).
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2020-10-18] (ang.).
  4. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  5. a b c d e f Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  6. a b Grzybland. ''Bokówka biała'' [online] [dostęp 2011-09-07].
  7. Roland Labbé, Ossicaulis lignatilis (Pers.) Redhead & Ginns [online], marzec 2023 [dostęp 2023-09-05] (ang.).
  8. Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-01-10].
  9. Erik Boa, Wild edible fungi: A global overview of their use and importance to people, FAO, 2004 (Non-wood Forest Products 17), ISBN 92-5-105157-7 (ang.).