Avior
| ε Carinae | |||||||||||||||||
 Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
08h 22m 30,835s[1] | ||||||||||||||||
| Deklinacja |
-59° 30′ 34,14″[1] | ||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||
| Typ widmowy | |||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||
| Wiek |
31 ± 10 mln lat[5] | ||||||||||||||||
| Temperatura |
A: 3500 K | ||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||
| Półoś wielka |
7629[2] pc | ||||||||||||||||
| Mimośród |
0,0504[2] | ||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Avior (Epsilon Carinae, ε Car) – gwiazda w gwiazdozbiorze Kila, odległa od Słońca o około 601 lat świetlnych.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Gwiazda nie miała tradycyjnej nazwy greckiej ani arabskiej, jako że znajduje się daleko na południowej półkuli nieba. Nazwa własna Avior ma nowoczesne pochodzenie, została wprowadzona w latach 30. XX wieku przez HM Nautical Almanac Office. Nawiązuje ona do jej wykorzystania w astronawigacji lotniczej[8][9]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Avior dla określenia tej gwiazdy[10].
Charakterystyka obserwacyjna
[edytuj | edytuj kod]
Avior należy do 40 najjaśniejszych gwiazd na niebie, ale jest niewidoczny z większości półkuli północnej (na północ od 30° N, w tym z całej Europy)[7]. Jego obserwowana wielkość gwiazdowa to 1,86m, a wielkość absolutna jest równa −4,47m[2]. Jest najjaśniejszą gwiazdą asteryzmu Fałszywego Krzyża, mylonego z Krzyżem Południa[7].
Charakterystyka fizyczna
[edytuj | edytuj kod]
Jest to gwiazda spektroskopowo podwójna, której składniki bardzo różnią się pod względem widma[7], ale są oddalone o jedynie 0,5 sekundy kątowej[11]. Cały układ świeci 6000 razy jaśniej od Słońca[7].
Składnik Epsilon Carinae A jest pomarańczowym olbrzymem, należy do typu widmowego K3[7]. Jego temperatura to około 3500 K[6]. Wielkość obserwowana tej gwiazdy to 2,01m[3]. Masa gwiazdy jest oceniana na około 9 M☉[5].
Składnik Epsilon Carinae B jest błękitną gwiazdą ciągu głównego, reprezentującą typ widmowy B2[7], o temperaturze 20 400 K[6]. Gwiazda ta ma wielkość 3,85m[4]. Teoria przewiduje, że masa tej gwiazdy to około 7 mas Słońca; składnik A powinien być masywniejszy (przynajmniej początkowo), skoro obecnie jest bardziej zaawansowany ewolucyjnie[7]. Epsilon Carinae B może mieć także bliską towarzyszkę typu F8[6].
Zaobserwowany spadek jasności o około 30% jest wskazówką, że Avior to układ zaćmieniowy[7]. Jeżeli tak faktycznie jest, to gwiazdy okrążają wspólny środek masy w czasie 785 dni[12]. W takim przypadku składniki dzieliłaby w przestrzeni odległość około 4 au[7].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Lista gwiazd w gwiazdozbiorze Kila
- Lista najjaśniejszych gwiazd według jasności wizualnej
- Lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Avior w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f Anderson E., Francis C: HIP 41037. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-01-26]. (ang.).
- ↑ a b eps Car A w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b eps Car B w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c N. Tetzlaff, R. Neuhäuser, M. M. Hohle. A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun. „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. 410 (1), s. 190–200, 2011. DOI: 10.1111/j.1365-2966.2010.17434.x. arXiv:1007.4883. Bibcode: 2011MNRAS.410..190T. (ang.).
- ↑ a b c d e Sidney B. Parsons. New and Confirmed Triple Systems with Luminous Cool Primaries and Hot Companions. „The Astronomical Journal”. 127 (5), s. 2915–2930, 2004. DOI: 10.1086/383546. Bibcode: 2004AJ....127.2915P. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Jim Kaler: AVIOR (Epsilon Carinae). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2017-01-26]. (ang.).
- ↑ Donald H. Sadler: A Personal History of H.M. Nautical Almanac Office. Sidford, Devon: UK Hydrographic Office, 2008, s. 48.
- ↑ Carina, the keel. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2018-01-26].
- ↑ Mason et al.: WDS J08225-5931AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ Avior. Alcyone ephemeris. [dostęp 2018-01-26]. (ang.).