[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Arthur Rudolph

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Arthur Rudolph
Ilustracja
Arthur Rudolph z modelem rakiety Saturn V
Pełne imię i nazwisko

Arthur Louis Hugo Rudolph

Data i miejsce urodzenia

6 listopada 1906
Stepfershausen

Data i miejsce śmierci

1996
Hamburg

Zawód, zajęcie

inżynier rakietowy

Narodowość

Niemiec

Małżeństwo

Marta[1]

Odznaczenia
Medal NASA za Wybitną Służbę

Arthur Louis Hugo Rudolph (ur. 6 listopada 1906 w Stepfershausen, zm. 1996 w Hamburgu[1]) – niemiecko-amerykański inżynier rakietowy[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z Turyngii. Około 1930 poznał Wernhera von Brauna, z którym rozpoczął współpracę w zakresie rozwoju rakiet[1]. W okresie III Rzeszy był nazistą[2]. Zajmował się wówczas pracą nad V-2, rakietowym pociskiem balistycznym. Pracował w ośrodku doświadczalnym Peenemünde (na wyspie Uznam, na Pomorzu), dokąd z braku siły roboczej zaczął sprowadzać do pracy więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych. W czasie II wojny światowej, w sierpniu 1943 ośrodek doświadczalny w Peenemünde został zbombardowany przez RAF Bomber Command; Rudolph z rodziną ocaleli. Po nalocie ośrodek rakietowy został przeniesiony i ukryty pod ziemią jako Mittelwerk (koło Nordhausen, w środkowych Niemczech), gdzie Rudolph kontynuował pracę, bezlitośnie wykorzystując do niewolniczej pracy więźniów z obozu Mittelbau-Dora[1].

Po II wojnie światowej, w ramach operacji Paperclip, został potajemnie sprowadzony przez Amerykanów do Stanów Zjednoczonych, by pracować nad rakietami dla United States Army i NASA[2]. Jego nazistowska przeszłość była zatajana. W 1954 otrzymał amerykańskie obywatelstwo[1].

 Osobne artykuły: Wyścig kosmicznyProgram Mercury.

W 1983, w wyniku ujawnienia jego postępowania z więźniami w czasie II wojny światowej, stał się persona non grata i zgodził się na opuszczenie Stanów Zjednoczonych oraz zrzeczenie się amerykańskiego obywatelstwa, w zamian za nieprocedowanie sprawy. W 1984 wyjechał z żoną do Niemiec Zachodnich i osiedlił się w Hamburgu, gdzie zmarł w 1996[1].

Został odznaczony m.in. Medalem NASA za Wybitną Służbę, najwyższym odznaczeniem przyznawanym przez NASA[1].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Film dokumentalny Lądowanie na księżycu - NASA i naziści (tyt. oryg. The Moon Landing and the Nazis), 2018
  2. a b c Arthur Rudolph. vault.fbi.gov. [dostęp 2024-09-12].