Aare
 Aare w Bernie | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Rzeka | |
| Długość | 295 km |
| Powierzchnia zlewni |
17 779 km² |
| Źródło | |
| Miejsce | w grupie górskiej Finsteraarhorn w Alpach Berneńskich |
| Wysokość |
1940 m n.p.m. |
| Ujście | |
| Recypient | Ren |
| Miejsce |
koło Koblenz |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie Szwajcarii  | |
Aare (niem. Aare, fr. Aar, ret. Ara) – rzeka w Szwajcarii, lewy i najdłuższy dopływ Renu na terenie Szwajcarii – 295 km (płynie w całości w jej granicach), i drugi lewy w skali całej rzeki pod względem długości po Mozeli, a jednocześnie najbardziej zasobny w wodę.
Wypływa z lodowca o tej samej nazwie w grupie górskiej Finsteraarhorn w Alpach Berneńskich. Rzeka jest skanalizowana w Interlaken, powyżej jej ujścia do jeziora Thun[1]. Przepływa przez jeziora Brienz i Thun. Pierwotnie omijała system „Trzech jezior”, płynąc z Aarbergu wprost do Büren an der Aare. Od czasów tzw. pierwszej korekty wód Jury w latach 1868–1891 wpływa przez Kanał Hagneck do jeziora Bienne i opuszcza je Kanałem Nidau-Büren. W górnym biegu wiele wodospadów, w tym m.in. Handeck. Przepływa m.in. przez Berno, Thun, Solurę i Aarau. Uchodzi do Renu w pobliżu Koblencji, naprzeciwko Waldshut. Na rzece zbudowano liczne elektrownie wodne, w dolnym biegu jest żeglowna. W łożysku rzeki występuje piasek złotonośny. Dopływy: lewy Sarine, prawe Emme, Reuss, Limmat.
Główne miasta, leżące nad Aare: Thun, Berno, Solura, Aarau.
Podczas wojen napoleońskich, austriacki arcyksiążę Karol, chcący przejść Aar, został pobity przez wojska francuskie, pod dowództwem generałów Neya i Heudeleta de Bierre 7 sierpnia 1799.
O Aare wspomniał Juliusz Słowacki w swoim poemacie W Szwajcarii (1839), 7-8:
- W szwajcarskich górach jest jedna kaskada,
- gdzie Aar wody błękitnymi spada.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ KURPISZ, Britannica - edycja polska, t.1, 1997.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia PWN. Geografia świata: środowisko przyrodnicze, red. J. Puskarz. Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa 2008.
- Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1985.