Arthur Rudolph
 Arthur Rudolph z modelem rakiety Saturn V | |
| Pełne imię i nazwisko |
Arthur Louis Hugo Rudolph |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 listopada 1906 |
| Data i miejsce śmierci |
1996 |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
| Małżeństwo |
Marta[1] |
| Odznaczenia | |
| |
Arthur Louis Hugo Rudolph (ur. 6 listopada 1906 w Stepfershausen, zm. 1996 w Hamburgu[1]) – niemiecko-amerykański inżynier rakietowy[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z Turyngii. Około 1930 poznał Wernhera von Brauna, z którym rozpoczął współpracę w zakresie rozwoju rakiet[1]. W okresie III Rzeszy był nazistą[2]. Zajmował się wówczas pracą nad V-2, rakietowym pociskiem balistycznym. Pracował w ośrodku doświadczalnym Peenemünde (na wyspie Uznam, na Pomorzu), dokąd z braku siły roboczej zaczął sprowadzać do pracy więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych. W czasie II wojny światowej, w sierpniu 1943 ośrodek doświadczalny w Peenemünde został zbombardowany przez RAF Bomber Command; Rudolph z rodziną ocaleli. Po nalocie ośrodek rakietowy został przeniesiony i ukryty pod ziemią jako Mittelwerk (koło Nordhausen, w środkowych Niemczech), gdzie Rudolph kontynuował pracę, bezlitośnie wykorzystując do niewolniczej pracy więźniów z obozu Mittelbau-Dora[1].
Po II wojnie światowej, w ramach operacji Paperclip, został potajemnie sprowadzony przez Amerykanów do Stanów Zjednoczonych, by pracować nad rakietami dla United States Army i NASA[2]. Jego nazistowska przeszłość była zatajana. W 1954 otrzymał amerykańskie obywatelstwo[1].
W 1983, w wyniku ujawnienia jego postępowania z więźniami w czasie II wojny światowej, stał się persona non grata i zgodził się na opuszczenie Stanów Zjednoczonych oraz zrzeczenie się amerykańskiego obywatelstwa, w zamian za nieprocedowanie sprawy. W 1984 wyjechał z żoną do Niemiec Zachodnich i osiedlił się w Hamburgu, gdzie zmarł w 1996[1].
Został odznaczony m.in. Medalem NASA za Wybitną Służbę, najwyższym odznaczeniem przyznawanym przez NASA[1].